Ağ ciyərlərin xronik obstruktiv xəstəliyi üzrə klinik protokol

 

22

təsiri olan antixolinergik preparat tiotropiumun terapevtik 

təsirinin müddəti 24 saatdan artıqdır (A).  

►

 

Uzun müddətli  β

2

-aqonistlərlə müntəzəm müalicə  qısa müddətli 

β

2

-aqonistlərlə müalicədən daha təsirli və rahatdır. 

►

 

Müxtəlif təsir mexanizmi və müddəti olan bronxolitiklərin 

kombinasiyası bronxodilatasiyanın dərəcəsini artıra bilər və bu 

halda yanaşı təsirlər daha az və ya eyni ola bilər. Qısa müddətli 

β2-aqonistlərin antixolinergik preparat olan ipratropiumla birgə 

təyin edilməsi, onların ayrı-ayrılıqda təyini ilə müqayisədə  

FEV1-in daha çox və uzunmüddətli artmasına səbəb olur və 90 

günlük müalicə müddətində taxifilaksiyaya gətirib çıxarmır (A).  

►

 

Teofillin ACXOX zamanı effektivdir, lakin onun potensial 

toksikliyini nəzərə alaraq, inhalyasion  bronxolitiklərin istifadəsi 

daha üstündür. 

►

 

Beləliklə,  əsas bronxolitik müalicə  β

2

-aqonistlər, antixolinergik 

preparatlar, teofillin və ya onların kombinasiyasıdır (A). 

 

Qlükokortikosteroidlər 

►

 

İnhalyasion və tablet formalı QKS-lərin təsiri BA ilə müqayisədə 

ACXOX zamanı daha azdır və stabil ACXOX-un müalicəsində 

spesifik göstərişlərlə məhdudlaşır.  

►

 

Fayda/Risk nisbəti  əlverişsiz olduğundan, sistem QKS-ləri ilə 

müntəzəm müalicənin aparılmasından daşınmaq lazımdır 

(xüsusən uzun müddətli təsirə malik olan preparatlarla) (A). 

ACXOX-lu xəstələrdə sistem QKS-ləri ilə uzunmüddətli 

müalicənin nəticəsi  əzələ  zəifliyinə  gətirib çıxaran steroid 

mənşəli miopatiya, xəstələrin fəaliyyət qabiliyyətlərinin azalması 

və tənəffüs çatışmazlığı ilə nəticələnir.  

►

 

Bronxolitik terapiyaya inhalyasion QKS-lərlə planlı müalicənin 

əlavə olunması klinik simptomları  əhəmiyyətli olan ACXOX-lu 

xəstələrdə (FEV1-in normativdən < 50%)  və  təkrarlanan 

kəskinləşmələrdə istifadə oluna bilər (A).  

►

 

İQKS-lərlə müalicə  kəskinləşmələrin sayını azaldır və  həyat 

keyfiyyətini yaxşılaşdırır (A). 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---

 

23

►

 

İQKS-lər yalnız müntəzəm bronxolitik terapiya fonunda təyin 

olunmalıdır.  İQKS-lərlə  və ya kombinə olunmuş inhalyasion 

preparatlarla müalicənin effektivliyi yalnız 6-12 həftə istifadədən 

sonra qiymətləndirilir. ACXOX-un müalicəsində  İQKS-lərin 

uzun müddətli təsirə malik olan β

2

-aqonistlərlə kombinasiyası 

onların ayrı-ayrılıqda istifadəsindən daha effektivdir (A). 

 

Cədvəl №3. ACXOX-un MÜALİCƏSİNDƏ İSTİFADƏ 

OLUNAN DƏRMAN VASİTƏLƏRİ 

 

D

ərman 

İnhalyator 

(μ

q) 

Nebulayzer 

üçün m

əhlul 

(mq/m

l) 

Daxil

ə q

əbul 

İnyeksiya 

üçün flakon 

(mq) 

T

əsirin 

müdd

əti (sa

at) 

β

2

-AQONİSTLƏR 

QISA MÜDDƏTLİ 

Fenoterol

1

 100-200 

1  0.05% 

(Şərbət) 

– 4-6 

Levabuterol

2

  

0.63, 

1.25 

  

4-6 

Salbutamol 

(albuterol) 

100, 

200  

 5 

mq 

(Tablet) 

Şərbət 

0.024% 

0.1, 

0.5 

4-6 

Terbutalin 400, 

500  

 2.5, 

5 

(Tablet) 

0.2, 

0.25 

4-6 

UZUN MÜDDƏTLİ 

Formoterol

3

 4.5–12 

 

 

 

 

12+ 

 25-50 

 

 

 

 

12+ 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---

 

24

ANTİXOLİNERGİK PREPARATLAR 

QISA MÜDDƏTLİ 

İpratropium 

bromid 

20; 40  

0,25-0,5   

 

6-8 

Oxitropium 

bromid

4

 

100  

1,5 

 

 

7-9 

UZUN MÜDDƏTLİ 

Tiotropium  

18  

 

 

 

24+ 

β

2

-AQONİSTLƏRİN ANTİXOLİNERGİK PREPARATLARLA 

BİR İNHALYATORDA KOMBİNASİYASI 

Fenoterol/   

İpratropium 

200/80   1,25/0,5   

 

6-8 

Salbutamol/ 

İpratropium

5

 

75/15  

0,75/4,5   

 

6-8 

METİLKSANTİNLƏR 

Aminofillin 

  200-600 

mq (tablet)

240 

mq 

 

24 

saata 

qədər  

Teofillin 

(SR) 

  100-600 

mq (tablet)

 24 

saata 

qədər 

İNHALYASİON QLÜKOKORTİKOSTEROİDLƏR 

Beklometazon 50-400 

 0,2-0,4   

 

 

Budesonid 100; 

200; 

400  

0,20; 

0,25; 

0,5 

 

 

 

Flutikazon 50-500 

 

 

 

   

Triamsinolon 100 

  40 

 

40 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---