1 Hümayi rş e
Yüklə 7,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
e e lav l r 428 H Ü M A Y İ - Ə R Ş MƏZARLARA AİD BƏZİ MÜLAHİZƏLƏR C icimli kəndinin məzarlığı başlı-başına bir tarixdir. Böyüklərin məzarları mövcud olduğu kimi məzar daşları üzərində bir çox rəsmlər də vardır. Rəsmlər əksərən zireh, qalxan, pəhləvan, əlində mizraq tutmuş bir süvari, kəsici alət və bəzi qoyun başlarından ibarətdirsə də belə rəsmli məzar daşlarında yazı yoxdur. Fəqət, bu rəsm- lərə görə bu cür məzarların çoxluğu nəzərə alınarsa vaxtilə buranın ol- duqca möhkəm bir qala – bir hərbi mərkəz olduğu söylənilə bilər. Ən çox rəsmlər hərb alətləri şəkilləridir. Makas (mıqraz) və qoyun başları həkk olunmuş məzar daşları digərlərinə nisbətlə azdır. Bunlar arasında yazısının gözəlliyi və məzar daşının forması ilə digərlərindən fərqlənən bir məzar vardır. Müstəsna bir vəziyyətdə düzbucaq şəkilli olan “şəhid məzarı” deyilməklə məşhur məzar daşının yazısı eynən köçürülmüş və digər Həzrəti Pirin əcdadına aid məzarlar da ayrıca göstərilmişdir. Rəsmli məzarların şəkli əksəriyyət etibarilə buradakı məzar daşlarına bənzər olub içlərində tabuta oxşar uzun və üçbucaq şəklində də daşlar vardır. Beş gündən artıq qalmamağım istədiyim kimi tədqiqat aparmağa imkan vermədi. Mühüm olub dəftərə təsbit edilən qismlər ardıcıl olaraq aşağıda bir-bir göstərilmişdir. CİCİMLİDƏKİ MƏZAR DAŞLARININ YAZILARI VƏ MÖVQELƏRİ H əzrəti Pirin möhtərəm babası Mir Heydər həzrətlərinin mü ba- rək babası ariflər sultanı Mir Agabalı həzrətlərinin şərəfli qəbri məzarlığın ortasına doğru Mir Heydər həzrətlərinin qəbri olan hasarın qapısı bərabərində Həzrəti Pirin atası Rüknəddin, əmisi Mir Ağalar, kürəkəni Mir Əbdülcabbar, əmisi oğlu Mir Mustafa, bacısı Gözəl xanımın olduğu çevrənin şimal tərəfində yerləşmişdir. Baş daşında “Həzəl-mərhum
başqa heç bir yazı yoxdur. Seyidül-əsfiya Mir Heydər həzrətlərinin mübarək qəbri, məzarlığın olduğu yerin Bərgüşad tərəfinə baxan hasar içərisindədir. Bu hasar daşdan hörülmüşdür. Başında böyük bir qoz ağacı vardır. Qəbrinin şəkli aşağıdakı kimidir. Mir Rüknəddin, Mir Ağalar, Mir Əbdülcabbar, Mir Mustafa, Gözəl Xanım və Seyid Hüseynin uyuduqları yerlər, məzarlığın tam ortasına düşür. Yarım metrə hündürlüyündə daşdan hörülmə divarla əhatə olun- muşdur. Bu divar içərisində adı çəkilən zatların qəbirlərinin yeri şəkildə göstərildiyi kimidir. Bu qəbirlərdə bir əlamət yoxdur. Üzərləri daş ilə də qaldırılmışdır. Şəhid qəbri adı ilə məşhur məzardaşındakı yazı, xətt və imlası ilə eynən aşağıda göstərilmişdir. Bu məzara hörmət hissi bəslənilsə də kimdir, nəçidir, H Ü M A Y İ - Ə R Ş 429 buna dair kimsədə qənaətbəxş bir məlumat yoxdur. Kənd əhli arasında adı “şəhid məzarı” adı ilə məşhurdur. Məzardaşı mərmər düzbucaq şəkilli və tək parça olub təqribən metrə yarım uzunluğu, 60-70 sm genişliyindədir. Yazısı süls xətti ilədir. Bu xətt, həqiqətən, bir ustad əlindən çıxmışdır. Yazı- larda indiyədək bir nöqsan görülməmişdir. Qəbrin yazısı: ﻉﺎﺠﺷ ﻰﻟﺎﻌﺗ ﷲ ﺔﻤﺣﺭ ﻰﻟﺇ ﺪﻴﻬﺸﻟﺍ ﺪﻴﻌﺴﻟﺍ ﻮﻫ ﻭ ﺔﻨﺠﻟﺍ ﺽﺎﻳﺭ ﻦﻣ ﺔﺿﻭﺭ ﺮﺒﻘﻟﺍ ﺍﺬﻫ ﺐﺣﺎﺻ ﺔﺌﻤﺘﺳ ﺓﺮﺸﻋ ﻪﺗﺎﻓﻭ ﻪﻌﺠﻀﻣ ﷲ ﺭﻮﻧ ﻲﻣﺪﻘﻤﻟﺍﺮﺷ ﺮﻴﻣﺃ ﻦﺑﺍ ﺦﻳﺎﺸﻣ ﺮﻴﻣﺃ ﻦﻳﺪﻟﺍ ﻭ ﺔﻟﻭﺪﻟﺍ
İmla və ibarələrdə bəzi nöqsanlar olduğu nəzərə alınaraq ərəb dilinə tam vaqif olan bir zat tərəfindən yazılmadığı anlaşılmaqdadır. Bu yazıya əsasən şəhid, əmir olduğu və altıncı hicri əsrin adamlarından olduğu an- laşılmaqda isə də indiyə qədər bu xüsusda apardığım araşdırmalarımda bu zatın adına və ya bununla əlaqədar bir kimsəyə təsadüf etmədim və bu zat haqqında arzu etdiyim mülahizənin ortaya çıxarılmasına imkan olmadı. Bu yazılı daşı qaldırmaq və məzarın altındakının vəziyyətini görməyi çox istədim isə də bu arzuma kimsə razılıq göstərmədiyindən təbii olaraq vaz keçdim. Məzarın şəkli eynilə şəkildə görüldüyü kimidir.
ﺍﺬﻫ
ﺐﺣ ﺎﺻ ﺽﺎ ﻳ ﺽ ﺽ ﺽ ﺽ ﺭ ﻦﻣ ﺔﺿﻭﺭ ﺮﺒ
ﻘﻟﺍ ﺪﻴﻌ
ﻌ ﻌ ﻌ ﺴﻟ ﺍ ﻮﻫ ﻭ ﺔﻨﺠ
ﻟﺍ ﷲ ﺔ ﷲ ﷲ ﷲ ﻤﺣ ﺭ ﻰﻟ ﺇ ﺪﻴﻬﺸ ﻟﺍ ﺔﻟ ﻭ ﺔﻟ ﺔﻟ ﺔﻟ ﺪﻟﺍ
ﻉﺎ ﺠﺷ ﻰﻟ ﺎﻌﺗ ﺦ ﺦ ﺦﻳ ﺎ ﺦ ﺸﻣ ﺮﻴﻣ
ﺃ ﻦﻳ ﺪﻟﺍ
ﻭ ﻲﻣ ﺪﻘﻤﻟ ﺍﺮ ﺷ ﺮﻴﻣ ﺃ ﻦﺑ
ﺍ ﻪﺗ ﺎﻓﻭ ﻪﻌﺠﻀﻣ ﷲ ﺭ ﻮﻧ ﺔﺌﻤﺘﺳ
ﺓﺮﺸﻋ 430 H Ü M A Y İ - Ə R Ş Cicimlidəki qəbirlərin şəkli (müəllifin çizimləridir) H Ü M A Y İ - Ə R Ş 431 TƏXMİSLƏR Əbdüləziz Məcdi əfəndinin Seyid Nigari həzrətlərinin qəzəlinə nəzirəsi Bəxtin yox isə neməti-dünya ələ girməz, Hökmünlə sənin hikməti-Mövla ələ girməz. İstərsə Xuda qətrən olur bəhri-müəzzəm, Kim der o zaman qətrədə dərya ələ girməz. Hübbi-əzəli şöləsi doğmazsa könüldə, Peymanə ilə nəşveyi-ülya ələ girməz. Məşhudu-du didən dəxi olmuşsa əvalim Zövqün yox isə sirri-hüveyda ələ girməz. Dünya nə imiş anla bu əmvacı-vücudu Yoxsa şərəfi-dövləti-üqba ələ girməz. Çeşmindən axıtmazsan əgər çeşmi-niyazı, Sər-çeşməyi-fəyyazı-müsəffa ələ girməz. Eşq olmazsa zümzümeyi-qəlbinə məqrun, Dil ahı ilə dilbəri-rəna ələ girməz. İmdada ərişməzsə miftahı-məali, Mətlubun olan həddi-müəmma ələ girməz. Məcdi, nə yaman şair imiş Mir Nigari, Əşarı gibi şeri-müəlla ələ girməz. Amasiyalı Nəlmi təxəllüslü Təhsin əfəndinin Seyid Nigari həzrətlərinin qəzəlinə təxmisi 238
Nə gəlir başa əcəb səngi-qəzadan qeyri, Hökmi-təqdirə nə var əldə rizadan qeyri, Edəməm bən yenə haqqında duadan qeyri, “Sana bir söz deməzəm lütfi-Xudadan qeyri, Etməsən də bana sən cövrü-cəfadan qeyri.” Bu qədər cövrünü haqqımda inayət bilirəm, Aşiqim bən dəmi-hicranı səadət bilirəm, Sinəmə yarələri mərhəmü-rəhmət bilirəm, Nə cəfalar edəsin canıma minnət bilirəm, “Verməz ol kar bana zövqü-səfadan qeyri! Qətlimə əmr edə fərmanımı şu qönçə fəmin, Gül-izarındakı tərdən yaza qaşı qələmin, Cövrə mail diyəməm hasili yoxdur sitəmin, Sana bi-mehrü vəfadır deməzəm ki kərəmin, Etməz, ey nuru-gözüm, mehrü vəfadan qeyri. 238
Yenə Əhməd Əmri xocanın qeydlərindən: Yüklə 7,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|