68
səbəbdən hönkürüb ağlayırdım. Amma balaca səbəb deyildi məni
ağladan. Nəsə bezirdim dünyadan. Hətta bəzən ürəyimdən keçirdi ki,
kaş öləydim. Elə bilirdim ki, ailə qurandan sonra, övlad olandan
sonra bunlar keçib gedəcək, amma keçmədi. Ömrümdə bir boşluq
vardı, nəsə axtarmaq istəyirdim, nəsə özümü təsdiq etmək istəyirdim.
Mənlik deyildi bu dünya, niyə gəlmişəm... O vaxt Ocaqda olmuş
Özümlü ilə söhbətlərdən sonra gördüm ki, ömrümə bir sərinlik gəldi.
Meh doldu içimə. Cəzb elədi məni. Onlar səfərə gəlmişdilər. Cəfər
(keçmiş Bütöv) məni görüşdürdü onlarla. Cəfər mənə dedi ki, vətən,
millət haqqında səninlə söhbət eləmək istəyirəm, amma özüm heç nə
bilmirəm. Bizim kəndə gəlibmiş. Kənddə kiminləsə söhbət edib, ona
deyiblər ki, bu söhbətləri get filankəslə elə. Gəldi, dedi ki, sənin
haqqında eşitmişəm-filan. Mən də axta-rışdaydım, “Cəbhə”yə
meyilli idim, Nemətin tətilinə-filan. Belə bir milli əhvalım vardı.
Adiliyli qəbul eləmirdim. Hamının biri olmaq istəmirdim. Şöhrət-
pərəstlik də vardı bunun içində. Ya da durduğu yerdə qalmamaq
istəyi vardı. Can atmaq vardı. Amma əsaslı bir boşluq vardı. O
söhbətdən sonra gördüm ki, nəsə sakitəm”.
69
İnamlı Atalı: “Mən, demək olar ki, hər çıxışımda demişəm.
Soylu Atalı olmasaydı, mən bu gün Ocaqda olmazdım. Sarayda
yaşamasaydım, Soylu Atalını görməsəydim. Küçələrdə sərgərdan
gəzirdim, heç kimi də bəyənmirdim. Soylu Atalı haqqında
eşitmişdim. Bir dəfə Soylugilin evinə yaxınlıqdakı dükançıdan
soruşdum ki, əli çantalı adamlar Soylunun evinə gedib-gəlirlər, nə
işlə məşğul olurlar? O da dedi ki, onlar ruhaniyyatla məşğul olurlar.
Mən evə getdim, düşündüm ki, görəsən bunların ruhaniyyatı nə
deməkdir? Ruhu anlayıram dini anlamda, ruhaniyyat nədir? Bir gün
görüşdük. Məni evinə dəvət etdi. Olub ki, Soylu bəylə gecə saat 4-ə
qədər söhbət etmişik. Soylu bəy “Ricalar”ı deyirdi (Ocaqçının Atayla
və Mütləqlə Təmas Ricaları), mən də kor-koranə əlimi ürəyimin
üstünə qoyub dinləyirdim. Bilmirdim ki, söhbət nədən gedir.
Söhbətlərimiz çox olurdu, gecələr evə gec gedirdim, ayrıla
bilmirdim. Evdə soruşurdular ki, hara gedirsən? Mən də nə deyim?
Deyim ki, bu kişinin idealına aşiq olmuşam? Evdə başa düşməyə-
cəklər axı məni. Necə deyim ki, kiminsə sehrinə düşmüşəm. Elə
onun nəticəsidir ki, bugünkü “Ruhani İdrak Günü” mərasimində
iştirak edirəm”.
Göylü Atalı: “Konkret deyə bilmərəm ki, mən məhz filan
nöqtədə Ataya vuruldum. Ömrümün elə bir məqamı yoxdur ki, orda
aşiqliyim olmasın. İnstitutda oxuyanda Ötkün (Ocaqdan çıxıb –
N.A.) auditoriyaya girmişdi. Əvəz edirdi bir müəllimi. Atanın adını
da çəkmədi, Ocağın varlığından da danışmadı. Azərbaycanın
dəyərlərindən danışdı. Başa düşdüm ki, bu nəsə fərqli bir şeydi. O
özü cavan adamdır. Dedikləri isə cavan adamın girə biləcəyi kol
deyil. Sonra soraqlaşdıq, bildik ki, Asif Ata var, onun davamçıları
var. Ötkün də onlardan biridir. Auditoriyadan uşaqları yığdım
apardım. 15-20 nəfər idik. Təxminən yarım saat söhbət elədi bizimlə.
Asif Atadan, Onun yolundan danışdı. Dedi ki, istəsəniz fərdi də
görüşə bilərik. Keçdi müəllimlər otağına, mən də onun ardınca
getdim. Hamının gözünün qabağında əlini öpdüm onun. Səcdə
haqqında heç nə bilmirdim, için ehtiyacı idi”.
70
Ulusəs Atalı: “Mən həmişə fikirləşirdim ki, Ocaq mənim üçün
deyil. Mən hazır deyiləm, orda gedən proseslər, münasibətlər. Mən
bir az başqa yöndə adamam. Ocaqda elə incə məqamlar var ki,
mütləq riayət eləməlisən. Atanın varlığı, ideyası, qoyduğu tələblər,
Atanın dünyabaxışı, dünya¬nı xilas eləmək missiyası – bunlar
mənim istəyimə uyğun idi, amma Ocağın quralları bir az məni... Ona
görə də biz “Uluyurd Hərəkatı” ideyasına yönəldik. Uluyurd baş
tutmadı. Soylu Atalı dedi ki, qıraqda qalma, ideya var, sən də onun
pərəstişkarısan, nədən qorxursan? Məni utan-dırdı. Sadəcə gec-tez
söhbəti vardı, Ocağa gələcəkdim”.
Üstün Atalı: “Mənim Ocağa gəlişimdə əsas səbəb Nurtəkin oldu.
Cismani bacı olsaq da, ruhani bağlılığımız yox idi ailədə. İlk olaraq
Nurtəkinlə din haqqında mübahisələrimiz düşdü. Mən o vaxt dindar
idim. Quran oxuyurdum. Namaz qılmağa hazırlaşırdım. Amma
Nurtəkinin dediyi fikirlərə qarşı bir söz deyə bilmirdim. Mənim ilk
dəfə Ocağa aşiqliyim Atanı görəndə oldu. Novruz bayramı
ərəfəsində Nurtəkin məni Atanın görüşünə apardı. Bu görüşdə
Atanın ideyalarını qəbul eləmişdim, təbliğ edirdim. İlk dəfə Atanı
görəndə, Ata ki heyrətlə danışırdı, vəcdlə danışırdı, mənim tüklərim
biz-biz olmuşdu. İçimi tərpətmişdi və məni tər basmışdı, utanc hissi
71
gəlirdi və Atanın üzünə baxa bilmirdim. Nurtəkin də mənə qaş-göz
edirdi ki, Atanın üzünə bax. Demək istəyirdi ki, Atanın halını gör.
Ata da Azərbaycandan danışırdı. Məni də xəcalət basır ki, mən bu
adamı nə vaxtdan tanıyıram. Niyə mən bunu gəlib görməmişəm.
Amma yaxşı bir əhvalım vardı. Ata pianoda özünün “Harayları”nı
çaldı, xeyir-dua verdi. O anlar, keçirdiyim hiss heç vaxt yadımdan
çıxmır. Elə o hisslərdən işimdə təpər oyandı ki, Evlad olmaq
lazımdır. Səhvim onda oldu ki, instituta girməyimi gözlədim, hazırlıq
dövrü idi, o vaxta qədər də Ata vəfat elədi. Atanın vəfatından sonra
Ocağa gəldim.
Mərasimdə qoyulan mövzu ki var, o keyfiyyətlər bizi formalaş-
dırdı. Doğmalıq, mübarizə və dəqiqlik. Bunu hər zaman Soylu Atalı
Ocaq mühitində qorumağa çalışdı və bizi də öyrətdi. O üç keyfiyyət
bizim yetkinləşməyimizə, söz deməyimizə, var olmağımıza kömək
oldu. O üç keyfiy¬yət olmasaydı, nə halımız yaranardı, nə ömrümüz,
nə sözümüz.
Ata öləndən sonra birinci tədbirimiz mənim yadımdadır. Çox
Evladlar vardı. 30-40 nəfər vardı. Soylu Atalı “Ata Sonevi”nin
tikintisi ilə bağlı söhbət etdi. O söhbətdə artıq 5-10 nəfər qalmışdı.
Hamı elə dağıldı ki. Tədbirdən sonra söhbət eləmək istəyirdi ki, necə
tikək, necə gedək. Evladların içində təpər olmadı. Çox şeyi özü elədi.
Bizi böyüdən, bizi yönəldən Soylu Atalı oldu. Nə yaxşı ki, Ocağı
bugünə gətirib çıxara bildik. Öz halımızı yetirə bildik”.
Güntay Atalı: “Mən Qutsal Ricamda yazmışdım. Məni uşaq
vaxtımdan valideynlərim düzgün yönəltməyiblər. Əvvəl rus
məktəbinə qoymuşdular. Sovetlər dağılandan sonra isə Azərbaycan
məktəbinə qoydular. Mühit dəyişdi, dil dəyişdi, çətinliklərim oldu. O
müddətdə yol tapa bilmirdim. Evdə həmişə söhbətlər olurdu,
millətdən, xalqdan. Gah cəbhəyə gedirdim, gah başqa yerə. ADP-nin
üzvü də olmuşdum. Evdə gəlib-gedənlərlə, qonşularla milli söhbətlər
olurdu. Biz də dinləyərdik. Bunları düşünərək-düşünməyərək özümü
orda-burda göstərmək istəyirdim. Ordan-burdan fikirlər götürüb
deyirdim. Sonra da o sözün dalında durmaq lazımdır axı. Duranda da
istər-istəməz ayrılırsan adamlardan. Bir az fərqli görünürsən.
Dostları ilə paylaş: |