58
Allahın Bu Sözünün: Və Peyğəmbərin İsra Gecəsində
Allahı Görməsi
111. Məsruq rəvayət edir ki, Aişədən soruşdum: “Ey (möminlərin) Anası!
Muhəmməd Rəbbini gördümü?”. Aişə: “Söylədiyin sözlərdən tüklərim ürpəşdi,
üç şey vardır ki, hər kim bunlardan birini dilinə gətirsə, Allaha böyük iftira
yaxmış (yalan danışmış) olar” dedi. Dedi: “Hər kim Muhəmmədin öz Rəbbini
gördüyünü iddia etsə, yalan danışmışdır”. Sonra: “Gözlər Onu dərk etmir. O
isə gözləri dərk edir. O, Lətifdir, (hər şeydən) Xəbərdardır”. (əl-Ənam 103).
deyə buyurduğunu, habelə Onun: “Allah insanla ancaq vəhylə və ya pərdə
arxasından danışır, yaxud bir elçi göndərir və o da (Allahın) izini ilə Onun
istədiyini vəhy edir. Həqiqətən, O, Ucadır, Müdrikdir”. (əş-Şura 51). deyə
buyurduğunu eşitməmisən?” Aişə: “Hər kim sabah nə baş verəcəyini xəbər
verməyə qadir olduğunu iddia etsə, yalan danışmışdır. Allah buyurur: “Heç
kəs sabah nə qazanacağını bilə bilməz...”. (Loğman 34). Aişə: “Hər kim
Rəsulullahın Allahın Kitabından bir şey gizlətdiyini iddia etsə, yalan
danışmışdır. Allah buyurur: “Ey Rəsul! Rəbbindən sənə nazil ediləni təbliğ et!
(Belə) etməsən, Onun risalətini (sənə tapşırdığı elçilik vəzifəsini) yerinə
yetirmiş olmazsan...”. (əl-Maidə 67). Aişə: “Lakin Cəbrail iki dəfə öz surətində
görmüşdür”. (Buxari 4855, Muslim 259, 457)
112. Aişə demişdir: “Kim iddia etsə ki, Muhəmməd Rəbbini görmüşdür, o,
böyük günah işlətmiş olar. Lakin o, Cəbraili öz surətində və xilqətində, bütün
üfüqü tutmuş vəziyyətdə görmüşdür” (Buxari 3234, Muslim 260, 460)
59
Möminlərin Axirətdə Rəbblərini Görməsinin İsbatı
113. Abdullah İbn Qeys rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “İki cənnət
vardır ki, onların içindəki qab-qacaqlar və başqa əşyalar gümüşdəndir. Digər
iki cənnət də vardır ki, onların içindəki qab-qacaqlar və başqa əşyalar
qızıldandır. Əzəmət pərdəsindən başqa heç bir şey Ədn cənnətində olan
kimsələrə Rəbbinin Üzünü görməyə mane olmayacaq.” (Buxari 4878, 7444,
Muslim 265, 466)
Allahı Görməyin Yollarının Bilinməsi
60
114. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, (bir dəfə) camaat soruşdu: “Ey Allahın
elçisi! Qiyamət günü Rəbbimizi görə biləcəyikmi?” (Peyğəmbər) dedi: “Məgər
siz buludla örtülməmiş on dörd gecəlik ayı (görəcəyinizə) şübhə edirsiniz?”
Onlar: “Xeyr, ey Allahın elçisi!” deyə cavab verdilər. (Peyğəmbər) dedi:
“Məgər siz buludla örtülməmiş günəşi (görəcəyinizə) şübhə edirsiniz?” Onlar:
“Xeyr!” dedilər. Peyğəmbər: “Rəbbinizi də beləcə görəcəksiniz. Qiyamət günü
insanlar məhşərə toplanacaq və Allah buyuracaq: “Kim nəyə ibadət edirdisə,
qoy onun ardınca getsin!” Beləliklə, onlardan kimisi günəşin, kimisi ayın,
kimisi də tağutların ardınca gedəcək. Axırda bu ümmət, içində olan
münafiqlərlə birlikdə qalacaqlar. Allah onların yanına gəlib buyuracaq: “Mən
sizin Rəbbinizəm!” Onlar (Onu tanımadıqlarına görə) deyəcəklər: “Rəbbimiz
gələnədək bura bizim yerimiz (olacaq), Rəbbimiz gələndə biz Onu
tanıyacağıq.” Sonra Allah onların yanına gəlib buyuracaq: “Mən sizin Rəbbini-
zəm!” Onlar (Onu tanıyacaq və): “Sən bizim Rəbbimizsən!” deyəcəklər.
(Bundan sonra) Allah onları çağıracaq, Cəhənnəmin üzərində körpü (Sırat)
qurulacaq və ümməti ilə birlikdə bu körpüdən keçən elçilərin birincisi mən
olacağam. O gün elçilərdən başqa heç kəs danışa bilməyəcək, elçilər isə
deyəcəklər: “Allahım, xilas et, xilas et!” Cəhənnəmdə sadan (tikanlı bitki)
tikanlarına bənzər qarmaqlar vardır. Siz sadan tikanlarını görmüsünüzmü?”
(Əshabələr): “Bəli” dedilər. (Peyğəmbər) buyurdu: “Bu qarmaqlar sadan
tikanlarına bənzəyirlər, lakin Allahdan başqa heç kəs onların nə qədər böyük
olduğunu bilmir. Onlar insanları əməllərinə görə tutacaqlar, kimisi əməlinə
görə məhv olacaq, kimisi də didik-didik ediləcək, lakin axırda xilas olacaq.
Nəhayət Allah Cəhənnəmə vasil olanlardan dilədiyinə mərhəmət göstərmək
istədiyi zaman mələklərə Allaha ibadət etmiş kimsələri (oradan) çıxarmağı əmr
edəcək. Mələklər onları (üzlərindəki) səcdə izindən tanıyıb (oradan)
çıxaracaqlar. Belə ki, Allah Cəhənnəm oduna səcdə izlərini yandırıb-yaxmağı
haram etmişdir. Beləliklə, onlar Cəhənnəmdən çıxacaqlar. Od Adəm övladının
vücudunu – səcdə yerləri istisna olmaqla, başdan-ayağa yandırıb-yaxacaq və
onlar sümüklərinə qədər yanmış halda oddan çıxacaqlar. Bundan sonra
onların üstünə dirilik suyu töküləcək və onlar selin gətirdiyi toxumun cücərib
yetişdiyi kimi diriləcəklər. Nəhayət Allah Öz qulları üzərində mühakiməsini
bitirdikdə Cənnətlə Cəhənnəm arasında bir nəfər qalacaq. Bu adam
Cəhənnəmdən çıxıb Cənnətə girən kimsələrin axırıncısı olacaq. Onun üzü
Cəhənnəmə tərəf olacaq və o deyəcək: “Ey Rəbbim, mənim üzümü oddan
döndər, çünki onun tüstüsü məni zəhərləmişdir, alovu da məni yandırıb-yax-