Ağ ciyərlərin xronik obstruktiv xəstəliyi üzrə klinik protokol
Yüklə 286,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- FİZİKAL MÜAYİNƏ
- Palpasiya və perkussiya
- Bronxların obstruksiyası
- Rentgenoqramda dəyişikliklər
- Qaz mübadiləsinin pozulması
- ƏSAS LABORATOR-İNSTRUMENTAL MÜAYİNƏ ÜSULLARI Spirometriya (hava axını sürətinin məhdudlaşmasının ölçülməsi)
- Pikfloumetiya
13 ► Öskürək bayılmaları (sinkope) öskürək tutmaları zamanı döş qəfəsində təzyiqin sürətlə artması nəticəsində əmələ gələ bilər ►
Öskürək o qədər şiddətli olur ki, qabırğaların sınığı ilə nəticələnə bilər. Sınıqlar bəzən asimptomatik olur. ►
yeganə əlaməti ola bilər.
Xəstələrin müayinəsinin vacib hissəsi olmasına baxmayaraq, onun nəticələri nadir hallarda diaqnostik əhəmiyyət daşıyır. Baxış ►
Bəzən xəstələrdə mərkəzi sianoz və selikli qişaların sianotik rəng alması müşahidə olunur ►
artması) əlamətləri: qabırğaların nisbətən üfüqi istiqamət alması, çəlləkvarı döş qəfəsi, qarnın irəli yönəlməsi ►
nisbətən səthi olur ►
Xəstə nəfəsini dodaqlarını bir qədər sıxaraq verir, bu zaman verilən nəfəs axınının sürətinin azalmasına və ağ ciyərlərin daha effektiv boşalmasına şərait yaranır ►
Uzanmış vəziyyətdə tənəffüs əzələlərinin hərəkətləri müşahidə olunur ►
mədəcik çatışmazlığının yeganə əlaməti ola bilər Palpasiya və perkussiya ACXOX zamanı palpasiya və perkussiya informativ olmadığından çox vaxt faydasız olur ►
Ürəyin zirvə vurğusunun təyin edilməsi ağ ciyərlərin hiperinflyasiyası ilə əlaqədar çətinləşə bilər. ►
qaraciyər ölçülərinin böyüməməsinə baxmayaraq, onun palpasiyasını asanlaşdırır ►
enməsi (emfizema əlamətləri) Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
14
►
əlamət diaqnozun qoyulması üçün kifayət deyil. ►
Sakit tənəffüs vaxtı quru xırıltıların olması hava axını sürətinin məhdudlaşmasını göstərir. ►
lakin bu əlamət diaqnostik xarakter daşımır. ►
Ürək tonları döş sümüyü üzərində daha yaxşı eşidilir. Cədvəl 1. Orta ağır və ağır ACXOX-un klinik xüsusiyyətləri Simptomlar Bronxotik forma Emfizematoz forma Əsas simptomların nisbəti Öskürək
> təngnəfəslik Təngnəfəslik > öskürək Bronxların obstruksiyası Mövcuddur Mövcuddur
Az dərəcədə Əhəmiyyətli dərəcədə
Diffuz göy Çəhrayı-boz
Bəlğəmin hipersekresiyası Bəlğəm az ifraz olunur Rentgenoqramda dəyişikliklər Diffuz pnevmoskleroz Ağ ciyərlərin emfizeması Ağ ciyər ürəyi Orta və ahıl yaşlarda, dekompensasiya daha erkən başlanır Ahıl yaşlarda, dekompensasiya daha gec başlanır
Tez-tez rast gəlinir, qanın qatılığı yüksək olur Səciyyəvi deyil Kaxeksiya Səciyyəvi deyil Əksər hallarda rast gəlinir
Xəstənin çəkisi Ağır çəkili xəstələr Çəkinin azalması Funksional dəyişikliklər Proqressivləşən TÇ və DÜÇ Qaz mübadiləsinin pozulması ρ α O 2
α CO
>45 ρ α O 2
α CO
<45 Ölüm Orta yaşlarda Ahıl yaşlarda Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 15
Spirometriya (hava axını sürətinin məhdudlaşmasının ölçülməsi) ACXOX ehtimalı olan bütün xəstələrdə spirometriyanın aparılması zəruridir.
Spirometriya diaqnostika, diferensial diaqnostika və xəstəliyin inkişafına nəzarət olunması üçün “qızıl standart” hesab olunur. Spirometriya müayinəsi aşağıdakı göstəriciləri müəyyən edir: ►
prosesində maksimal həcmi (ağ ciyərlərin gücləndirilmiş həyat həcmi FVC) ►
havanın həcmi (FEV1) Hər iki göstəricinin nisbəti hesablanmalıdır (FEV1/FVC). Spirometrik göstəricilər yaş, boy və irqdən asılı olaraq normativ göstəricilərlə müqayisə olunmalıdır.
FEV1/FVC < 0,70 və FEV1 < 80% postbronxodilatasion göstəricisi hava axını sürətinin tam geri dönməyən məhdudluğunu təsdiq edir. Nəfəs vermənin zirvə sürəti hava axını sürətinin məhdudluğunu təyin etmək üçün bəzən istifadə olunur, lakin NVZS- nin istifadəsi ACXOX-lu xəstədə obstruksiyanı kifayət qədər qiymətləndirə bilmir.
Asan və tez yerinə yetirilən, lakin həssaslığı az olan metoddur. Əsasən ACXOX-lu xəstəni aşkar etmək üçün skrininq vasitəsi kimi, kəskinləşmə fazasında xəstənin vəziyyətinə nəzarət etmək və xüsusilə reabilitasiya dövründə istifadə olunur. Döş qəfəsinin rentgenoloji müayinəsi Bulyoz dəyişikliklər olmadığı zaman, ACXOX üçün nadir hallarda diaqnostik əhəmiyyət daşıyır, lakin alternativ diaqnozun istisna olunmasına yardım edir. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 286,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|