Altay cəMİl V ciLD

“Onlara (Cənnət əhlinə) möhürlü şərabdan içir dilə cək­
dir. Onun möhürü müşkdür. Qoy yarışanlar onun üçün 
yarışsınlar. Onun qatışığı isə təsnimdəndir. O elə bir 
çeşmədir ki, ondan Allaha yaxın olanlar içər”
(əl-Mut
ə
ffifin, 
25-28)
.
Dünyəvi şöhrət üçün yarışanların niyyəti pozuqdur və 
möhtəşəm qələbələri müdhiş məğlubiyyətdən başqa bir 
şey deyildir. Lakin Allahdan uzaq olduqları üçün bunu an-
lamazlar.

---

12
İBRƏT 
Yəmən hökmdarı səxavəti və ehsanları ilə tanın-
sa da, məclislərdə Hatim Tainin comərdliyindən daha çox 
bəhs edilməsinə dözə bilmir və onu öldürtməyi qərara alır. 
Cox qüvvətli bir cavanı muzdla tutaraq iyirmi qızıl verir 
və bir o qədər də axırda verəcəyini vəd edərək bu işi ona 
tapşırır.
Cavan soruşa-soruşa Tay qəbiləsinə gəlib çıxır. Burada 
özü kimi boy-buxunlu bir şəxsə rast gəlir. O şəxs cavanın, 
qərib və yorğun halını görüb onu öz evinə qonaq aparır və 
bir neçə gün ikramda bulunur. 
Cavan bir işlə əlaqədar getmək istəyini bildirəndə ev sa-
hibi ondan nə işi olduğunu soruşub köməyini təklif edir. 
Qonaq yardımsız keçinə bilməyəcəyini anladığından yaxş-
lıq gördüyü və isnişdiyi bu şəxsə etibar edərək gəlişinin 
səbəbini açıqlayır.
Ev sahibi yardımçı olmağa razılıq verib deyir: “Hatim 
də sənin kimi bir igiddir. Mən sənə nə etmək lazım olduğu-
nu tərif edəcəm. Ancaq öldürə bilməsən sənə kömək etdi-
yim üçün məni öldürə bilər. Ona görə də mənim əllərimi-
ayaqlarımı bağla ki, bu işə məcbur edildiyim düşünülsün.”
Cavan təklifi bəyənib onun əl-qolunu yaxşıca bağlayır. 
Bu işi görüb qurtardıqdan sonra ev sahibi qonağına deyir: 
“Hatim deyilən şəxs mənəm. Mənim başım sənin işinə ya-
rayacaqsa niyə də onu verməyim? Qonağın istəyini yerinə 
gətirmək, könlünü xoş etmək mənim ən böyük arzumdur. 
Dərhal öldür, kimsə eşitmədən buradan get.”
Cavan nə ilə qarşılaşdığını görüncə çaşıb qalır, Hatimin 
ayaqlarına qapanaraq üzrxahlıqda bulunur. Halallaşıb ora-
dan ayrılır. Birbaş Yəmən hökmdarının yanına gələrək baş 
verənləri danışır. Hökmdar özü də comərd olduğundan 
xətasını başa düşüb: “Daşınmış su ilə dəyirman işləməz. 
Comərdlik mal ilə deyilmiş. Hatimin comərdliyi yaradılı-
şından, fitrətindən, gözəl xasiyyətindən irəli gəlir. Sən tap-
şırılan vəzifəni artıqlaması ilə yerinə yetirdin” deyərək iyir-
mi əvəzinə qırx qızıl verir.

---

13
Dərdi, ey qul, paxılın səlahiyyət və sərvətdir
Dərmanı paxıllığın sədəqə və səxavətdir.
Çox vaxt cinslər arası birtərəfli hərbdi həsəd
Çünki ən çox fal açan gizli tərəf qız-övrətdi.
Nəfsin istəklərini boğazlamaq, boğmaqdı Din
Hissin ən qorxulusu kor ehtiras və şəhvətdir.
Ol qohum düşmən ilə, qohum ilə düşmən olma
Ən pisi yamanlığın əqrəbayla ədavətdir.
Dünyanı etsən fəda, bu nə gözəl bir qurbandı
Dinini peşkəş etsən, bu nə çirkin bir rüşvətdi.
Qalma, Adəm balası, adamlara yaxşılıqdan
Çünki insanə qalan insanlıqdı, mürüvvətdi.
Ey könül, vəslə tələs, hirsdən, həsəddən aralan
Qəlbin hər döyüntüsü halal eşqə haqq dəvətdi.
Həsəd, paxıllıq qəzavü-qədəri bəyənməmək, dolayısıyla 
ilahi bölgüdəki elm, hikmət və ədaləti şübhə altına almaqdır. 
Unudulur ki, nemətin mütləq Sahibi Allah Təaladır. Kimə 
nəyi, nə qədər, nə vaxt verməyi qullarından yaxşı bilir. Baş-
qasının malının və ya özünün zavalını istəyənlər və buna ça-
lışanlar kamal sahibi, yəni gerçək iman əhli ola bilməz. Çün-
ki Rəsulullah 
(salləllahu əleyhi və səlləm)
buyurdu: