137
hündürlərdə uçurdular. Dənizin üstündə onlar bir qədər fırlanır,
sonra dənizə adam buraxırdılar. Böyük və ağappaq paraşütlər
açılırdı və dəniz ağ çiçəklərlə dolurdu.
Onda hələ anam sağ idi. Və mənimçün də hər şey irəlidə idi.
Bütün həyatım. Qeyri-müəyyən xəyallar və dumanlı istəklərlə
dolu olan bir həyat.
Aniliklər
Mənə elə gəlirdi ki, onu unutmuşam. Lakin bir kərə küçədə
gözəl, natanış, özgə bir qadın gördüm. Qadın çox xoşuma gəldi
və mən anladım ki, heç bir zaman o biri qadını, birincini unuda
bilməyəcəm. Haman o qadını ki, saçları Monenin şəklindəki ot
tayası kimim ətirli idi.
Qadınlar
O qadınlardan birinə belə dedi:
–Qadınlara ciddi münasibət bəsləyən adam ciddi adam
deyildir.
Qadın incimədi və çıxıb getmədi.
Başqa bir qadına o belə dedi:
–Qadınları ciddi qəbul eləyən kişi yumor hissindən
mərhumdur.
Qadın gülümsündü.
Çox sonralar o başa düşdü ki, qadınlar ona ciddi
yanaşmırdılar, ona görə ki, o özü qadınlara çox ciddi yanaşırdı.
Üfüq
Uzaqda üfüq xətti görünürdü. Göy tər-təmiz və göm-göy idi.
Göydə tək-tük ağ-ağ buludlar vardı və onlar çiçəyə bənzəyirdi.
Dəniz də göm-göy idi. Göm-göy idi və sakit idi.
Sahildə qumlar sap-sarı idi və çox hamar idi, torpaq isə
mixəyi rəngdə idi.
138
O sahildə dayanmışdı. Onun paltarı göm-göy idi və
mənə elə gəlirdi ki, o dənizin bir parçasıdır, sahilə düşmüşdür.
Sonra o soyundu və çimməyə getdi. Onun əynində sap-
sarı çimmək paltarı vardı və bədəni gündə mis kimi yanmışdı,
tünd mixəyi rəngdə idi və mənə elə gəlirdi ki, o sahilin bir
parçasıdır, dənizə düşmüşdür.
Mən onu sevirdim və buludları ona bağışlamaq
istəyirdim. Amma o mənimçün üfiq kimi idi. Görünən. Uzaq.
Çatılmaz.
1958-60-cı illər
139
UŞAQLAR ÜÇÜN
İKİ HEKAYƏ
140
ƏLİFBA
Mən balaca idim. Hələ məktəbə getmirdim. Nə yaza, nə də
oxuya bilirdim. Heç öz adımı da oxuya bilmirdim. Çünki
hərifləri tanımırdım. Ancaq payızda məktəbə gedəcəyəm.
Əmim mənə bir neçə qəşəng kitab gətirdi. Dedi ki, birinci
sinfə gedəndə bu kitabları oxuyacaqsan. Hələlik şəkillərinə
bax. Mən bilmirdim hansı kitabdan başlayım. Bu vaxt bir səs
eşitdim.
–Məndən başla, məndən başla.
Təəccübləndim. Görəsən bu kimdir?
–Mənəm danışan, kitabam. Mən Əlifba kitabıyam. Məni
vərəqlə, hər səhifəmdə sənə təzə-təzə sözlər deyəcəyəm. Mən
ən böyük kitabam. Əgər uşaqlar səhifələrimdəki 32 hərfin
hamısını öyrənsə bütün adları, bütün sözləri, bütün kitabları
oxuya bilərlər. Mənim hər hərfimdən, bilirsən neçə söz
başlayır. Məsələn, A hərfi ilə başlanan sözləri saymaqla
qurtarmaz. İnanmırsan, özündən soruş.
–A… – deyə hərfi sözə başladı. – Əlbəttə, mən Əlifbanın
birinci hərfiyəm. Ona görə neçə-neçə gözəl sözlər məndən
başlayır! Ata, ana, adamlar. Azərbaycan. Mənim çoxlu dostum
var. Azərlər, Adillər, Ariflər, Akiflər, Afətlər, Altaylar,
Aslanlar. Hər il payızda mən onlara çoxlu alma, armud, alça
alıram.
–Bağışla, bağışla deyə kimsə A-nın sözünü kəsdi. – Bəli,
Bağışla. Mən də B hərfiyəm. Bəli – B. Doğrudur. Əlifbada A
hərfi birincidir. Ancaq elə Birinci sözü də mənimlə başlayır.
Bi-rin-ci. Bəli… Elə, Bəli sözü də B-nən başlanır. Belədir.
Buna görə də mən heç vaxt "yox" demirəm, həmişə "bəli"
deyirəm. Bəli, mən A-nın Bacısıyam. A dedi ki, ata sözü
onunla başlanır. Mənimlə isə atanın atası, yəni Baba sözü
başlanır. Bəli, baba. Bizim doğma şəhərimizin adı Bakıdır.
141
Bakı da mənimlə başlanır. Mənim dostlarım bir Balacalardır,
bir də Böyüklər: Bədir, Bəkir, Bəşir, Bikə, Bilqeyis…
A dostlarına alma, armud, alça alır. Mən isə onlara bütün
Bağları bağışlayıram. Bəli, biz A hərfi ilə Bacıyıq. A. B.
Kiminsə səsi eşidildi:
–Bəs heç məni yad etmirsiniz? V…A.B və V. yəni mən.
Mən V-yəm. V-ni unutmayın. Vətən sözü mənimlə başlanır. B-
nin Bəxti var. Mənim də Vaxtım… Mən hamı üçün Vacibəm,
Vəfalıyam, Varlıyam. Bütün Vahidlər, Validələr, Vaqiflər,
Vəcihələr mənim vəfalı dostlarımdır.
–Qoymaram, qoymaram məni unudasınız. Mən Q-yam.
Qorxuram, qeydimə qalmayasınız. Qoyun, mən də deyim. Mən
də sizin Qardaşınızam. Qələmim də var, Qılıncım da.
–Dostlar! Dostlar! Mən də D hərfiyəm. Dostluq sözü
mənimlə başlanır. Deyirəm Dost olaq. Deyirəm Dalaşmayaq.
Deyirəm Danışmaq üçün sözü S hərfinə verək. Axı Sentyabra
az qalıb. Dərslər başlayacaq. Daha nə deyim? Hə onu deyim ki,
Dərslər məndən başlanır. Dərslər sözünü deyirəm. Dostluq
olsa, dərslərinizi yaxşı oxuyarsınız. Dəftərlərinizi səliqəli
saxlayın.
–Onda həmişə beş alarsınız – deyə B D-nın sözünü kəsdi.
D dedi:
–Sözü S Hərfinə verək. Bugün-sabah sentyabrın biridir. Söz
sənindir, ay S.
S dedi:
–Salam. Salam Sevimli uşaqlar. Sentyabrın birində Səhər
Saat səkkizdə məktəblər Sizi Səbirsizliklə gözləyəcəklər.
Mən Əlifba kitabı ilə belə tanış oldum. Əziz uşaqlar, bu
kitabı vərəqləsəniz, o sizə də çoxlu maraqlı nağıllar, hekayələr
danışar, şer oxuyar.
iyul, 1967.
Dostları ilə paylaş: |