68
Üfüqi əlaqələrin alternativ variantları aşağıdakılardır:
1.
Planlar, büdcə,
qrafiklər və iclaslar
2.
Müvafiq rəhbərlər arasında bilavasitə əlaqələr
3.
Qeyri-formal əlaqələrin rolu
4.
Komandalar
Bütün bu mexanizmlər strukturu matris strukturuna çevirməyə şərait
yaratmır.
23. Yapon sahibkarı Maçusita Denkinin iş prinsipi
Layihələrin idarə edilməsi prosesində rəhbərin şəxsi
keyfiyyəti və onun kompetensiyası böyük rol oynayır. Layihənin
uğursuzluğa düçar olması və ya təşkilatların inkişafdan qalması məhz
onun rəhbəri ilə bağlıdır. Rəhbər təşkilatın dirçəlməsində nə qədər
mühüm rol oynadığını dərk etmək üçün aşağıdakı misalı nəzərdən
keçirək.
Əsrin əvvəllərində Konoske Maçusita adlı bir Yaponiya
vətəndaşı velosiped təmiri emalatxanasında usta yanında şagird
işləyirmiş. O, Tomas Edissonun nailiyyətləri haqqında eşitdikdən
sonra (Tomas Edisson ixtiraçı olmaqla yanaşı kəşf etdiyi ideyaları
istehsal etmək üçün kiçik bir istehsal sexi açır) 1918-ci ildə ilk dəfə
olaraq elektrik patronuna bağlanan elektrik rozetkası ixtira edərək
istehsal edir. On ildən sonra Yaponiya elektrotexnika sənayesinin
əsasını “Maçusita Denki” firmasının məhsulları təşkil edir. 30-cu
illərdə bu firmanın 1600, son zamanlar isə 200 min işçisi olur.
“Maçusita Denki” firmasının nailiyyətləri nə ilə bağlıdır?
Firmanın uğurlarını yalnız onun əsasını qoyan şəxs ilə
bağlayırlar. Maçusitanın rəhbərliyinin əsas prinsipi “İnsanlar-
Maliyyə-Texnologiya” əsasında qurulmuşdur. O, firmanın uğurlarını
işçilərin idarə edilməsində və onlar ilə rəftarında görür. Onun
fikrincə, nəhəng istehsal şirkətlərinin təcrübəsini bütün dünyada
yaymaq şirkətin yalnız texnologiyasını öyrənməklə kifayətlənmək
lazım deyil. O hesab edir ki, şirkətdə çalışan insanlar ilə rəftar
qaydaları və onların idarə edilməsi, peşəkarlığı texnologiyadan da
vacib məsələdir. O deyir: “Əgər sənin rəhbərliyin altında 100 nəfər
çalışırsa, sən həmişə onların arasında olmalısan, əgər 1000 nəfər
çalışırsa, sən mərkəzdə, əgər 10000 nəfər çalışırsa, sən elə yerdə
olmalısan ki, oradan hamını görə biləsən”.