141
kəsişməsi dərin bir dibə vurmaydı. Apatiya – iştahsızlıq və ni-
hil- mənasızlıq və heçlik vəziyyətinin kəsişməsi. Həyata qarşı
dərin
bir laqeyidlik, etinasızlıq və istəksizlik.
Uduzmuş deyə təkrar içdən-içə səsləndi. Sanki qələbə ya ka-
pitalizmin müvəffəqiyyət anlayışı arzusunda olan biri varmışca-
sına. Yoxsa var idi də özündənmi gizlədirdi? Bəlkə də istəyirdi
Eqoist genlərin yetirməsiydi o nə də olsa. Qələbə, istər kapitalist
mənada istərsə normal müvəffəqiyyət, status sahibliyi hər insa-
nın içində olan istək idi. Sadəcə bu istək görünüşə görə kifayət
qədər güclü deyildi. Bir şeyləri əldə etmə istəyi hamıda böyük
ola bilər, ancaq o istəyi əldə etmək üçün səni hərəkətə gətirən
mexanizm, həvəs-motivasiya hamıda çox olmur. Bir başqasını
əldə etdiyi şeylər üçün qısqanan insan o insanla özü arasındakı
motivasiya fərqini nəzərə almadan kefini pozur. Həvəsinin fay-
dalı iş əmsalının aşağı olduğunu gözdən qaçırır.
Mavi eqoist deyildi. Beyni isə o qədər eqoist idi ki kibirində
boğulurdu və bu Mavini dəli edirdi. Sıyrılıb qabığını dəyişən
ilan kimi çıxa bilsəydi kaş istəmədiyi bədənindən ya beynin-
dən. Əslində beyni olmasa çox dinc yaşaya bilərdi bəlkə də,
amma oradaydı, düz başının içində. Lənətə gələsi boz maddə.
O və onun kimi insanlar təkamülün nöqsanıydı açıq-aş-
kar deyə düşündü uzaqlardan keçən bir təyyarəni izləyərkən.
Bəzən özü-özünə təbəssüm edirdi, əgər həyatını intiharla son-
landırsa, təkamülü haqlı çıxaracaqdı. Zəif bənd olaraq aradan
çıxmış olacaqdı. Bəzən qüruruna toxunurdu bu və inciniyirdi.
Sinəsində bir şeylərin dağıldığını hiss edirdi sanki. Sanki için-
də beş mərtəbəli bir bina var idi və gurultuyla yerə enirdi bunu
hər düşündüyündə. Ətrafı toz basırdı sinəsində.
Ancaq ölməsəydi belə, genlərini heç vaxt ötürməyəcəkdi,
bundan əmin idi, heç vaxt törəməyəcəkdi, uşağı olmayacaq-
dı. İntihar etməsə belə heç vaxt bir övladı olmayacağı üçün
yalnız və kimsəsiz olaraq ölüb gedərək təkamülü necə haqlı
çıxaracağını düşündü. Sadəcə bioloji darvinizmi deyil həm də
sosial darvinizmi də necə də haqlı çıxardığını düşündü indiki
həyatına baxaraq. Heç vaxt status ya vəzifə davası verməmiş-