104
yorar. Çünkü əqidə qulluqsuz qalar. Çıxış yolu tapmaq gərəkdir
deyir. Vicdanı ağrıya alışdırmaq məsələsi var…
Mən özüm vicdansız deyiləm, ancaq bu və ya bənzəri məsələlərdə
axıra qədər vicdana boyun əymək çətindir.
Bu kitabda vurğu eləyir ki, borcda umacaq var. Ona görə hesab
eləyirəm, onu mənəvi borcuna görə də eləmir. Başqa bir yerdə Ocaq
Yükümlüsü deyir ki, vətən və ana mühakimə olunmur. Deməli, bu
sözdən onun zəhmətini anlamaq olar.
Bir də gedişatda qoyulan “Mənəviyyatın tələbləri ömrümə nə
dərəcədə hakimdir” qonusu. Kitabda gərginlik məsələsinə toxunulur.
Ocaq Yükümlüsü deyir ki, ruhani tələblər asudə yaşayanın ömrünə
gərginlik gətirir.
Mənim ömrümdə yaranan gərginliyin səbəbləri anlaşılandır, an-
caq əsil gərginliklə tutuşduranda bəsit gərginlikdir. Mənəviyyatın
tələblərinin ömrümə tam hakim olmamasından irəli gəlir. Ruhaniy-
yatın tələbləri, sorumluluq ömrə – özü olmaq gərginliyi gətirir. Ger-
çəkliyin tələbləri ömrə – ona bərabər olmaq gərginliyi verir.
Axtarışlar etmək gərəkdir, ortaya sonuc çıxartmaq şərti ilə.
Atamız Var olsun!
Göylü Atalı: Soylu Atalının fikrini Türkel burda dedi – Ruhani
tələblər asudə yaşayana gərginlik gətirir. Şəxsən mən özümdən danı-
şıram. Nə vaxt ki, dolu yaşamışam, onda tədbirə uça-uça gəlirəm. O
105
sorumluluğun yaratdığı hal gərginlik olsa da, onu yüngül keçirirəm.
Ancaq nə vaxt ki, boş yaşayıram, onda basqı altında gəlirəm tədbirə.
Ağşın Ağkəmərli: Çox sağ olun mənə söz verdiyinizə görə. Mən
istəyərdim bunlar danışsınlar (uşaqları göstərir). Öncə məcazi məna-
da olsa da, taleyə minnətdaram ki, mənim üçün, Ocaq kimi, belə bir
ortam yarandı, bir araya gələ bildik.
Burda gedən söhbətlərdən bir məqam məni özünə çəkdi. O
məqam ki, xalq içində bir növ ümidsizlik, həyatın boşuna getməyi,
inamı itirmək var. Mən fikirləşirəm ki, bu doğal bir məqamdır. Yəni
qarşı tərəfə haqq vermək gərəkdir. Ona görə ki, ən azından bizi kimi
bir araya gəlmək ortamları yoxdur. Bizim xoşbəxtliyimiz ondadır ki,
biz bir araya gələ bilirik, sevincimizi, kədərimizi paylaşa bilirik.
Bəlkə də bu mühitimiz olmasaydı, özümüzdə də inam olmayacaqdı.
Onların bir fərdi kimi olacaqdıq. Xoşbəxtliyimiz odur ki, Ocaq
var və o, bizi bir araya gətirir. Bir araya gətirərək bizi düşündürür.
Başqasını düşünə bilirik. Üstəgəl mühitimizi, dünyamızı düşünə
bilirik. Bu gözəl bir şeydir. Çünkü yaranan bu birliyin təməlində
Ocağın məfkurəsi, düşüncəsi, Asif Atanın fəlsəfəsi, dünyabaxışı
durur. Bizə bir sistem verib. Elə eləyək hamını özümüzlə aparaq.
Çox sağ olun ki, məni dinlədiniz.
106
Soylu Atalı: Yaxşı məsələyə toxundu. Ocaq sənə elə bir göz verir
ki, təkcə sən özünə baxmırsan, öz bioloji həyatına baxmırsan.
Dünyanın mənəvi halına baxırsan. Çox ciddi məsələdir.
Ayaz Şıxalıoğlu: Bir az gurultulu çıxmasın, mən özümü anadan-
gəlmə Ocaqçı sayıram. Ağlım kəsəndən. Çünkü bağımsız düşünə
bilmişəm və dünyanın rəngləri məni çaşdırmayıb. Asif Ataya da ona
görə bağlanmışam.
Asif Ata ömrünü yaşayıb. O ömür ki, bəşəriyyət necə olmalıdır,
insan necə olmalıdır, onu göstərir. İnsan özü-özünü, öz ayağını, əlini
bağlayıb. Həmin zəncirləri Asif Ata açmaqla uğraşır. Sadəcə insanlar
gərək başa düşsünlər bu fəlakəti, özlərinin düşüncəsində. Bundan
qurtulmaq gərəkdir.
Onda dünya da gözəlləşəcək, yaşamaq da, insanın qiyməti də ola-
caq. Həyatın ən ağır məqamlarında mən heç vaxt ruhdan düşmürəm,
çünkü məndən betər zindanlarda olan insanlar var. Ancaq onlar
insanlığın böyüklüyünə inanırlar. Həqiqətin böyüklüyünə, haqqın
qələbəsinə, gecədən sonra səhərin açılmasına inanırlar. Var olsun
belə bir düşüncə. Asif Ata bizə bunu deyir.
Bu arada mütaliələr çox eləyirəm. Toğrul Nərimanbəyovun əsər-
lərinin hamısını götürüb oxudum. Mən o şəkilləri oxuyuram. Səttar
Bəhlulzadənin çəkdiyinin içində vətən var. Başqa rəssamlarda gör-
mürəm. Əməkçi insan, filan yaradırlar. Halbuki, Bakı neftçisiylə
Rusiya neftçisi arasında heç bir fərq yoxdur.
107
Baxıram ki, bunlar boş söhbətlərdir. Sovet ideologiyasıdır, orda
insan yoxdur. Ancaq Toğrulun, Səttarın çəkdiyi rəsmlərin içində və-
tən var. Bütün inanclarımız, nağıllarımız var orda. Bizim müqəddəs
saydığımız bütün şeylər, ruhumuz var, yəni hər adam başa düşə bil-
mir onu.
Hətta rəssamlığı qurtaran bir adamla söhbətim oldu. O deyir ki,
bu abstrakt şeylər çəkir. Halbuki orda abstrakt heç nə yoxdur.
Sadəcə bu millətin tarixini, keçdiyi yolu bilmirlər. Balaca bir tab-
loda bütün inancların hamısını verə bilir. Asif Ata Ocağı bu düşün-
cədə olan insanları özünə çəkən bir yerdir. Nə yaxşı ki, bu yer var.
İlham bəy: Deyiləsi sözlərin hamısı həryönlü vurğulandı.
Toplum yalnız çalışır, axşam yatım, səhər qaçım. Dünən Soylu
Atalı ilə söhbət elədim. Elə bir sistem, rejim yaradılıb ki, ancaq
pulçuluğa doğru hərəkət olsun. Ancaq xalqlaşmaq, insanlaşmaq uğ-
runda adamlar, ümumiyyətlə, fikirləşmir. O dərəcədə zəka geriliyi
var. Toplumda bizim başımıza gələn bəlaların hamısı insanın haqqını
tələb edə bilməməsindən irəli gəlir. Milli kimliyə qarşı yadlaşma
gedir. Asif Ata bizi çağırır – “İnsanlaşın – İnsanlaşdırın!
Çox arzu eləyərdim ki, toplum eşitsin, qurtulsun özünə yadlaş-
maqdan, başqa fəlakətlər gəlməsin. Ağşın bəy dedi, yaxşı ki, bura
var, bura toplanırıq.
Dostları ilə paylaş: |