|
2 soat Mehnat bozori, raqobatlashgan mehnat bozoriMehnat bozori va korxonalarda mehnat resurslaridan foydalanish
16.2-rasm. Raqobatlashgan mehnat bozorida mehnat narxining uning
miqdoridan bog`liqligi.
Mehnatga bo`lgan talab chizig`i bilan ustma-ust tushadi.
talab chizig`iga
ko`ra, mehnat narxi pasaygan sari unga bo`lgan talab ham ortib boradi va aksincha.
Mehnat bozorida ishchi kuchiga talab
- bu firmalarning ishchi kuchiga
talabidir. Taklif ishchilar tomonidan bo`ladi.
Mehnat bozori raqobatlashgan bo`lgani uchun mehnat narxi bozor
tomonidan shakllanadi va unga bozor sub`ektlari ta`sir qila olmaydi
(raqobatlashgan iste`mol bozoridagi kabi). Bu barcha ishchilar qaysi firmada
ishlashidan qat`iy nazar, bir xil ish haqi oladi va firmalar bu narxni oldindan
berilgan narx sifatida qabul qiladilar. SHuning uchun ham alohida firma uchun
mehnat resurslari taklif chizig`i gorizontal, ya`ni u absolyut elastik.
16.2-rasmda raqobatlashgan mehnat bozoridagi muvozanat nuqta Ye nuqta
bilan
ifodalanadi.
Muvozanat
ish
haqi
bo`lganda
foydani
maksimallashtiradigan mehnat resurslari miqdori
ga teng bo`ladi. Ishchi chekli
unumdorlik nazariyasiga ko`ra, mehnatning to`liq mahsulotini oladi. SHuning
uchun firmaning mehnat uchun chekli xarajati ish haqiga teng.
,
bu yerda - firmaning mehnatga bo`lgan chekli xarajati.
Raqobatlashgan mehnat bozorida har bir ishchining ish haqi
ga teng
bo`lgani uchun, firmaning ishchilarga beradigan umumiy ish haqi xarajatlari
to`rtburchak yuziga to`g`ri keladi (16.2-rasm). Ish haqining o`zgarishi
ishchi kuchiga bo`lgan talabni o`zgartiradi. Agar ish haqi dan
gacha oshsa (16.3-
rasm), yollanadigan ishchilar soni dan gacha qisqaradi; agar ish haqi
gacha
pasaysa, ishdagi ishchilar soni gacha oshadi. Mehnat bozorida firma foydasini
maksimallashtiradigan shart, ya`ni mehnatni chekli daromadliligining ish haqi
stavkasiga tengligi iste`mol bozoridagi
shartga o`xshashdir.
*
e
W
*
e
L
L
MRP
W
MRC
*
*
e
W
*
*
0
e
e
EW
L
MC
MR
Мещнат
нархи,
W
L
(мещнат ми=дори)
S
L
=
MRC
E
MRP
L
=D
|
|
|