2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Göylərdə və yerdə nə varsa onundur. Onun yanında olanlar isə
- «Fironun yoldaşı
- Yön (Tərəf, İstiqamət, Məkan)
- «Göydən üstünüzə yağış yağdırmışdır».
117
səlləm - buyurur: «Allaha gözəl olandan (halaldan) başqa bir şey yüksəlməz» 341
. Əbu Musa əl-Əşari - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Allah yatmır. Ona yatmaq yaraşmaz. Mizanı (Başqa rəvayətdə: Ədaləti) endirsin və ya qaldırsın. Gündüzün əməlindən əvvəl gecənin əməli, gecənin əməlindən əvvəl gündüzün əməli ona (Allaha) yüksəlir (qaldırılır) Onun örtüyü (pərdəsi, hicabı) nurdur. (Əbu Bəkr - radıyallahu anhu –
atəşdir). Əgər üzündəki pərdəni qaldırsa üzünün nurları yaratdığı hər bir şeyi yandırar» 342 .
5. Rafaə –
– qalxmaq sözündən. Bir çox məxluqatı özünə doğru yüksəldən. «Ya İsa! Həqiqətən mən sənin ömrünü tamam edib öz dərgahıma qaldıraram». (Ali İmran 55). «Xeyir! Allah onu öz dərgahına qaldırmışdı». (ən-Nisa 158). 6. Mütləq Uluv (ucalıq) həm zatı, həm də sifətləri ilə. «O, Alidir (ucadır) və Azim- dir (böyük)». (əl-Bəqərə 255). «Allah hər şeydən uca və böyükdür». (əl-Həcc 62). 7. Kitabın onun tərəfindən endirilməsi. Nazil olması. «O, yeri və uca göyləri yaradan Allah tərəfindən endirilmişdi». (Ta ha 4). «De ki, onu Ruhul-Qüds (Cəbrail) Rəbbindən haqq olaraq endirmişdi». (ən-Nəhl 102). «Həqiqətən biz Quranı dünya səmasına nazil etdik». (Qədir 1). 8. Bəzi məxluqların ona yaxın olması. «Rəbbinin yanında olanlar». (əl-Əraf 206). «Göylərdə və yerdə nə varsa onundur. Onun yanında olanlar isə …
Rəsulullah –
üstündədir» 343
. «Fironun yoldaşı (Asya dua edərək) Ey Rəbbim! Öz dərgahında mənim üçün ev qərar et və məni Firon və onun əməlindən qurtar. Məni zalım qövmdən xilas et». (Təhrim 11). 9. Fi – da, də, ön qoşması ilə Allahın göydə olması. «Göydə olanın yeri titrədib sizi onun dibinə göndərməyəcəyinə əminsinizmi. Göydə olanın sizin üstünüzə daş yağdıran bir yel göndərməyəcəyinə arxayınsınızmı?» (Mulk 16,17). İbn Ömər –
radıyallahu anhu –
–
«Rəhman olan Allah Rəhm edənlərə Rəhm edər. Yerdə olanlara rəhm edin ki, səmada olan da sizə rəhm etsin» 344
. Rəsulullah –
mənə iman gətirmirsiniz (Etibar etmirsiniz). Mən səmada olanın əminiyəm (Səmada olan mənə etibar etdiyi halda). Səhər-axşam mənə səmalardan xəbərlər gəlir» 345 .
Allahın göydə olması bu iki mənadan birini kəsb edir 346
.
341 Buxari 1410,6993,7340, Müslim 1014, İmam Əhməd 3/33,418, əl-Albani «Muxtasarul Uluvv» s. 86, 11, "İrva2 886, "Mişkət" 1/431, "Səhih" 5600,6152. 342
Müslim 179/293, İmam Əhməd 4/395,401, İbn Məcə 195, Darimi «ər-Rədd aləl Mərisi» s. 173, Beyhəqi «Əsmə və Sifət» s. 402, əl-Albani «Muhtasarul Uluvv» s. 86, «Səhih Cəmius Səğir» 1860. 343 Buxari, Müslim. 344 Buxari, Müslim. 345 Buxari 3344,3610,4351,5058,6931,7562, Müslim 1063, Huzeymə 2373, Əbu Davud 4764, əl-Albani "Muxtəsər Uluv" s.84, "Səhih" 2645, "İrva" 864. 346
Yön (Tərəf, İstiqamət, Məkan) Bu bölümdə Allah üçün yön olub-olmadığı barədə danışacağıq. Allah üçün yön (məkan) təyin etmək doğru deyildir. Əgər yön (məkan) deməklə alçaqlıq (aşağı) qəsd edilmişsə bu Allah üçün qəbul edilməzdir. Çünki Allah zatıyla, sifətlərilə Ucadır. Əgər yön (məkan) deməklə yüksəklik tərəf qəsd edilmişsə, bu da Allah üçün qəbul edilməzdir. Çünki Allahı yaratdıqlarından heç bir şey əhatə edə bilməyəcək qədər Böyük və Ucadır. Kursisi göyləri və yerləri əhatə etmişkən yaratdıqları Onu necə əhatə edəbilər? Əgər yön (məkan) ilə Allahı əhatə etmək olmadan Onun Böyüklüyünə və Ucalığına yaraşır yüksəkli yönü qəsd edilmişsə, bu Allah üçün var olan həqiqətdir. Əgər səndən: Siz Allahın yaratdıqlarından bir şeyin Onu əhatə etmiş ola biləcəyini rədd edisiniz. Allahı Kitabında və Peyğəmbərin Sünnəsində: Allahın göydə olması – sözünə nə deyirsiniz?". Cavab: Allahın göydə olması göyün Onu əhatə etməsini bildirməz. Allahın göydə olmasını – göyün Onu əhatə etdiyini söyləyən kimsə sapıq, əgər başqasına nisbət edərək söyləmişsə yalançı və xətalıdır. Allahın böyüklüyünü, Onun hər şeyi (Elmilə) əhatə etdiyini, Qiyamət 118
1) Burada göy ilə yüksəklik qəsd edilmişdir. Buna görə də məna: «Allah yüksəkdədir, yəni yüksəklik yönündədir». Göy, Qurani Kərimdə sabit olan yüksəklik mənasındadır. Məs: «Göydən üstünüzə yağış yağdırmışdır». (əl-Ənfal 11) 347
. Yəni göyün özündən deyil, yüksəkdən su (yağış) endirir. Çünki yağış buluddan enər (yağar). 2) Ayədə keçən «Fi – Səməi» ləfsindəki «Fi» «Alə» mənasındadır ki, bundan da «Allah göyün üstündədir» olur. Qurani Kərimdə bir çox yerlərdə «Fi» (da, də içində), «Alə» (üstə, üzərində) mənasına gəlməkdədir. Məs: «Yer üzündə dolaşın». (ət-Tövbə 2). Yəni yerin üzərində dolaşın, içində deyil. (Firon dedi) Mən də sizin əl-ayağınızı çarpaz kəsdirib xurma ağaclarının kötüklərindən asacağam». (Ta ha 71). Yəni xurma ağacının üzərinə asacağam, içinə deyil. 10. İstiva – ucalması. «Rahmən ərşin üzərinə yüksəldi». (Ta ha 5). «O, böyük əzəmətli Ərşin sahibi». (əl-Muminun 86). 11. Dua edərkən əllərin qaldırılması. Salman Farisi –
–
edir ki, Rəsulullah –
olan Rəbbimiz əllərini ona tərəf qaldıran qulunun əllərini geri boş qaytarmaqdan utanır» 348
. Əbu Hənifə –
–
qaldırılaraq dua edilir. Aşağıdan dua edilməz. Aşağıda olmanın Rububiyyətdən və Uluhiyyətdən heç bir əlaqəsi yoxdur» 349
. 12. Allahın dünya səmasına enməsi. Əbu Hureyrə –
–
ki, Rəsulullah –
dünya səmasına enir və buyurur: Mənə dua edənin duasını qəbul edərəm, məndən istəyənin istədiyini verərəm, bağışlanma diləyəni bağışlayaram» 350
. 13. Rəsulullah –
–
–
–
zamanı xütbəsində buyurdu: «Mən sizə dində olan hər bir şeyi çatdırdımmı?» Səhabələr: «Bəli, ya Rəsulullah!» Allah Rəsulu şəhadət barmağını qaldıraraq: «Ya Rəbbim! Sən şahid ol ki, mən onlara hər bir şeyi çatdırdım» 351 .
14. Əynə – harada? Sözünün işlədilməsi. Müaviyə b. əl-Həkəm əs-Sələmi – radıyallahu anhu –
canavar qoyunlardan birini yediyinə görə çox qəzəbləndim. Hətta cariyəyə sillə də vurdum. Peşmançılıq çəkdim və hadisəni Rəsulullah –
danışdım. Allah Rəsulu buyurdu: «Cariyəni yanıma çağır». Cariyə gəldikdə, Rəsulullah –
günü yer üzünün Onun ovcunda olacağını, göyü kitab səhifəsi kimi bükəcəyini bilən bir kimsə əsla yaratdıqlarından hər hansı bir şeyin Onu əhatə etdiyini ağlına belə gətirməz" 346
. Cism - Allahın Cism olması mümkün deyidir. Cism haqqında danışmaq və Allahın cism olub-olmadığını söyləmək Kitab, Sünnət və Sələfin sözlərində keçməyən bidətdir. Cism iki və daha çox maddədən əmələ gələn bir şeydir, kütlə. Əgər cisimdən hər bir parçası digərinə möhtac olan bir neçə parçalardan yaranan, sonradan var olmuş bir şey qəsd edilirsə bu Həyy və Qayyum olan Allah haqqında mümkün deyidir 346
. 347
Bax: əl-Bəqərə 22, İbrahim 32, ər-Rəd 17, əl-Hicr 22, Ta ha 53, əl-Həcc 5, 63. 348
Əbu Davud 1488, Tirmizi 3551, İbn Məcə 3865. Musnəd 5/438, əl-Albani “Səhih”. 349
Fikhul Əbsat s. 51. 350
Buxari 1145, Müslim 168, 758, Əbu Davud 1315,4733, Tirmizi 446,3498, İbn Məcə 1366, Darimi 1478, Əhməd "Sünnə" 153, Lələkai 745, Zəhəbi "Uluv" 78, əl-Albani "Ziləlul Cənnə" 492-503, "İrva" 450, "Səhih" 8165, Mişkət "1223. 351
Müslim 1218, Əbu Davud 1905, İbn Məcə 3074, Darimi 1850, Zəhəbi "Muhtəsər Uluv" 2, əl-Albani "Uluv" 83, "İrva" 4/210-209, 1017, "Mişkət" 2/783-787, 2555. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|