Alatoran xancan kərimov varlıq və Yoxluq Arasında
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
163 - Bəs sonra? Sonra nə? Yəni 5 milyard il sonra dünyanın sonunun gəlməsi indi yaşayan kimə maraqlıdır axı. Mən o in- sanların səmimiyyətini anlaya bilmirəm. - İnsanları tanımır kimi danışırsan. Genetik instiktləri unu- daraq. Səmimiyyət məsələsi deyil bu, onlar elə hiss edirlər. Tə- biətin bir parçasıdırlar və onu qoruyurlar özləri belə fərqində deyil bunu niyə edirlər. - Qəribədi hə? Bütün insanlar sadəcə ayrı fərdlərdir və ha- mının öz dərdi var, ancaq uzaqdan Yeri uzaqlaşdırıb baxsan tək hüceyrəli bir orqanizm kimi yaşadığı yerdən başqa pla- netə keçməyə çalışan kompleks canlını xatırladacaqlar. Yəni demək istədiyim ümumilikdə hamısı birlikdə hərəkət edir an- caq planlı deyil. Qrup formasında. Amma ayrılıqda hərənin öz həyatı var. Hər birimiz yer üzündəki həyatın bir hüceyrəsiyik və birləşərək bir orqanizmi yaradırıq. Deyəsən mən xərçəng- li hüceyrələrindənəm o orqanizmin. Görəsən, bizi nə zaman məhv edəcəklər? - Qaia fərziyyəsi. Yunan mifologiyasındakı həyat ya bənzər nəsə ilahəsi Qaia. Yerdəki həyatın bir orqanizm kimi hərəkət etdiyini və özü-öz nəslini davam etdirdiyini deyir. Marsa gedən ya da getməyə çalışan insanlar deyil, yerdəki həyatdır. İnsanlar bunu şüurlu olaraq etməsə də, yenə də edirlər. Bunu deyirdin? - İki insanın bir-birini tam başa düşməsi mümkünsüzdür, ancaq səninlə bir-birimizi yaxşı başa düşürük deyəsən. Dikt- yosteliumdu nədi, o amyöbləri eşitmisən heç? altruizm təcrü- bəsini? Tək hüceyrəli orqanizmlərdir. Təcrübə göstərir ki qida- ya çata bilmək üçün qrup formasında hərəkət edirlər və bunun üçün içlərindən iyirmi faizi ölməlidir. Bəziləri könüllü olaraq altda qalaraq çubuq kimi körpü düzəldir digərlərinin keçməsi üçün və ölürlər. Bəziləriysə aradan qaçaraq vəzifəsindən imti- na edir və ölməməyə çalışır, ən maraqlısı isə, sonda aradan qa- çanları qrupdakılar bir formada öldürür, ya da çoxalmalarının qarşısı alırlar. Yəni bir növ kiçik cəmiyyət kimi işləyirlər. Öz nəsillərini davam etdirmək üçün bəziləri könüllü ölür, aradan qaçanlar cəzalandırılır və sair. Təsəvvür edə bilirsən? Lənətə 164 gələsi tək hüceyrəli orqnizm deyirsən, tək hüceyrəli. Ancaq genetik instiktə sahibdir. Dəhşətdir. - Sonra da təbiətin ən inkişaf etmiş, möhtəşəm mərkəzi si- nir sisteminə sahib canlısını qınayırsanki niyə 5 milyar il sonra belə yaşamağı düşünürlər ya niyə doğurlar. - Qınamıram əslində. Yəni düzdü hə deyinirəm, boş-boş danışıram yeniyetmə üsyankar kimi, ancaq başa düşürəm yəni. Həyatda qalma instikti və sair. Amma yenə də nə bilim, bu qə- dər problemin içində mənə veridyin suala bax, bəs bütün heç kim doğmasa dünyanın gələcəyi nə olarmış. Sanki dünyada heç kim doğmasa insanlığın nəslini davam etdirmək üçün doğ- maq istəyəcək tək insanmış kimi verdin sualı. Başa düşürəm, sadəcə hər insan başqa cürdür. - Bilirsən, belə danışmağıma baxma, mən də həyata çox da bağlı biri deyiləm. Hətta bəzən özümü tısbağa bədəninə girmiş yüksək zəkalı varlıq kimi hiss edirəm. Heçnəyi dəyişdirə bil- mərəm o bədəndə yaşamalıyam. Özümü öldürməyimə əngəl olan bir instiktim var arxa cibimdə, əlim çatmır çıxarıb atım. Sadəcə yaşayırsan. Qəfəsdəki bir tısbağa məsələn, necə intihar edə bilər yemək yeməyi dayandırmaq xaricində? Hansı ki ən çətin ölüm olardı. Həyat da elədir sanki. Ölümü seçmirsənsə, xoşbəxt yaşama sənətini öyrənməyə başlayırsan ya da əlində- kiləri qəbullanırsan. Qəbullanmaq. Həyat bundan ibarətdir. Payızın sarıdan qırmızıya doğru dəyişən rəngli yarpaqla- rı ilə bəzədiyi yolun sol kənarı ilə yeriməyə davam edirdilər. Arada bir yalançı yağış özünü xatırladırdı ya da şərq küləyi kilometrlərcə uzaqdan birilərinin sinəsindən çıxmış havanı onların burnuna doldururdu. Və hələ gəldikləri qədər gedəcək yolları qalmışdı. Yavaş adımlarla yeriyib, sanki yolun bitməməsini istəyirdi hər ikisi, rəngi solmuş ağaclara baxır, siqaret tüstüsü ilə havanı kirlədir, bəzən gülür bəzən ciddiləşirdilər. Mavi, yenə veczisliyindən danışırdı. İnsanin öz ağrıları ki- fayət qədər artıq olduğu zaman başqaları və dünyanı vecinə belə ala bilmir və bilməz deyirdi. Qlobal istiləşmə? İnsanlığın 165 gələcəyi? Uşaqların gələcəyi? Savaşlar? Depressiyadan əziy- yət çəkən birinin nə qədər vecinə ola bilər? Düşünmürdü, nə gələcəyi, nə əriyəcək buzları. Nə gələcə- yin maraqsız insanlarını və həyatlarını. Kimin vecinə axı? Ki- min? Mən ölürəm burda. Qışqırıram və səsimi eşdidən yoxdur. Sanki eşitsələr nə olacaq. Ölümdən sonrakı dünyanın qeydinə qalmaq böyük bir alt- ruizm tələb edir olmalıydı. Ya da problemsiz insanın həyatı- na yeni problemlər əlavə etməsiydi bu.Siyasət? Siyasilər? Aldadılan xalqlar və başqaları? Hə, əvvəllər vecinəydi, yeni- yetməliyində, ağzı isti yerdəykən, o qədər problemsiz idi ki bunları düşünür, savaşır, qaz bombaları altında polis əleyhinə sloqanlar səsləndirərək qaçırdı. Həyəcanlıydı. Ya da bəlkə də sadəcə yalnızlıqdan bir qaçış yoluydu? Bəlkə sadəcə adrenalin aludəçiliyiydi? Hər nə idisədə, artıq yoxuydu. Ölməyi istəmək kimi müqəddəs bir dərdi olan insanın növbəti prezidentin kim olması çox da vecinə olmur. Sonra da başqaları onları apolitik ya qeyri aktiv adlandırırdılar. Həyatın bir başqa ironiyası. -Və sən bütün bu qədər saydığın varoluşun gətirdiyi prob- lemlərə baxamayaraq yenə də mənə insanların doğmamasının səhv olduğunu deyirdin. – deyə davam etdi Mavi. - Səhv deməmişdim, sadəcə sənin təklifin nədir demişdim nəsil kəsilməməsi üçün. - Bax, burdakı anlaşılmazlıq bilirsən hardadır? Kritik te- oriyasını bilirsən? Tənqidi nəzəriyyə. Siyasi nəzəriyyədir, təxminən 80ci illərdə yeni bir siyasi fikir axımı kimi ortaya çıxıb sosializm və kapitalizmi tənqid edirdilər. Mövcud hər iki qütbün səhvlərini deyirdilər. Sonra hər iki qütb onlara sənin dediyni dedi: “yaxşı bəs bu qədər ağıllısınızsa, sizin təklifiniz nədir?” Onların isə bir cavabı yox idi, ola da bilməzdi. Çünki axımın əsas mahiyyəti tənqid idi. Onlar heç bir təkliflərinin olmadığını dedilər. Tənqidi nəzəriyyənin təklifi olmur. Mənim heç bir təklifim yoxdur. Vecimə də deyil axı heç. İstədiklərini etsinlər. Virus kimi bütün planetlərə yayılsınlar istəyirlər. Ya yoxa çıxsınlar, o da vecimə deyil. “Könüllü İnsan Nəslini Bi- Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|