A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qara yanğın
133 Taxta biti
Qayalar yumruq kimi dənizə uzanıb. Ay dənizə bir işıq xətti çəkib. Haradasa xor həzin bir nəğmə oxuyur. Mahnı uzaqlardan pərdə-pərdə dənizə yayılır. Ağ yelkənli qayıqlar dəniz üzərində çiçəyə bənzəyirdilər. Qayıqların birində mənəm, bir də odur. Yarımdır. O gülləri yarpaq-yarpaq qırıb dənizə tökür. Şer oxuyur. Məhəbbətdən danışır. Məni sevdiyindən danışır. Mən də ona eşqimdən söhbət açıram. O xoşbəxtdir. Mən də xoşbəxtəm. O deyir ki, bu anlar həyatının ən xoş anlarıdır. Mən də deyirəm ki, bu anlar həyatımın ən gözəl dəqiqələridir. Kefim yaman kökdür. Xoşbəxtəm. Bircə qıçım yaman qaşınır. Qaşıyıram, qaşıyıram, qanayanacan qaşıyıram. Sakit olmur ki, olmur. Yenə cırmaqlaya-cırmaqlaya qaşıyıram və ağrıdan oyanıram. Taxta biti! Ay görüm səni andıra qalasan taxta biti! Görüm səni ağ günə çıxmayasan taxta biti! Görüm səni lənətə gələsən taxta biti! Ay taxta biti! Ay taxta biti!
Atəş dayanandan sonra biz, bir dəstə jurnalist döyüş meydanını gəzdik. Böyük çöl meyitlə dolu idi. Diqqətimizi bəzi meyitlərdən eşidilən yeknəsək tıqqıltı səsi cəlb etdi. Məlum oldu ki, meyitlərin bəzilərinin üstündə saatları işləyir. Görünür bu adamlar ölümlərindən əvvəl saatlarını qurublarmış. Özləri bir neçə müddət qabaq ölmüşlər. Saatları isə laqeyd bir dəqiqliklə hələ işləyirlər. Qurum vaxtları qurtaranacan işləyəcəklər. Sonra dayanacaqlar.
134 Ay
Dəniz. Gecə. Bir də ay. O mənə etiraf – eşq edirdi. Mən dənizi bir cərgə şumlamış ay işığına tamaşa edirdim. Çox illər sonra yenə o dəniz dururdu. Gecə də dururdu. Amma o artıq məni sevmirdi, mən aysız bir gecədə sahildə durub dənizə baxırdım və mənə elə gəlirdi ki, dənizin zülməti ayı udub həzm eləmişdir.
Şopenin balladası
Kişi taxtın üstündə uzanıb papiros çəkirdi. Qadın yumşaq kürsüdə oturub Stendalı oxuyurdu. Radio Şopenin balladasını verirdi. Bayırda yağış yağırdı. Kişi dedi: –Dünyada bundan gözəl nə ola bilər? Qadın dedi: –Nədən?
Kişi dedi: –Səndən. – O Şopenin musiqisini nəzərdə tuturdu – Sənin saçlarından. Qadın güldü və Stendalın kitabını qapadı. Kişi: –Bura gəl – dedi. Kişi qadını öpürdü, saçlarını oxşayırdı və ona elə gəlirdi ki, o Şopenin musiqisini oxşayır.
O ölürdü. Arvadı dedi ki, onun xəstəliyi ağır deyil. Lakin o bilirdi ki, öləcək. "Ölüm allah əmridir, ayrılıq olmayaydıU. İnsan çox-çox qədim vaxtlarda – allah mövcud olan bir zaman deyilmiş bu misraları ürəyində təkrar edir və onlara gülür. Ölümlə barışan ayrılığa etiraz edən bu misralarda kəsgin bir 135 təzad vardı. Bu təzad misraları mənasızlaşdırırdı. "Ayrılıq olmayaydı" Məgər ayrılıqların ən böyüyü ölüm deyildimi. Vüsalsız hicran ölüm deyildimi? Ölüm ayrılığı olmasaydı, bütün başqa ayrılıqlar əbədiyyətin adi, keçəri-gedəri bir epizodu olmazmıdı? "Ölüm allah əmridir" Allah çoxdandıki yox idi. Deməli onun əmri də gerçək ola bilməzdi. Amma ölüm gerçək idi. O labüd, əbədi, qaçılmaz bir qüvvə idi. O allahdan daha qədim idi. O, allah mövcud olan çox qədim zamanlarda onun əmri adlanırdı, lakin o allahdan güclü idi. O allahın özünə belə son qoymaq iqtidarında olan yenilməz bir qüdrət idi. O, insanlar ürəklərində və beyinlərində allahı basdırdıqdan sonra belə yaşayırdı. O, öldürməkçün yaşayırdı. O, hər gün, hər saat, hər dəqiqə hər saniyə öz işini görməkdə idi. Onun müxtəlif yerlərdəki müxtəlif əməllərindən biri də bu gün ölən insan idi. İnsan ölürdü və bunu da yaxşıca bilirdi. Axırıncı gün o arvadını çağırdı və xahiş elədi ki, arvadı ona "Leyli Məcnundan" bir qəzəl oxusun. Arvad oxumağa başladı: Öylə sərməstəm ki, idrak etməzəm dünya nədir. O dedi: –Yetər. – O bu qəzəli əzbər bilirdi və o bəxtiyar idi ki, heç kim bu barədə Füzulidən gözəl deyə bilməmişdir.
Sonra arvadı ona "İvan İliçin ölümünü" oxudu. O təəccübləndi. Nə cür olub ki, Tolstoy əvvəlcə ölüb, sonra isə öz ölümünü təsvir edə bilmişdir.
Şəhərin kənarında böyük beş mərtəbə bir bina vardı. Bina yanmışdı. İndi o boş idi. Yalnız divarları qalmışdı. Hə, bir də divarların birində dəstəyi qaldırılmış telefon-avtomat qalmışdı. Bu binada kölgələr yaşayırdı.
136 Mən gündə işə bu evin yanından gedib gəlirdim. Mənim şəhərdə böyük bir otağım vardı. Mən bu otaqda təpə-tənha yaşayırdım və gecələr məni qara basırdı. Gecə mənə elə gəlirdi ki, otaqda məndən başqa da kimsə var. Mənə elə gəlirdi ki, bu naməlum adam mənim başımın üstündə dayanıb və hər an kirimişcə, sakitcə mənim başımdan vurub cəhənnəmə vasil eləməyə hazırdır. Mən bilirdim ki, bu ancaq vahiməli yuxudur, oyanmaq istəyirdim və oyana bilmirdim. Mənə elə gəlirdi ki, otağım tabutdur və mən çox qorxurdum ki, bir dəfə yuxulu- yuxulu öləm. Bir də mən yaman qorxurdum ki, bir gecə mənə zəng olsun. O boş yanmış evdə yaşayan kölgələr mənə zəng eləsinlər. Bu dəfə gecə saat 4-də telefon zəngi eşitdim. Mən dəstəyi götürməyə qorxurdum. İşığı yandırdım və səhərəcən daha yatmadım. Səhər bir dostum mənə dedi ki, gecə hardasa qonaqlıqda imiş və mənə zəng eləyirmiş. Mən sakit oldum, lakin axşam yadıma düşdü ki, dostum mənə nə isə bir söz də dedi. Məncə o demişdi ki, mənə yanmış 5 mərtəbədəki telefondan zəng eləyirmiş. Mən dostuma zəng elədim və bu barədə soruşdum. Təəccübləndi və dedi ki, yox, mən elə söz deməmişəm. Mən sənə qonaq olduğum evdən zəng eləmişdim, amma dünən yox, iki ay bundan qabaq. İndi niyə yadına düşüb?
Gecə mən öldüm. Kölgələr məni nəhəng boş 5 mərtəbəli yanmış evə apardılar və orada öldürdülər. Qəribə də o idi ki, telefon avtomatın dəstəyi yoxdu, yoxdu.
Uşaqlıq
Uşaqlığım yadımdadır. Biz dəniz sahilində yaşayırdıq. Dəniz böyük, təmiz və hamar idi. Sahil sonsuz, hamar və adamsız idi. Uzaqda üfiq xətti görünürdü, göydə isə bir dənə də olsun bulud yox idi. Hər gün, günorta vaxtı üfüqün o tayından təyyarələr uçub gəlirdilər. Onlar nizamla, bir sırada və çox-çox Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|