1-bob. Avtomobil sanoati va transport 1-§. Avtomobil sanoatining rivojlanish tarixi

 

yo‘l sharoiti;
 

ob-havo sharoiti; 
 
Transport sharoitlari
–harakat tezligi, yuk bilan yurish masofasi, yo‘ldan 
foydalanish koeffitsiyenti, yuk ko‘tarish qobiliyatidan foydalanish koeffitsiyenti, 
tirkamalardan foydalanish koeffitsiyenti, tashilayotgan yukning turi va boshqalar 
bilan baholanadi. Transport sharoitini e‘tiborga olish uchun ―Nizom‖da 
2
K
koeffitsiyenti keltirilgan.
 
Yo’l sharoitlari.
Yo‘l sharoitlari agregat va detallarning ishiga ta‘sir etadi, 
bunda texnik holat parametrlarining o‘zgarish jadalligi tezlanishi yoki sekinlanishi 
mumkin. Ular transport vositasining ish tartibotini belgilaydi, bu esa ishonchlilikka 
ta‘sir etadi. Yo‘l sharoitlari yo‘lning texnik toifasi, yo‘l qoplamasining turi va 
sifati, transport vositasi harakatiga ko‘rsatadigan qarshiligi, yo‘lning eni, 
burilishlarning radiuslari, ko‘tarilishi va nishabligi bilan belgilanadi.

---

27 
Shu sababli ―Nizom‖da transport vositalari ishlash sharoiti toifasini 
1
k
tuzatish koeffitsiyenti orqali e‘tiborga olinadi. 
Iqlim-sharoitlari
havoning harorati, namligi, shamol yuklamasi, quyosh 
radiatsiyasi darajasi va h.k. lar bilan xarakterlanadi. Bu sharoitlar agregatlarning 
issiqlik va boshqa ish tartibotlariga, demak, ularning texnik holati va 
ishonchliligiga ta‘sir etadi. Past va yuqori haroratlarning ta‘siri ostida 
konstruktsion po‘latlar, metall qotishmalar, plastmassalar, rezina va boshqa 
materiallarning fizik-mexanik hossalari o‘zgaradi. Moy, yonilg‘i, tormoz va 
amortizator suyuqliklari, elektrolit va boshqalarning fizik-kimyoviy doimiyliklari 
(konstantalari) iqlim sharoitlari ta‘sirida o‘zgaradi. Shu sababli ―Nizom‖da 
transport vositalariga iqlim sharoitlarining ta‘sirini e‘tiborga olish uchun 
3
k
tuzatish koeffitsiyenti keltirilgan.