Ağ ciyərlərin xronik obstruktiv xəstəliyi üzrə klinik protokol
Yüklə 286,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gün ərzində çəkilən siqaretlərin sayı x Siqaret çəkmə “stajı” 20
- Cədvəl №2. ACXOX-un diferensial diaqnostikası Diaqnoz Ehtimal olunan əlamətlər* ACXOX
- Diffuz panbronxiolit
16 ACXOX-la əlaqəli rentgenoloji dəyişikliklər hiperinflyasiya əlamətlərindən ibarətdir. ►
Yan proyeksiyada diafraqmanın yastılanması ►
Retrosternal sahənin böyüməsi ►
Ağ ciyərlərin şəffaflığının artması ►
Damar şəklinin qısa müddətdə kasadlaşması Qanın klinik analizi ►
Kəskinləşmə vaxtı – neytrofil leykositoz, C-reaktiv zülalın artması. ►
etdikdə polisitemik sindrom müşahidə olunur (eritrositlərin sayının artması, hemoqlobinin yüksək səviyyəsi, hematokritin qadınlarda 47%-dən, kişilərdə 52%-dən yüksək olması, qanın qatılığının artması) ►
bilər. Əlavə müayinə üsulları ►
Bədən çəkisi indeksinin ölçülməsi Bədən çəkisi (kq) Boy 2
►
Elektrokardioqrafiya (imkan olduqda exokardioqrafiya) ►
ACXOX-un kəskinləşməsi vaxtı AB-lərlə müalicə aparmaq məqsədilə AB həssaslığının öyrənilməsi üçün bəlğəmin əkilməsi (imkan olduqda həmçinin bronxoalveolyar lavajın əkilməsi aparılmalıdır) ►
Obstruksiyanın geri dönən olmasını təyin etmək üçün sınağın aparılması ►
►
Döş qəfəsinin kompüter tomoqrafiyası adi praktikada tövsiyə olunmur, lakin KT diferensial diaqnozun aparılmasında yardım edə bilər. Döş qəfəsinin KT-si bullektomiya və ya ağ ciyərin həcminin azaldılması üzrə cərrahi əməliyyatda faydalı ola bilər. ►
Arterial qanda qazların ölçülməsi. Bu test FEV1< 40% olduğu zaman və ya tənəffüs və ürəyin sağ hissələrinin çatışmazlığı olan hallarda aparılmalıdır. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
17 ► ACXOX diaqnozu qoyulan cavan yaşlı (<45 yaş) xəstələrdə və ailə anamnezində α 1 -antitripsin defisiti olanlarda α 1 -antitripsin defisiti testi yoxlanılmalıdır. ►
Siqaret çəkmə indeksinin hesablanması (indeks qutu/il göstəricisi ilə qiymətləndirilir): Gün ərzində çəkilən siqaretlərin sayı x Siqaret çəkmə “stajı” 20 10 qutu/il – əhəmiyyətli risk faktoru kimi qiymətləndirilir 25 qutu/il - qatı siqaret çəkən kimi qiymətləndirilir
ACXOX-un diferensial diaqnozu əsasən bronxial astma ilə aparılır (A).
Bəzi klinik hallarda diferensial diaqnoz digər xəstəliklərlə aparıla bilər: durğunluq ürək çatışmazlığı, ağ ciyərlərin ödemi, bronxoektaziya xəstəliyi, vərəm, obliterasiya edici bronxiolit, diffuz panbronxiolit.
Diaqnoz Ehtimal olunan əlamətlər* ACXOX Orta yaşlarda başlanır; Əlamətlər tədricən artır; Anamnezdə uzun müddət siqaret çəkmə faktorunun olması; Fiziki aktivlik zamanı yaranan təngnəfəslik; Bronxial obstruksiya əsasən geri dönməyən xarakter daşıyır. Bronxial astma Cavan yaşlarda başlayır (əsasən uşaqlıq dövründə); Simptomlar gündən-günə dəyişilir; Simptomlar gecə və səhər tezdən baş verir; Əsas xəstəliklə yanaşı allergiya, rinit və / və ya ekzemanın olması; Ailədə astmanın olması; Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
18 Bronxial obstruksiya əsasən geri dönən xarakter daşıyır. Durğunluq ürək çatışmazlığı, ağ ciyərlərin ödemi Auskultasiya zamanı ağ ciyərlərin aşağı hissələrində aydın yaş xırıltıların eşidilməsi; Döş
qəfəsinin rentgenoqrafiyası genişlənməni nümayiş etdirir; Funksional ağ ciyər testləri bronxların obstruksiyası deyil, həcm restriksiyasını göstərir. Bronxoektaziya xəstəliyi Çox miqdarda irinli bəlğəmin ifraz olunması; Adətən bakterial infeksiya ilə müşayiət olunur; Auskultasiya zamanı kobud xırıltıların eşidilməsi; Döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası bronxların genişlənməsi, bronxial divarın qalınlaşmasını nümayiş etdirir. Vərəm Hər yaşda başlana bilər; Döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası ağ ciyərin infiltratını göstərir; Mikrobioloji testlə təsdiq olunur; Ərazidə vərəmin geniş yayılması. Obliterasiya edici bronxiolit Cavan yaşlarda, siqaret çəkməyənlərdə başlayır; Anamnezdə revmatoidli artrit xəstəliyi və zərərli qazların təsirinə məruz qalma faktoru vardır; Nəfəs vermə zamanı KT sıxlığı aşağı olan sahələri göstərir. Diffuz panbronxiolit Pasiyentlərin əksəriyyəti siqaret çəkməyən kişilərdir; Demək olar ki, hamısında xroniki sinusit vardır; Döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası və ya KT az ölçülü sentrilobulyar düyünlü kölgələr və hiperinflyasiyanı nümayiş etdirir. *Bu əlamətlər adətən müvafiq xəstəliklərə xasdır, lakin hər klinik hadisə zamanı müşahidə olunmur. Məsələn, heç zaman siqaret çəkməyən insanda ACXOX xəstəliyi baş verə bilər (xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə digər risk faktorları daha əhəmiyyətli rol oynaya bilər); BA xəstəliyi böyüklərdə, hətta ahıllarda yarana bilər. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
Yüklə 286,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|