Асиф Ъялил оьлу Кянэярли (Мяммядли) 1954-ъц илдя Нахчыван шящяриндя анадан олуб вя 1971-ъи илдя 1№-ли орта мяктяби битириб
Yüklə 5,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
6 Ö Ö n n s s ö ö z z ə ə v v ə ə z z i i M M Ə Ə N N D D Ə Ə N N S S Ö Ö Y Y L L Ə Ə M M Ə Ə K K D D İ İ R R , , S S İ İ Z Z D D Ə Ə N N . . . . . . Həyatda olduğu kimi bu aləmdə də hər şey sadədən mürəkkəbə, azdan çoxa doğru gedir: adam əvvəlcə siqa- ret çəkir, sonra nəsə çəkir, axırda iynə vurur... Narkotikə tərəf gedən o bəlalı yol məhz siqaretdən başlayır. Ümum- dünya Səhiyyə Təşkilatı bir araşdırma aparıb: onlar siqaret çəkməyə başlayan gəncləri on-on ayırıb yollarını izləyiblər. Məlum olub ki, hər onluğun beşi yalnız siqaret çək- məklə kifayətlənib, ikinci beşliyin isə ikisi bir-iki dəfə, ikisi beş-on dəfə, biri isə daimi nəşə çəkən xəstəyə – nəşəxora çevrilir. Və həmin xəstə beş- altı ildən sonra ağır narkotikə – heroinə keçir. İş bununla da bitmir, o narkoman əvvəlcədən tanıdığı dost- larını, yoldaşlarını, qohum və qonşula- rını heroinə cəlb etməyə çalışır. Nəticə isə çox acınacaqlı olur, bunu siz özünüz də təsəvvürünüzdə canlandıra bilərsiniz. Demək, bu günün siqaret çəkəni sabahın potensial narkomanı deməkdir. Ona görə də siqaret çək- 7 məyə sadəcə siqaretçəkmə kimi yox, narkomaniyanın başlanğıcı kimi baxmaq və ona qarşı mübarizə aparmaq lazımdı – başqa yolumuz yoxdur! Əvvəllər narkotikin nə olduğunu bilməyən bir gənc, deyək ki, heroin qəbul etməyə başladı. Gəlin görək, bu zaman narkotik maddə həmin gənci nələrdən məhrum edir? Mənə görə, o adam beş şeydən: əvvəla can sağlığından, pul-paradan, yaxşı addan, sonra bu dünya- sından və o dünyasından məhrum olur. 1. O, hər şeydən qabaq, insanın sağlamlığını əlindən alır, onu ağır xəstəliklərə düçar edir. Narkomaniya – psixosomatik xəstəlik sayılır, yəni bu həm başın, həm də bədənin xəstəliyidir. Beləsinin nə sağlam canı, nə də sağlam ruhu ola bilər. 2. Narkotik maddə bahadır, onu almaq çoxlu pul tələb edir. Daim artan bu tələbatı ödəmək üçün narkoman pula gedən nəyi varsa, satır və həmin pulu narkotikə sərf edir. Nəticədə, əvvəllər zəngin olan bir şəxs sonda var-yoxdan çıxır, müflisləşir və borca düşür... Narkomaniya – öz ölümünü pulla satın almaqdır. 3. Hər kəs istəyər ki, yaxşı adı olsun, “çünki yaman addan ölüm yaxşıdır”. Narkoman kim olursa-olsun, hansı ad-sana, fiziki və maddi imkanlara sahib olursa-olsun, onun adına bir damğa vurul- muş olur: “Narkoman”. Və o, bu ləkəli adla yaşamaq məcburiy- yətində qalır. 4. Narkotik maddə insanı bu dünyanın nemətlərindən məhrum edir: narkoman ailə və dostlarından uzaqlaşır, həyatdan, təbiətdən, yeyib-içməkdən, gəzməkdən, işi, məşğuliyyəti, hobbisi və sairdən zövq almır. Onun yalnız bir arzusu olur: nə olursa-olsun heroin tapmaq və iynə vurmaq! Əslində narkoman heç o maddədən də həzz ala bilmir, yalnız “ağrıya vurur”, amma buna baxmayaraq güclü meylin də qarşısında duruş gətirə bilmir. Yəni “həm Əli aşından olur, həm də Vəli aşından”. 5. Narkotik maddə insanı o dünyanın nemətindən, yəni cən- nətdən də məhrum edir, çünki Allahın buyurduğu doğru yoldan sapıb Şeytana qulluq edən bir bəndəni Allah öz cənnətinə niyə qəbul etsin? 8 Narkotik maddə, yaxud alkoqoldan sui-istifadə etmək insanın sanki qibləgahını dəyişdirir, o Kəbəyə deyil, artıq Şeytana səcdə qılır, bütün çirkinliklər də elə buradan qaynaqlanır. “Əgər içki bütün çirkinliklərin anasıdırsa, onda narkotik də onun atasıdır”. Mən Yer üzündə ikinci elə bir şey tanımıram ki, narkotik maddə qədər insanı hər şeydən belə total şəkildə məhrum edə bilsin. Vaxtilə sağlam olan bir gəncin narkotikə uyması bir əsgərin itirilməsi, yaxud bir qızın “boş” qalması deməkdir. Əgər o ailəlidirsə, onda o ailənin başı üzərində Damokl qılıncı asılmış kimidir: boşanma təhlükəsi anbaan artır. Orasını da deyim ki, ölkəmizdə ailəli narko- manlardan törəyən, müxtəlif fiziki və psixi qüsurlu uşaqların prob- lemləri də əmələ gəlib. O uşaqlar böyüdükcə problemlər də artacaq, böyüyəcək... Azərbaycanda 28 min (2013) qeydiyyatda olan psixoaktiv maddə qəbuledicisi – xəstə var. Əhali arasında belə xəstələrin ümumi sayını tapmaq üçün həmin rəqəmə bir sıfır əlavə etmək qə- bul olunub. Demək, Azərbaycanda 280 min belə xəstə yaşayır. Onlar asılı şəxslər adlanır. Həmin xəstələrlə bir yerdə yaşamaq məcburiyyətində qalan, hər gün əsəbiləşən, yuxusu pozulan, zillət çəkən ailə üzvlərinə isə müştərək asılı şəxslər deyilir. Əgər asılı + müştərək asılı şəxsləri toplasaq, onda çox böyük bir rəqəm alınar. Müştərək asılılar asılı şəxslərin yaratdığı problemlərin içərisində çapalayır, əziyyət çəkir, xəstələnirlər: çünki “xəstə xəstə olmaz, xəstə becərən xəstə olar”, – deyiblər. Narkomaniya və ya alko- qolizmə qarşı mübarizə aparmaq həm də həmin şəxslərin səhhəti, bəlkə də həyatı uğrunda mübarizə aparmaq deməkdir. Azərbaycanın qarşısında iki böyük problem durur: Qarabağ münaqişəsi və siqaret, alkoqol, narkotik maddələrin gətirdiyi prob- lemlər. Bu problemləri necə həll etməli, bir çıxış yolu varmı? Bəli, var, “bircə ölümə çarə yoxdu”. Heydər Əliyev 26.08.1996-cı il tarixdə narkotik maddələrin qeyri-qanuni dövriyyəsi ilə mübarizə aparmaq üçün fərman və sərəncam imzalayıb. O sərəncama görə, Təhsil, Mədəniyyət və Tu- Yüklə 5,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|