AzərbAycAn respublikAsı
Dövlət neft fonDu
illik HesAbAt 2017
illik HesAbAt 2017
37
36
Qrafik 2. neft bAzArının DinAmikAsı
Qrafik 4.2.2. 2017-ci
ilDə ArDnf-nin gəlirləri
(milyon AbŞ DollArı ilə)
CəDvəl 4.2.1.
2017-ci ilDə ArDnf-nin trAnzit HAqlArı ilə bAğlı DAxilolmAlArı
Qrafik 4.2.3. 2017-ci il üzrə mənfəət nefti və qAzın
sAtıŞınDAn DAxilolmAlAr (milyon AbŞ DollArı ilə)
pessimist yanaşmaya əsasən xam neft və qaz hasilatında texnoloji səmərəlilik ildən-ilə artacaq və bunun hesabına AbŞ-da şist nefti
hasilatının gəlirli olmasını təmin edən aşağı qiymət səviyyəsi formalaşacaqdır. Digər tərəfdən, müxtəlif analitik yazılarda iqtisadi
əməkdaşlıq və inkişaf təşkilatına daxil olan ölkələrdə neftə olan tələbatın bir qədər azalmasına baxmayaraq, inkişaf etməkdə olan
ölkələr hesabına xam neft və qaza olan gündəlik beynəlxalq tələbin 2022-ci ilə qədər gündə 1,4 milyon barel artacağı söylənilir və
eyni zamanda opec razılaşması, habelə hiss olunmağa başlayan investisiya çatışmazlığı və AbŞ-da şist nefti istehsalının sabitləş-
məsi effektləri vurğulanır. həmçinin iddia edilir ki, opec-in razılaşmasına qoşulmuş ölkələr bu razılaşmaya tam riayət etməməsinə
baxmayaraq, sözügedən fərq venesuela və meksikada istehsalın getdikcə azalması, eləcə də liviya ilə Nigeriyada vaxtaşırı baş verən
gözlənilməz dayanmalar ilə tamamilə kompensasiya olunur. Nəhayət, AbŞ dollarının beynəlxalq bazarlardakı dəyəri də neft qiymət-
lərinə dolayı olaraq təsir göstərir: əksər neft ixracatçısı ölkələrinin valyutaları dollara təsbit olunduğu üçün onların hədəf tutduğu neft
qiyməti səviyyəsi də dolların məzənnə dəyişmələrindən də asılı olur.
Azərbaycan Respublikasında dənizdə və quruda yerləşən
yataqların işlənməsi üzrə bağlanmış hasilatın pay bölgüsü
haqqında sazişlərə (hpbs) uyğun olaraq 2017-ci ildə mənfəət
neftinin və qazın satışı üzrə daxilolmaların 97,4%-i Azəri-Çı-
raq-günəşli (AÇg) yatağından hasil edilmiş mənfəət neftinin
satışından daxil olmuşdur. belə ki, hesabat ili ərzində AÇg
yatağı üzrə 6 241,2 milyon AbŞ dolları, Şahdəniz yatağından
hasil olunmuş kondensat qazının satışından 135,6 milyon AbŞ
dolları və digər yataqlar üzrə 32,8 milyon AbŞ dolları həcmin-
də vəsait daxil olmuşdur. socAR tərəfindən “Şahdəniz” Faza
1 layihəsi çərçivəsində socAR (Azərbaycan dövləti) və alıcılar
arasında qazın alqı-satqısı üzrə bağlanmış sazişlər çərçivəsin-
də müvafiq illik qaz həcmlərinin artıq həcmdə socAR tərə-
findən alışı ilə bağlı həmin artıq həcmlərin alışına yönəldilmiş
227,2 milyon AbŞ dolları məbləğində vəsait ARDNF-yə daxil
edilməmişdir.
Mənbə: Beynəlxalq Enerji Agentliyi
24
26
28
30
32
34
36
38
40
mb/
g
2010
2011
2012
2014
2016
2018
2020
2013
2015
2017
2019
2021
2022
OPEC-in potensial neft istehsalı
OPEC-in tarazlı neft istehsalı
*
OPEC-in hazırki neft istehsalı
Mənfəət nefti və qazının
satışından daxilolmalar
Azəri-Çıraq-Günəşli
Şahdəniz
Balaxanı-Sabunçu-Ramana
Binəqədi
Kürovdağ
Suraxanı
Zığ-Hövsan
Kürsəngi-Qarabağlı
Neftçala və Xıllı
Muradxanlı-Cəfərli-Zərdab
Qum-Dəniz və Bahar
Vəsaitlərin idarə
edilməsindən gəlirlər
Tranzit haqları
üzrə ödənişlər
Akrhesabı
ödənişlər
Bonus
ödənişləri
6 409,6
641,9
10,5
2,1
1,4
6 241,2
135,6
7,5
7,4
5,6
5,6
3,8
1,0
0,8
0,6
0,5
ArDnf-nin vəsaitlərinin idarə olunmasından əldə edilən gəlirlər. 2017-ci ildə ARDNF-nin vəsaitləri borc öhdəlikləri və pul bazarları
alətləri, səhm, daşınmaz əmlak və qızıl portfellərində yerləşdirilmişdir. ARDNF-nin vəsaitlərinin idarə edilməsindən 2017-ci ildə 641,9
milyon AbŞ dolları və yaxud 1 083,6 milyon manat məbləğində gəlir əldə edilmişdir. ARDNF-nin investisiya portfeli ilə bağlı toplam
gəlirlilik göstəricisi qızıl ilə 2,32%, qızıl olmadan isə 1,88% təşkil etmişdir.
tranzit haqları ilə bağlı daxilolmalar. 2017-ci ildə ARDNF-nin digər daxilolma mənbəyini karbohidrogenlərin Azərbaycan ərazisi ilə
ötürülməsindən əldə edilən 10,5 milyon AbŞ dolları və yaxud 17,9 milyon manat məbləğində gəlirlər (tranzit haqqı) təşkil etmişdir.
sözügedən gəlir maddəsi üzrə daxilolmalar barədə ətraflı məlumat cədvəl 4.2.1.-də verilmişdir.
Vəsaiti köçürən qurumun adı
tarix
Məbləğ
milyon Abş dolları
milyon AZN
AbəŞ
11.01.2017
0,8
1,51
AbəŞ
13.02.2017
0,8
1,32
AbəŞ
13.03.2017
1,0
1,72
AbəŞ
13.04.2017
1,0
1,76
AbəŞ
12.05.2017
0,9
1,54
AbəŞ
13.06.2017
1,1
1,80
AbəŞ
12.07.2017
1,1
1,84
AbəŞ
14.08.2017
0,8
1,38
AbəŞ
12.10.2017
0,9
1,52
AbəŞ
13.11.2017
1,1
1,79
AbəŞ
13.12.2017
1,0
1,74
Cəmi
10,5
17,92
ÖLKƏ İQTİSADİYYATI VƏ ARDNF
* qlobal təklif və tələb balansını təmin edə biləcək neft istehsalı
AzərbAycAn respublikAsı
Dövlət neft fonDu