1-bob. Avtomobil sanoati va transport 1-§. Avtomobil sanoatining rivojlanish tarixi
Yüklə 207,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Karl Bens ichki yonuv dvigateli bilan jihozlangan uch oyoqli o‘zi yurar aravani yaratdi (1.3a-rasm). Daymler
| I.P.Kulibin
1791-yilda gollandiyalik Shamshurenkoning ―o‘ziyurar kolyaska‖ g‘oyasini rivojlantirib, inson muskuli yordamida harakatga keladigan ―samokatka‖ sini yaratdi. Rama ostida joylashgan maxovik ekipajning ravon yurishini 1.1-rasm. Kyunoning bug‘ dvigateli bilan jihozlangan ekipaji. 1.2-rasm. Kulibinning ―samokatka‖si 1791-yil. 9 ta‘minlaydi (1.2-rasm). Undan tashqari ―samokatka‖da tezliklar qutisi va tormoz qurilmasi mavjud edi. Samokatning maksimal tezligi soatiga 30 kilometrni tashkil etib, kuzovga ikki odam joylashishi mumkin bo‘lgan, uchinchi odam esa ―samokat‖ ning orqasida turib uni oyoqlari bilan harakatga keltirar hamda ekipajni boshqarar edi. Kulibinning ―samokatka‖si avtomobilning yaratilishidagi muhim ixtirolardan biri bo‘ldi. XIX asrning 80-yillariga kelib, Amerika, Buyuk Britaniya va boshqa Evropa davlatlarida neft qazib chiqarishning keng yo‘lga qo‘yilishi va neftni qayta ishlash zavodlarining barpo etilishi, benzinli yoki dizel yonilg‘isida ishlaydigan ichki yonuv dvigatellari 2 bilan jihozlangan avtomobillarning takomillashishiga etarli zamin tayyorlagan edi. Germaniyadagi Reyn daryosi qirog‘ida joylashgan Mangeym shahri dunyodagi birinchi avtomobilning Vatani deb yuritiladi. 1885 yilning bahorida Karl Bens ichki yonuv dvigateli bilan jihozlangan uch oyoqli o‘zi yurar aravani yaratdi (1.3a-rasm). Daymler Bensdan mustaqil ravishda o‘zining havo bilan sovitiladigan benzinli dvigatelini yaratib, 1883-yili unga patent oladi. Dastlab Daymler bu dvigatelni maxsus velosipedga o‘rnatdi. Velosipedning yon tomonlariga esa qulamasligi uchun roliklar o‘rnatilgan. Shu asnoda Daymler tomonidan 1885 yili 2 Ichki yonuv dvigateli issiqlik energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beradi va transmissiya orqali harakatga keltirish uchun hizmat qiladi. 1.3-rasm. Birinchi avtomobil: a — Karl Bens; b — Gotlib Daymler 10 dunyoda birinchi mototsikl yaratildi. Daymler Bensdan farqli ravishda 1886-yilda o‘zining to‘rt g‘ildirakli avtomobilini yaratdi (3b-rasm). Frantsiya-Prussiya urushi ―Daymler‖ avtomobillarining Frantsiya bozoridagi mavqeiga jiddiy putur etkazadi. Buni bartaraf etish uchun nemis markasi ―Daymler‖ni boshqa nom bilan almashtirishiga to‘g‘ri keladi, ya‘ni ―Daymler‖ markasi – firma savdo vakilining 12 yoshli qizining ismi ―Mersedes‖ bilan almashtiriladi. ―Mersedes‖ avtomobili shu tariqa dunyoga keladi. Ko‘p yillik raqobatdan so‘ng 1926-yili ―Daymler‖ va ―Bens‖ firmalari birlashadilar, uch qirrali ― Yüklə 207,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|