Ağ ciyərlərin xronik obstruktiv xəstəliyi üzrə klinik protokol
Yüklə 286,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DİAQNOZUN FORMALAŞDIRILMASI Nozologiya
- Klinik forma
- Fəsadlar
- DİAQNOSTİKA Əlamətlər
- Nəfəsin fışıltılı olması və sinədə sıxılma hissinin olması
- Ağır gedişli ACXOX zamanı rast gələn simptomlar
10 Xəstəliyin gedişində iki dövr ayırd edilir: stabil və kəskinləşmə. Stabil dövr zamanı xəstəliyin inkişaf etməsi yalnız xəstənin uzunmüddətli dinamik müşahidəsindən sonra aşkar olunur,
simptomların intensivliyi isə bir neçə həftə və hətta bir neçə ay ərzində dəyişilmir. Kəskinləşmə dövrü 24 saatdan az davam etməyən, simptomların və funksional pozulmaların güclənməsi ilə müşayiət olunan vəziyyətin pisləşməsi ilə səciyyələnir. Kəskinləşmələr tədricən inkişaf edə bilər və ya xəstənin vəziyyəti sürətlə dəyişib, tənəffüs və sağ mədəcik çatışmazlığı ilə nəticələnə bilər.
Nozologiya: ağ ciyərlərin xroniki obstruktiv xəstəliyi Ağırlıq dərəcəsi (xəstəliyin mərhələsi):
Yüngül dərəcəli (I mərhələ) Orta ağır dərəcəli (II mərhələ)
Ağır dərəcəli (III mərhələ)
Çox ağır dərəcəli (IV mərhələ) Klinik forma (xəstəliyin ağır dərəcəli formasında): bronxitik, emfizematoz Faza: kəskinləşmə, stabil İki tip gedişi qeyd etmək lazımdır: tez-tez baş verən kəskinləşmələrlə (ildə 3 və daha çox) və az baş verən kəskinləşmələrlə Fəsadlar: xroniki tənəffüs çatışmazlığı, xroniki tənəffüs çatışmazlığı fonunda kəskin tənəffüs çatışmazlığı, pnevmotoraks, pnevmoniya, tromboemboliya, bronxoektazların mövcudluğu zamanı onların lokalizasiyasını göstərmək, ağ ciyər arteriyasının hipertenziyası, ağ ciyər ürəyi, qan-damar çatışmazlığının dərəcəsi. Bronxial astma ilə birgə gedişi zamanı onun diaqnozunu açıqlamaq. Siqaret çəkən pasiyentin siqaret çəkmə indeksini göstərmək (siqaret/il). Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
11
ACXOX, orta ağır gedişli, remissiya fazası, TÇ ΙΙ, xroniki ağ ciyər ürəyi, qan-damar çatışmazlığının dərəcəsi ACXOX, orta ağır gedişli, kəskinləşmə fazası, TÇ ΙΙ, ağ ciyərin aşağı payının ocaqlı pnevmosklerozu. ACXOX, orta ağır gedişli, kəskinləşmə fazası. Bronxial astma, orta ağır dərəcə, ağır dərəcəli kəskinləşmə (BA protokolu ilə uyğunluq), TÇ ΙΙ, diffuz pnevmoskleroz, xroniki ağ ciyər ürəyi.
Əlamətlər Anamnezində risk faktorlarının və/və ya aşağıda göstərilən əlamətlərdən hər hansı birinin olmasından şikayətlənən 40 yaşından yuxarı şəxslərdə ACXOX diaqnozu nəzərdən keçirilməli və spirometriya aparılmalıdır. Bu əlamətlər diaqnostik əhəmiyyət daşımır, lakin onlardan bir neçəsinin olması ACXOX diaqnozunun ehtimalını artırır. ►
Təngnəfəslik ►
Xroniki öskürək ►
Bəlğəmin xroniki ifraz olunması ►
Anamnezdə risk faktorlarının olması
pasiyentlərin yardım almaq məqsədilə tibb müəssisinə müraciət etmələrinin və əlilliyin əsas səbəbidir. ►
►
Adətən fiziki gərginlik zamanı artır ►
Persistəedici xarakter daşıyır (hər gün müşahidə olunur) ►
Pasiyent tərəfindən “hava çatışmazlığı”, “boğulma”, “tənəffüs hərəkətlərinin çətinləşməsi” kimi təsvir olunur Təngnəfəsliyin xəstəliyin vəziyyətinə təsirini Britaniyanın Tibbi Tədqiqatlar Şurasının (MRC) sorğu vəsaiti vasitəsilə qiymətləndirmək olar (Əlavə 1).
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
12
olub, siqaret çəkmə və ətraf mühit faktorlarının nəticəsi kimi qiymətləndirildiyindən, pasiyentlər tərəfindən kifayət qədər ciddi qəbul olunmur. ►
Epizodik yarana bilər və produktiv olmaya bilər ►
Əvvəllər növbələşən xarakter daşıyır, sonralar hər gün müşahidə olunur
►
Bəzi hallarda hava axınının əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşması öskürək müşahidə olunmadan baş verir
►
►
İki ardıcıl il ərzində 3 ay müddətində bəlğəmin müntəzəm ifraz olunması (digər səbəblər yoxdursa) xroniki bronxitin epidemioloji təyini hesab olunur. ►
xəbər verir. Bəlğəmin irinli olması iltihab mediatorlarının əmələ gəlməsini əks etdirir və xəstəliyin kəskinləşməsinin əlaməti ola bilər.
ACXOX üçün simptomatik deyil, gündən-günə və gün ərzində dəyişilə bilər.
Bu əlamətlər BA və ACXOX-un 3-cü (ağır) və 4-cü (çox ağır ) mərhələsi üçün səciyyəvidir. ►
Sinədə sıxılma hissi əksər hallarda fiziki gərginlik zamanı baş verir, onun lokalizasiyasını müəyyən etmək çətin olur, daha çox əzələ hissinə oxşayır. ►
Xırıltıların və sinədə sıxılma hissinin olmaması ACXOX diaqnozunu istisna etmir, eyni zamanda onların mövcudluğu BA diaqnozunu təsdiqləmir.
►
həmçinin digər xəstəliyin əlaməti ola bilər (vərəm, ağ ciyərlərin şişləri) Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 286,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|