А. Д. Чудаков гиймятляр вя гиймятин
Yüklə 2,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
194
françayzerin əsas sərvəti adətən onun ticarət markası, nou-xau və texnalogiyası olur. Françayzinq istehsal-satış fəaliyyətinin aşağıdakı növlərində geniş yayılıb: avtoservis; Biznesin təşkili və aparılması (reklam və mühasibat); Tikinti və binaların təmir və istismarı xidmətləri; Təhsil; stirahət və əyləncə; Sürətli xidmət restoranları şəbəkəsi; Tibbi, kosmetik xidmətlər və s. Françayzer və françayzi arasında yeni tip münasibətlər - ierarxiyaya deyil, bərabərlik həmkarlığın üfüqi qarşılıqlı əlaqələrinə əsaslanan münasibətlər formalaşır. Frauçayzer adətən françayziyə ilkin hazırlıqda, növbəti təlim və məsləhətləşmələrdə kömək göstərir. O, həmçinin françayzinin fəaliyyətinə müəllif nəzarətini həyata keçirir və müxtəlif formadan onunla informasiya mübadiləsi aparır. Bu françayzini hər hansı dərəcədə sərbəstlikdən məhrum etmir. Bütün sadalanan fəaliyyət ümumi “maliyyə-kredit xidmətləri” anlayışında birləşdirilir. Maliyyə-kredit xidmətləri məhsulların alqısı üzrə hesablaşmaların bütün mümkün forma və metodlarının həyata keçirilməsini, güzəşt və imtiyazlar sistemini, faktorinqi müxtəlif kreditləşmə formalarını (pul və ya məhsul) özündə əks etdirir. Alıcının kredtləşməsi forma və həcminin seçilməsi və ya ona güzəştlər verilməsi qərarı qəbul olunan qədər satıcıya belə növ xidmətlərin göstərilməsinin və maliyyə risklərinin qəbul edilməsinin gərəkliyi haqqında mühakimələr hazırlamaq zəruridir. Bəzən belə mühakimələr öz-özlüyündə ümumi təsəvvürlərdən yaranır. Məsələn, əllə idarəolunan avtomobillərin alqısında bütün pensiyaçı və əlillərə əhəmiyyətli güzəşt verilə bilər. Təhsil və səhiyyə təşkilatlarına istismar olunan kompyuter sistemlərinin yeni proqramlarla təminatı güzəştili qiymətlərlə təqdim rdilir və s. Bir sıra hallarda alıcı özü belə qərar çıxarır. Məsələn, o, alqı həcminə güzəştlə topdansatış qiyməti üzrə iri partiya mal əldə edə bilər. O, həmçinin ilkin ödənişlə fyuçer müqaviləsinin bu və ya başqa növünü bağlamağa üstünlük verə bilər. Belə növ bağlaşma həyata keçirilmiş ödənişə münasibətdə məhsulun faktik göndərilməsinin gecikməsini bildirsə də, ancaq alıcı digər tərəfədən müəyyən üstünlüklər əldə edir. 195
Məsələ burasındadır ki, məhsula görə ödəniş ödənmə anına olan qiymətlə həyata keçirilir və məhsulun faktik alınması zamanı bazar situasiyasının inkişafına görə qiymət daha yüksək ola bilər. Situasiyanın inkişafının mümkün dinamikasına hesablanan ödəniş şərti müqavilədə öz əksini tapır. Yoxlama sualları. 1. iqtisadi risk nədir? 2. iqtisadi riskin klassik və neoklassik nəzəriyyələri nədən ibarətdir? 3. qtisadi riskin yaranması səbəbləri hansılardır? 4. Bazar tsiklinin müvəqqəti faktorları iqtisadi riskə təsir edən faktorlar hanslılardır? 5. Hər hansı bir riskdən azad olan iqdisadi qərarların qəbulu mümkündürmü? 6. iqdisadi risk şəraitində iqdisadi qərarlar qəbulu zamanı! Hansı aspektləri nəzərə almaq gərəkdir? 7. darəetmə qərarlarının qəbulunda hansı son hədd hallarını fərqləndirmək gərəkldir? 8. qtisadi tsiklin önləyici indikatorları nədir və hansı göstəriciləri onlara aid etmək gərəkdir? 9. qtisadi tsiklin üst-üstə indikatorları nədir və hansı göstəriciləri onlara aid etmək gərəkdir? 10. qtisadi tsiklin geçikən (geridə qalan) indikatorları nədir və hansı göstəriciləri onlara aid etmək gərəkdir? 11. Bazar konyukturasının əsas göstəriciləri hansılardaır? 12. qtisadi tsiklin statistik qiymətləndirmə metodu nədən ibarətdir? 13. qtisadi tsiklin qiymətləndirilməsi ekspert metodu nədən ibarətdir? 14. Nə tasadüfi kəmiyyətin diskret və kəsilməz paylanması qanunu adlandırılır? 15.Nə tasadüfi kəmiyyətin eksponensial paylanması qanunu adlandırılır? 16.Nə tasadüfi kəmiyyətin Pausson paylanması qanunu adlandırılır? 17.Nə tasadüfi kəmiyyətin normal paylanma qanunu adlandırılır? 18.Qiymətin əmələ gəlməsində adətən mümkün mənfəət və zərərlər şansının hansı münasibəti yaranır?
196
19. Sahibkarlıq riskinin azaldılmasını hansı hərəkətlərlə təmin etmək mümkündür? 20.Vəsaitlərdən istifadə variantlarının diversifikasiyası nədən ibarətdir? 21.Risklərin qruplaşdırılması və birləşdirilməsi nədən ibarətdir? 22.Risklərin paylanması nədən ibarətdir? 23.Qiymətin əmələ gəlməsi qərarlarının mümkün variantlarının hazırlanması üçün hansı informasiyaları toplamaq gərəkdir? 24.Birja aparatının tərkibində hansı informasiya bölmələrinin olması arzuediləndir? 25.Müqavilə qiymətlərinin sığortalanması nədən ibarətdir? 26.Alqı-satqı müqaviləsində hansı müddəalar mütləq olmalıdır? 27. Müqavilənin imzalanmasında qiymətlərə münasibətlərdə hansı qeydləri nəzərdə tutmaq gərəkdir? 28.Faktorinq nədir? 29.Lizinq nədir? 30.Lizinq əməliyyatlarında neçə fiziki və ya hüquqi şəxs iştirak edir?
31.Lizinqin müxtəlif növləri hansılardır? 32.Françayzinq nədir? 33.Françayzer və françayzi kimlərdir? 34.Maliyyə-kredit xidmətinin məqsədəuyğunluğu barədə qərarı hansı əsasda qəbul etmək gərəkdir?
NFLYASIYA VƏ QIYMƏTLƏR Inflyasiya nədi? nflyasiyanın klassik və neoklassik nəzəriyyələri. Mötədil və ya sürünən inflyasiya, sıçrayışlı və ya çaparaq inflyasiya, hiperinflyasiya. Staqnasiya və inflyasiya. nflyasiya zamanı gəlirlərin artımı və azalması - Tələb inflyasiyası və xərc inflyasiyası. Antiinflyasiya siyasəti, deflyasiya siyasəti və gəlirlər siyasəti. nflyasiya səviyyəsinin qiymətləndirilməsi və proqnozlaşdırılması. nflyasiya Yüklə 2,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|