Alatoran-15-an-son-2010-1: Layout qxd

АЛАТОРАН № 15, YANVAR 2010
70
ßí âÿ ÿí ãûñà òàðèõèìèç
Âàõòèëÿ
ÿúäàäëàðûìûç
äöíéàíûí ÿí äÿðèí ýþëöíöí ñàùèëèíäÿí
ÿí èðè ýþëöí ñàùèëèíÿ 
êþ÷ åäèáëÿð. 
Ùÿïñè áó ãÿäÿð!
Ãåéä: Äöíéàíûí ÿí äÿðèí ýþëö Áàéêàëûí äÿðèíëèéè 1620 (ÿí ñîí
ùåñàáëàìàëàðà ýþðÿ èñÿ 1692!) ìåòð, ÿí áþéöê ýþëö Õÿçÿð äÿíèçèíèí
ñàùÿñè èñÿ 371.000 êâàäðàò êèëîìåòðäèð.
Ùÿäñèç éàõûíëûüûí çÿðÿðè
Áàøãàñûíà ùÿäñèç åòèáàð åäèá,
î ãÿäÿð éàõûí äóðìà êè,
ÿëè ñÿùâÿí ñÿíèí úèáèíÿ ýèðÿíäÿ 
îíó 
þçöíöíêö ñàéñûí.
Ùàâàéû áèëýè
Ìåòðîéà ïóëñóç, 
éÿíè àíàñûíûí ãóúàüûíäà ýèðÿí áó òîïïóø óøàã
îðàäàí ÷ûõàðêÿí 
þçöíäÿí âÿ ùÿéàòûíäàí ÷îõ ðàçûäûð.
×öíêè òÿçÿ íÿ èñÿ þéðÿíèá.
Ùÿð ñòàíñèéàäà
ñÿñèíè åøèäèá, þçöíö ýþðìÿäèéè áèð õàëàäàí
ìÿíèìñÿäèéè
âÿ ùÿëÿëèê ìÿíàñûíû áèëìÿäèéè 
ñþçö äóðìàäàí òÿêðàðëàéûð:
«Íþáÿñòàí»…
«Íþáÿñòàí»…
«Íþáÿñòàí»…
Áèëèíìÿéÿíè âåðìÿê
Ñÿíäÿí íÿ èñòÿäèéèíè 
þçö äÿ áèëìÿéÿí áèðèñèíÿ
îíóí
óìäóüóíó âåðìÿê
ÿí ìöøêöë ìÿñÿëÿäèð
ùÿéàòäà.
Áÿëêÿ åëÿ áó ñÿáÿáäÿí 
Òàëå äÿ 
îíäàí íÿ èñòÿäèéèíè äÿãèã áèëìÿéÿíëÿðÿ
àäÿòÿí
ùå÷ íÿ âåðÿ áèëìèð. 
Èêè éîëó áèðëÿøäèðÿí
âÿ éà Éîëóí éîëó
Äîüóì ìöòÿõÿññèñè îëàí áèð òàíûøûìëà ðàñòëàøàíäà
ùàëûíûí õåéëè ïÿðèøàí îëäóüóíó, 
ùÿòòà úèí àòûíà ìèíäèéèíè ñåçäèì.
Ãÿáóëóíà éàçûëàí áèð úàâàí îüëàí
èêè èëëèê åâëèëèéèíÿ ðÿüìÿí,
ùÿëÿ äÿ þâëàä ñàùèáè îëà áèëìÿäèéèíäÿí 
øèêàéÿòëÿíèáìèø îíà àúû-àúû.
Ùÿêèì îíäàí 
íÿéè âÿ íåúÿ åòäèéèíè õÿáÿð àëûíúà
áÿëëè îëóá êè, àðâàäà éàòàãäà ýþç âåðèá, 
èøûã âåðìÿéÿí áó àéû 
óøàãëûã éîëó èëÿ íÿúèñ éîëóíóí åéíè, 
éÿíè áèð øåé îëäóüóíó ñàíûðìûø èíäèéÿúÿí. 
Áóíó, 
ùÿð øåé áèð éàíà äóðñóí, 
äöíéàíûí ÿøðÿôè îëàí èíñàí ö÷öí 
ÿí àüûð òÿùãèð ñàéàí ùÿêèì 
î íàäàíû îòàüûíäàí ãîâàðàã äåéèá êè:
«Ñÿíèí þçöí éîõ, 
áåéíèí âÿ ðóùóí ãûñûðäûð!». 
Äîüðó äà åëÿéèá, âàëëàù…
Àëëàùà àúûã ýåòìÿñèí, àììà 
áÿçè ðóùñóç èêèàéàãëûëàðûí äàâðàíûøûíà áàõàíäà 
îíëàðûí åëÿ î àéû áèëÿí éîëëà 
äöíéàéà ýÿëäèêëÿðèíÿ èíàíìàüà áàøëàéûð àäàì.   
Ñûðà äàüëàð ìÿíòèãè 
«Äàü äàüà ãîâóøìàç, 
èíñàí èíñàíà ãîâóøàð» äåéèáëÿð àòàëàð.
Åëÿ èñÿ, çÿùìÿò îëìàñà,
à äöíéàýþðìöøëÿðèìèç,
äåéèí ýþðÿê,
áÿñ áó ñûðà äàüëàð íåúÿ éàðàíûá, ùÿ?!
Äöíéà, àäàì, éàõøû âÿ õàëè
Äöíéà ùå÷ äÿ éàõøû àäàìëàðäàí õàëè äåéèë.
Àäàì ùå÷ äÿ éàõøû õàëèëÿðäÿí äöíéà äåéèë. 
Õàëè ùå÷ äÿ éàõøû äöíéàëàðäàí àäàì äåéèë.
Äöíéà ùå÷ äÿ õàëè àäàìëàðäàí éàõøû äåéèë.
Äöíéà ùå÷ äÿ 
õàèí àäàìëàðäàí éàõøû äåéèë.
Àçàä Éaøar
k o n s e p t u a l   ø e i r l ÿ r

---

АЛАТОРАН № 15, YANVAR 2010
71
- Samir bəy, əvvəlcə özünüz haqqında bilgi verin,
kimsiniz, nəçisiniz, harada yaşayırsız və işləyirsiz?
- 1972-ci ildə Cəlilabadda doğulmuşam. Elektron
texnikası mütəxəssisiyəm. Orta məktəbdə ədəbiyyat və tarixi
yaxşı oxusam da, müəyyən səbəblərdən Texniki Universitetə
daxil oldum. 1989-cu ildə. Texniki təhsil alsam da ədəbiyyat və
tarixi texniki fənlərdən daha həvəslə, daha maraqla oxuyurdum.
Universiteti bitirdikdən sonra müxtəlif yerlərdə kompüter
mütəxəssisi kimi işlədim. 2000-ci ildə Rusiyaya getdim və rus-
türk müştərək müəssisələrinin birində həm kompüter operatoru
kimi, həm də tərcüməçi kimi işlədim. Rusiyada yaşadığım iki il
ədəbiyyata, tarixə baxışımı kökündən dəyişdi. Hal-hazırda
kompüterin hesabına dolanıram. Qapalı biriyəm, izdihamdan
çəkinirəm. Ona görə də iri şəhərlərdə yaşamağa səbrim çatmır.
Oralarda vaxt sürətlə ötür. Mənəsə vaxtı yubatmaq lazımdır.
Sonu az da olsa ləngitmək üçün. Tanışlıq saytlarının, elektron
poçtların əleyhinəyəm. Kompüterdən kitabxana, ensiklopediya
və digər bilim sahələrində istifadə etmək daha yaxşıdır.
- Ədəbiyyat ailəsi Sizi çox da yaxından tanımır.
Ancaq mən bilirəm ki, Siz çox sayda əsərlərin müəllifisiniz
və çox sayda əsərləri rus dilindən ana dilimizə çevirmisiniz.
Yazıçı kimi hədəfləriniz nədir, nəyə nail olmaq istəyirsiniz?
- Rusiyada işləyəndə zəngin kitab bazarının şahidi
oldum. Kitab oxumayan rus tapa bilməzsən. Reketindən tutmuş
aşırı alkol aludəçisinə qədər. Kitab vərəqlərinə tum büküb sat-
mazlar. Bu həm kitaba hörmətdəndir, həm də tuma xidmət edən
kitabların, yazarların az olmasındandır. İki ildə yüzdən çox
ədəbi əsər oxudum. Azərbaycanda çox az adamın adını eşitdiyi
dünyanın müxtəlif yazıçılarının onlarla rus dilinə tərcümə olu-
naraq nəfis şəkildə oxucuların ixtiyarına verilib. Həm də oxucu
tələbatı bizdəki kimi primitiv deyil. Kiçik hekayələrin tər-
cüməsinə girişdim. Deyim ki, rus kəndlərində uzun müddət
yaşadığımdan onların jarqonlarına da bələdəm. Bundan başqa
ingilis, ərəb və fars dillərinin də orta səviyyədə kullana bilirəm.
Deyirlər ki, orijinaldan tərcümə daha etibarlıdır. Amma məncə
hər şey tərcüməçinin bacarığından və müəllifin üslubuna iyicə
bələd olmasından asılıdır. Orijinaldan elə bərbad tərcümələr var
ki... Rus dilində manevr etmək, sofizm işlətmək, ötəki dünyaya,
şüuraltına baş vurmaq daha asandır. Ona görə də dünyanın ən
böyük psixoloji mətnləri Dostoyevskiyə məxsusdur. Bir misal
çəkim, Umberto Ekonun “Qızılgülün adı” əsərini rusca oxuduq-
dan sonra, müqayisə üçün türkcə və ingiliscə də oxudum. Rusca
oxuyanda özünü əsərdə hadisələrin getdiyi orta əsrlərdə, ab-
batlıqda rahib kimi hiss edirsən. Türkcədə hadisəni sənə danışır-
lar. İngiliscədə qupquru xronika oxuyursan. Ümumən tərcümə
çətin, məsuliyyətli və vaxtaparan işdir. Oturub öz hekayəni yaz-
maq kiminsə hekayəsini tərcümə etməkdən qat-qat asandır. Vol-
terdən tutmuş, Den Brauna qədər onlarla müəllifin əsərini
tərcümə etmişəm. Əksəriyyəti Rasim bəyin dəstəyi ilə “Ala-
toran”da, Yafəs Türksəs və Sabutayın “Yazar”ının xüsusi bu-
raxılışında çap olunub. Azərbaycana qayıtdıqdan sonra
hekayələr yazdım, dostum Sabutayın və Qasid Nağıoğlunun
təhriki ilə ədəbiyyatın qapısını aralamaq istədim.  
Bu gün Azərbaycan ədəbiyyatında hər cərəyanda az
da olsa kıpırdama var. Postmodern mətnlərdən tutmuş senti-
mental şerlərə qədər. Həmid Herisçinin, Rafiq Tağının əsərləri
son 10 ildə Azərbaycan ədəbiyyatının ən dəyərli nəsr nü-
Samir Bulut 
MƏN BATAQLIĞI QURUDANLARDANAM,
SONRA GÜLLƏR ƏKƏN TAPILACAQ
s ö h b ə t
Ədəbiyyatın zəhmətini çəkib diqqətdən kənarda qalan insanlardan biri - Samir Bulut.
Oxuyun bu müsahibəni, elə burada söylənənlər, 
hər hansı bədii əsərdən daha artıq, bu günümüzün salnaməsidir.

---