Akademikin Son eseri
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SEVGİ GÖZLƏNİLMƏDƏN GƏLİR
qardaş, tarixçi dost, gəl yaz bu ailənin birinin faciə və göz yaşı dastanını, görüm, bu boyda İtki və Ayrılıq dramını yaza bilərsənmi? Ziyad bəy aspirantını dinlədikcə seçimində yanılmadığına sevinirdi. – Sən elmi işini yaz qurtar, müdafiə elə, sonra Qazaxıstandakı həyatınız haqqında ayrıca bir kitab yazarsan. Murad rəhbərinin nəyə işarə elədiyini bilirdi: yəni diqqətini yayındırma, əsas işini gör qurtar. Amma hər gün yeni səhifələri açılan qanlı cinayətlərə kənar iş kimi baxa bilmirdi. – Ustad, məndən asılı deyil və görünür, bu da taleyin işidir – Qazaxıstandakı ailəmi burda Repressiya Qurbanları Birliyi əvəz edir. Orda ayrı bir mühit var və təəssüf ki, ətrafımızda öz dinc həyatını yaşayanların çoxu bundan xəbərsizdir. Tək Qazaxıstan deyil, orda Azərbaycandan Həştərxana, Selefkiyə, Komiyə, Maqadana, Yamal yarımadasına, Qaraqandaya, Sibirə, hətta uzaq Çukot yarımadasına qədər uzanan sürgün yollarının canlı şahidləri və ya acısını yaşayanlar var. Bu dövlətin və millətimizin yaxşısını da, pisini də orda çox yaxşı görmək olur. O birlik 20-ci yüzil türk düşmənçiliyinin mini güzgüsüdür. O adamları dinlədikdən sonra ətrafımızda baş verənlərə ayrı gözlə baxmalı oluram. Ziyad bəy acı təbəssümlə: – Yaxşı, ayrı gözlə baxanda Bakı necə görünür? – dedi. Murad: – Mənim atamın, babamın söhbətlərindəki Bakı başqaydı. Gələndən burda mərd, qorxmaz millətimi axtarıram. O hardadır? Akademik ciddiləşdi: – Yaxşı sualdır, ancaq sən cavabı bilirsən. O millət bir qayaydı. 1828-ci ildən üzü bəri onu qəlpə-qəlpə qoparıb kiçiltdilər. Qalanların da bir hissəsi güllələndi, ya da 20-30-cu illərdən başlayaraq sən gələn yerlərə getdilər. Cırlaşdıq! Onların yetişib əvvəlkilərin yerini tutmasına vaxt lazımdır. Əgər imkan versələr! Çünki dünyanın Stalinləri və Bağırovları ayrı adlar altında, ayrı geyimlərdə yaşamaqda davam edirlər. Bu söhbətlər Murad üçün həm də özünü təqdim imkanı idi: – Akademik, bağışlayın, məncə, bu yalnız Stalin və Bağırov məsələsi deyil. Bu düşmənçiliyin kökü Səlib yürüşlərinə qədər uzanır, bəlkə ondan da qədimlərə. Dinlərin yaranışından başlanan ziddiyyətlərə qədər. Yəqin ki, xristianlığı yaymaq çağırışları da belə başlanmışdır. Bu gün Şərq iş, demokratiya və dinclik arzusu ilə Qərbə köçür. O vaxt tərsinə idi. Qərb qazanc və öyrənmək üçün Şərqə üz tutmuşdu. Əslində bu, o qədər də yeni məsələ deyildi. Dünya tarixiylə məşğul olan hər kəs bu Şərq-Qərb qarşıdurmasının kökünü və məqsədini çox yaxşı bilir. Sanki, yüz illər keçməyib, dünya dəyişilməyib, sivilizasiyalar bir-birini əvəz eləməyib. Yenə də Qərbin özündən başqalarını saymazlığı, Şərqin nifrəti davam etməkdədir. Dəyişən yalnız qabıqdır. İçəridəki zəhər elə min ilin o başındakı zəhərdir. “Mən özümlə gecə qaranlığına bənzər çox sayda əsgər götürərək Məkkəyə gedərəm. Bu şəhəri alaram, orda insan oğullarının ən yaxşısına (İsa Məsihə) bir taxt ucaldaram. Sonra Yerusəlimə gedərəm. Bütün Şərqi və Qərbi zəbt edərəm və hər yerə xristianlığı yayaram”. (Bizans imperatoru Nikifor Fokinin 963-cü ildə Konstantinopol sirkində hərbi komandirlərə müraciətindən). Kir İohan adlanan Bizans imperatoru 972-ci ildə öz dağıdıcı, qanlı müharibələri nəticəsində 300 müsəlman şəhəri və qalasını tamamilə məhv edərək Bağdada gəlib çatmışdı. Min ilin o başında, 1095-ci ildə Fransanın Klermon şəhərində Papa II Urvan müqəddəs torpağın kafirlərdən azad edilməsi çağırışı ilə xristian dövlətlərinə müraciət etdi. Bu niyyətlə Klermon Şurası yaradıldı. Min ilin bu başında Əfqanıstan, Fələstin, Misir, İraq və Suriyada islam fundamentalizminin kökünü kəsmək məqsədi ilə Avropa ölkələri arasında sazişlər bağlanır, çağırışlar səslənir. Öncə islama sayğısızlıq edərək onu qəzəbləndirir, terrora əl atmağa məcbur edir, sonra öz yaratdığı terrorla mübarizə adına hücum edərək qədim mədəniyyət ocaqlarını məhv edirlər. Min ilin o başında yenə Fransadan keşiş Pyerlə Cəngavər Volter 20 min nəfərlik ordu ilə Qüdsü müsəlmanlardan təmizləmək üçün Avropadan Asiyaya adlayır. Lakin Anadolunun Qərb yaxasında, İznikdə Səlcuqlar tərəfindən darmadağın edilir. Ardınca I Bremen 110 min döyüşçü ilə yürüş edir. Urfaya qədər irəliləyir və bundan sonra ermənilərin satqınlığı və xəyanəti nəticəsində 1099-cu ildə Qüdsü alır. Sonralar türk səddini aşa bilmədiklərinə görə bu yürüşlər daha çox Aralıq dənizi ilə gəmilərlə davam etdirildi. Böyüklərinin gücü çatmayanda Avropanın “günahsızlarını”, yəni uşaqları da gəmilərə doldurub Qüdsə hücuma aparırlar. Fərsizlikdən doğrudan da günahsız olan bu uşaqların bir hissəsini Aralıq dənizində qərq etmiş, bir hissəsini də Misir sultanına satmışdılar. Min il sonra Aralıq dənizində hər gün Şərqdən Qərbə üz tutan müsəlman uşaqları boğulur. Avropa yolları işğala yox, ziyarətə yox, bir tikə çörək dalınca gələn müsəlmanlarla doludur. Öz araşdırdığı dövrlərə dair olayların aspirantını bu qədər həyəcanlandırması və elmi işə marağını artırması akademiki sevindirirdi. SEVGİ GÖZLƏNİLMƏDƏN GƏLİR Murad elmi rəhbərinin yanından duyğulanmış və yüklənmiş çıxsa da, həyətdəki çinar xiyabanı beynini açdı, yüngülləşdi və asta-asta metroya tərəf addımlamağa başladı. Qarşıdan gələn qızı hardan tanıyır görəsən? Təbiətinə zidd olsa da, gözünü ondan çəkə bilmirdi. Qız da gülümsədi. Bu təbəssümü unutmaq olar? Muzey bələdçisi Səhər xanımın qızıydı. – Salam. – Salam, necəsiniz? Məni tanıdınız? Qız təbəssümlə: – Tanıdım, muzeydə rastlaşmışdıq, – dedi. – Siz də Akademiyada işləyirsiniz? Qız güldü: – Məni elə böyütməyin! Hələ tələbəyəm. Universitetdə oxuyuram... – Elə bilmişdim muzeydə işləyirsiniz... – Anam orda işləyir. Siz gələndə təsadüfən ordaydım. Bəs siz nə iş görürsünüz? – Minimumları verməyə hazırlaşıram. Kitabxanadan çıxmıram. – Bu binada? – qız soruşdu. – Hə, burda. – Akademiyanın ətrafı çox gözəldir. Dərsdən sonra rəfiqələrimlə bu bağda gəzişməyi xoşlayırıq. Amma sizi burda ilk dəfə görürəm. Murad cəsarətləndi: – Bundan sonra mən də çıxacağam gəzməyə.... Qızın gülüşü çağladı: – Elə demək istəmirdim. Deyirəm yəni, görünür, binadan bayıra çıxmırsınız. – Bundan sonra çıxaram! Adını bilmədiyim bir qızı da gözləyərəm. Qız onun işarəsini sakit qəbul etdi: – Adım Ayseldir... İkisi də hiss eləmədən zarafata salıb bundan sonra burda görüşməyi vədələşmişdi. Sonrakı gün saat üçün yarısında Murad bağda dolaşa-dolaşa onu gözləyirdi. *** Çinar xiyabanlarında bir sevgi havası var, sanki ağacların ağ gövdələri işıq saçır. Gün işığıyla kölgəliklərin naxışları dünyanın ən qəribə xalçasına bənzəyir. Bu işığın süzülüb gəldiyi ucalıqları axtarsan, ayağın yerdən üzülər. Qanadlı bir ovqata Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|