|
3. Menejmentga kirish fanining tahlil usullari. Menejmentga kirish fanining ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy, kibernetika va boshqa fanlar bilan o’zaro aloqalariMenejmentga kirish kursining mazmunini
|
səhifə | 4/16 | tarix | 10.11.2023 | ölçüsü | 74,83 Kb. | | #132778 |
| Menejmentga kirish ma\'ruzaMenejmentga kirish kursining mazmunini iqtisodiyotni boshqarishning, boshqarish
tizimlari va uni tuzishning tashkiliy shakllari, xo’jalik mexanizmi va boshqaruv uslublari,
boshqaruv texnika va texnologiyasining nazariy va metodologik asoslarini o’rganish tashkil etadi.
Menejment boshqaruv faoliyatining umumiy qonuniyatlari va tamoyillari, boshqaruv tizimiga ta’sir
usullarini shakllantiradi, boshqaruv apparatining aniq vaziyatlardagi xarakatlari va o’zini to’tish
xollarini umumlashtiradi. Iqtisodiyotni boshqarishning nazariy va amaliy tomonlarini o’rganadi.
Boshqaruv nazariyasi boshqaruv faoliyatining qirralarini butun bir majmua ko’rinishida, nazariy
tahlil va mantiqiy uslub asosida boshqarishning asosiy qonuniyatlari va usullarini ajratib o’rganadi.
Menejment mohiyati ishlab chiqarish usuli, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar darajasi, ishlab
chiqarish kuchlari rivojlanishiga bog’liq holda o’zgaradi. Ishlab chiqarish rivojlanishi va iqtisodiy
aloqalar murakkablashuvi bilan boshqaruv ham murakkablashadi va mustaqil fan sifatda ajralib
chiqadi. Ishlab chiqarish vositalariga mulkchilikning turli shakllari mavjud bo’lgan sharoitda tovar
ishlab chiqaruvchilar o’rtasida raqobat vujudga kelib, ishlab chiqarishni boshqarish, foydani
ko’paytirishga yo’naltiriladi.
Menejmentning asosini ob’ektiv iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa qonunlarga asoslanuvchi
xuquqiy ilmiylik tashkil etadi. Bu qonunlarni o’rganish va ularning aniq vaziyatlarda namoyon
bo’lishini hisobga olgan holda xo’jalik rahbarlari respublika turli tarmoqlarni boshqarishning
strategiya va taktikasini belgilaydilar.
Jamiyat hayotining barcha tomonlari demokratik yangilanishi sharoitida asosiy masala
iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy, ijtimoiy taraqqiyotni rag’batlantirish. Boshqariladigan bozor bilan shaxs
va jamoa manfaatlarini samarali bog’lash masalalaridan iboratdir. Nazariy va amaliy nuqtai
nazardan ishlab chiqarish egalari bo’lgan mehnatkashlar manfaatlari eng muhim manfaat ekanligi,
ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy taraqqiyotni jadallashtiruvchi qudratli xarakatlantiruvchi
kuch ekanligi shubhasizdir. Bundan boshqaruvni isloh qilishning strategik g’oyasi mehnatkash
kishining obro’sini ko’tarishdan, chunki, iqtisodiyotni sog’lomlashtirishning asosi bo’lib vijdonan
va ma’suliyat bilan mehnat qilishga xizmat qiladi; ishchining mehnatdan manfaatdorligini keskin
oshirish, o’z qobiliyatini to’liq sarf etish, uni jamiyatni xarakatlantiruvchi kuchlarning umumiy
tizimiga qo’yishdan iborat. Bunga faqat ishchi ishlab chiqarishnin xaqiqiy egasi sifatida mehnat
qilgan holdagina erishish mumkin, bu juda murakkab masala, chunki inson faqat ijtimoiy shaxs -
ya’ni jamiyatga bog’liq va uning ta’siri ostida bo’lib qolmay, tabiiy mavjudot hamdir. Xuddi
shunga bog’liq holda uning shaxsiy manfaatlarini (unga bog’liq holda xulqi, xarakatlari) har doim
ham ijtimoiy manfaatlar bilangina emas, balki o’z idroki manfaatlari bilan ham mos kelmaydi.
Kishilar o’rtasidagi iqtisodiy va ijtimoiy munosabatlar aks etuvchi manfaatlar ular maqsadlari,
mehnat intizomi, faolligiga bevosita ta’sir ko’rsatadi va ularning xarakatlarini tartibga soladi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|