Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 229 gönderin, o toz olmasa da olur. Hruşov amcanın da malı çok ya, ondan istemeyiz, biz sizden taraf”. Görüyorsunuz ki, bu yazı doğrudan doğruya Ahundzade politik satirinin, Molla Nasreddinde ve Sabirde gelişmiş yolundan gidiyor. En güzel örneklerden biri. Bizim de tariximizde Ahundzadenin yaşadığı sıralarda bazı islahatçılar geldi. Namık Kemaller gibi, Ziya Paşalar gibi. Fakat bunlarla Ahundzadenin arasındakı büyük fark şurda: Ne Namık Kemal, ne Ziya Paşa, ne Suavi Efendi hiç bir zaman en büyük, o zamankı en büyük düşmana karşı çıkmadı. Namık Kemal bütün eserlerinde şerıyatı tuttu, şeriyata taraf oldu. Bu bir. İkincisi, Namik Kemalın ve bizim islahatçıların istedikleri daha ziyade meşruti bir imperatorluktur. Yani Sultan Hamide akıl vermek, Sultan Hamidin kalbini, yüreğini yumşatarak Türkiyeye iyilik yapmaktır. Biliyorsunuz, Ahundzade materialist olarak ve Ahundzade zalime karşı nasıl kavga edileceğini göstererek hatta büyük bir Doğu ( Şark ) dünyası için örnektir. Bundan dolayı, izn verin yoldaşlar, şu büyük kürsüden, şu mübarek, güzel, güneşli, canımın içi, bir tanem Bakü şeherinden Ahundzadenin bugün, bütün Doğu halkları için kulaklarında küpe olmasına gereken sözü ile bitireyim sözümü. Ahundzade diyor ki, “zülmü aradan kaldırmak için mevzialar, nasihatlar zalimin tabiatına katiyen tesir göstermemiştir. Zülmü aradan kaldırmak için asla zalime müracaat etmek lazım değildir. Ve belki aksine mazluma demek lazımdır ki, ey nadan, sen ki, kudret, say ve bacarık sahibisin, zalimden kat-kat artıksan, bes ne için zülme katlanırsan? Kaflet uykusundan oyan ve zülmün atasına od vur.” Aqşin Babayev_______________________________________________ 230 Bu çağrış Türkiye halkı için de vardır. Bu çağrış bütün Doğu halkları için de vardır ve çok temenni ediyorum, çok istiyorum ki, bütün Şark dünyasının mazlumları Ahundzadenin bu beyannamesini can kulağı ile dinlesinler.” Mirzə Fətəli Axundovun 150 illik yubileyi Moskvada da təntənə ilə qeyd olunmuşdu. Həmin təntənələrdə Nazim Hikmət Beynəlxalq Sülh Şurası adından çıxış etmişdi. Bakıdakı nitqindən xeyli fərqlənən bu çıxış qısa idi. Mən həmin lent yazısını əldə etmişəm. Çıxış rus dilində olduğundan onun orijinalını yox, tərcüməsini diqqətinizə təqdim etmək istəyirəm. “Yoldaşlar”! Mən Bakıda idim. Orada da Mirzə Fətəli Axundzadənin yubileyində, bayramında iştirak etdim. ... Bakıda bir həftə oldum. Mirzə Fətəli Axundzadənin əsərlərinə bir daha nəzər saldım. Və bu zəkalı, gözəl insanla çiyin-çiyinə daha bir həftə yaşadım. Onunla dostluğum mənə çox kömək edir. Və mən fəxr eirəm ki, bəşər övladı Mirzə Fətəli Axundzadə kimi nəhəng simalar yaratmışdır. O, hər şeydən əvvəl humanistdir, beynəlmiləlçidir, insanları sevəndir, sülh və səadətin vurğunudur. Mən ona həmişə minnətdaram. İndi isə icazə verin, mən Beynəlxalq Sülh Şurası adından hamınızı bu yubiley münasibətilə ilə səmimi qəlbdən təbrik edim. Inanıram ki, siz də Mirzə Fətəli Axundzadəni bizim kimi sevirsiniz.” Məndə Nazimin səsi yazılmış kasetlər, disklər var. Nazimi xatırlayanda onları səsləndirirəm. Nazim Hikmət Azərbaycanın sənət nümunələrini respublikamızdan çox-çox uzaqlarda da böyük iftixar hissi ilə seyr edir, müxtəlif qəzet və məcmuələrdə öz sevincini bir oğul məhəbbəti ilə ifadə edirdi. Şair yazırdı: _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 231 “Leninqrada gəlmişəm ki, Azərbaycan bəstəkarlarının misilsiz müvəffəqiyyətinin şahidi olum. Bu, hədsiz sevinc gətirən bir hadisədir... Leninqrad Azərbaycan incəsənətinin istedadlı nümayəndəsi, olduqca gözəl “İldırımlı yollarla” baletini yaradan bəstəkar Qara Qarayevi hərarətlə salamlayır... Rus teatrının ilk nəhəng ulduzları bu səhnədə parlamışdır. Budur, indi burada müəllifi Azərbaycan bəstəkarı Qara Qarayev olan, tamamilə yeni və müasir bir əsər meydana gəlmişdir. Bu, çox fərəhlidir. Bu da xoşdur ki, Azərbaycan musiqisi cəsarətlə ümumittifaq və ümumdünya meydanına çıxır. Azərbaycan bəstəkarlarının yaratdıqları simfonik poemalar və muğamlar, baletlər, süitalar və mahnılar dünyanın bir sıra ölkəsində səslənir. Bugün artıq müasir dövrün ən mühüm problemlərindən biri olan irqi ayrı-seçkilik mövzusuna – beynəlxalq mövzuya həsr edilən əsər meydana çıxmışdır. Azərbaycan bəstəkarları hər cür tərifə və şərəfə layiqdirlər! İlk tamaşa barədə nə demək olar? Mən eşitdiklərimə və gördüklərimə heyranam. Olduqca gözəl baletdir, cazibədar musiqisi var! Bir də axı, eyni məqsədə yönəldilmiş musiqi, quruluş və bədii tərtibatın harmonik vəhdəti nadir hadisələrdəndir.” Nazim Hikmətin heyran olduğu əsərlərdən biri də onun əsəri əsasında Arif Məlikovun yaratdığı “Məhəbbət əfsanəsi” baleti idi. Bu yaxınlarda “Məhəbbət əfsanəsi” baletinin İstanbulda 65-ci premyerası oldu. Bütün afişalarda “Tamaşanın liberettosu Nazim Hikmətindir” sözləri yazılmışdı. Premyerada iştirak edən Arif Məlikov Bakıya döndükdən sonra mətbuata müsahibə verdi: “Başqa ölkələrdə dəfələrlə səhnələşdirilən “Məhəbbət əfsanəsi” İstanbulda 65-ci Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|