Август 2020 17-қисм
Yüklə 2 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Август 2020 17-қисм Тошкент MATEMATIKANI O’QITISHDA KOMPETENSIYAVIY YONDASHUV Sattiyeva Sayyora Mamadaliyevna
- Kalit so‘zlar
| Август 2020 17-қисм
Тошкент intiladi. Matematika darslarida didaktik o‘yinlardan, matetikaga oid sherlardan foydalanish o‘quvchilar zehnini o‘stirish, tez hisoblash ko‘nikmalarini oshirishga xizmat qiladi. Didaktik o‘yinlarni topishmoq shaklida ham aytib, jadvaldan javobni ko‘rsating deyish mumkin. Sakkiz malla tulki-yu, beshta bo‘richa Yetti ayiq bolasi, bir juft quyoncha Aytinglar-chi bolalar, hammasi nechta? 8+5+7+2=22 O’ktam tutdi o‘n uch cho‘rtan, Alisher ham to‘rtta sazan. Ulug‘bek tutdi ikki laqqa, Nechta baliq chiqdi qirgoqqa? Jadval 1dan 30 gacha bo‘lgan sonlar 12 9 15 8 17 6 15 27 18 5 14 26 25 11 4 19 1 23 10 27 12 8 21 3 20 16 24 2 13 7 Bu o‘yin o‘quvchilarni ijodiy qobiliyatlarini o‘stirishga, mantiqiy fikrlashga, badiiy asarlar, xususan she’riyatni sevishga undaydi. Boshlang‘ich sinflarda o‘tiladigan matematika darslarinig sifatini yanada takomillashtirishda, o‘quvchilarga chuqurroq o‘rgatishda fikrlash qobiliyatini o‘stirishda matematik o‘yinlarning ahamiyati katta. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: 1. Matematika o‘qitish metodikasidan praktikum Toshkent O’qituvchi 2004. 2. Boshlang‘ich sinflarda matematika o‘qitish metodikasi. Toshkent O’qituvchi 1996 58 Август 2020 17-қисм Тошкент MATEMATIKANI O’QITISHDA KOMPETENSIYAVIY YONDASHUV Sattiyeva Sayyora Mamadaliyevna Andijon viloyati Qo‘rg‘ontepa tumani 30-maktabning matematika fani o‘qituvchisi Telefon: +998993630471 Annotatsiya: Ushbu maqolada matematika fanini o‘qitishda kompetensiyaviy yondashuv va o‘quvchilarda fanga nisbatan qiziqish uyg‘otishning muhimligi haqida fikrlar berilgan. Kalit so‘zlar: ta’lim, matematika, bilim, kompetensiyaviy yondashuv, malaka. Ta’lim tarbiya sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarning tub mohiyati aqlan yetuk, zamonaviy bilimlarni egallagan, jismonan sog‘lom, barkamol insonni tarbiyalashga qaratilgan. Aniq mantiqiy mushohadalarga asoslangan bilimlar haqidagi fan-matematika fanini o‘qitish, bu- gungi kun o‘qituvchisi zimmasiga katta mas’uliyat yuklaydi. O’qituvchi o‘quvchilarda nafaqat bilim, ko‘nikma, malaka hosil qilishi balki o‘quvchiga o‘rganayotgan bilimlarini qaysi sohada qo‘llay olishini, nimalarga asos bo‘lishini ham tushuntirishi, o‘quvchilarda o‘rgangan bilimlarini amaliyotda yuqori darajada qo‘llay olish malakasini shakllantirishi lozim. Bu jarayon kompeten - siyalarni shakllantirishga yo‘naltirilgan faoliyatdir. Ushbu faoliyat o‘quvchida mustaqillik, faol fuqarolik pozitsiyasiga ega bo‘lishni, tashabbuskorlik, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari - dan o‘z faoliyatida oqilona foydalana olishni, ongli ravishda kasb-hunar tanlashni, umummadaniy ko‘nikmalarni, kompetentlilikni shakllantiradi. Darslarni kompetensiyaviy yondashuv asosida tashkil etish o‘quvchilarni passiv tinglovchidan faol ishtirokchiga aylantiradi. Eng sust o‘zlashtiruvchi o‘quvchilarni ham qiziqishini orttirgan holatda harakatlanishga undaydi. Bugungi kun matematika o‘qituvchisi o‘z fanini chuqur bilishdan tashqari psixologik bilimlarni ham egallagan bo‘lishi maqsadga muvofiqdir. Axborotlar asrida o‘sib ulg‘ayayotgan o‘quvchida avvalo o‘z faniga qiziqish uyg‘ota olish muhim ahamiyat kasb etadi. Bilamizki ko‘pchilik matematika fanini qiyin fan deya e’tirof etadi. Kompetentli o‘qituvchi o‘quvchida matematika qiyin fan degan tasavvurni, matematika qiziqarli, aqlni charxlovchi, boshqa fanlarni o‘rganishda asos bo‘luvchi fan degan tushunchaga o‘zgartira olmas ekan, u faoliyati jarayonida yaxshi natijalarga erishmasdan qolaveradi. O’qituvchi har bir o‘quvchining individual xususiyatlarini hisobga olgan holda dars mashg‘ulotlarini tashkil qilishi muhimdir. O’quvchiga berilgan topshiriq unga juda murakkablik qilsa bu holat o‘quvchida “matematika qiyin fan, men bu fanni o‘zlashtira olmayman” degan fikr paydo bo‘lishiga olib keladi. O’quvchiga berilgan topshiriq unga o‘ta osonlik qilsa bu holat o‘quvchida “matematika juda oson fan” degan fikrni paydo qiladi va bu o‘quvchini zerikishiga olib keladi.O’quvchida bunday fikrlar paydo bo‘lmasligi uchun o‘qituvchi, o‘quvchining mavzularni tushunishi bilan bir vaqtda amaliyotda qo‘llaniladigan sohalarini ham o‘rganib borishiga erishishi muhimdir. Zamonaviy ta’limni tashkil etishga qo‘yiladigan muhim talablardan biri ortiqcha ruhiy va jismoniy kuch sarf etmay, qisqa vaqt ichida yuksak natijalarga erishishdir. Qisqa vaqt orasida muayyan nazariy bilimlarni o‘quvchilarga yetkazib berish, ularda ma’lum faoliyat yuzasidan ko‘nikma va malakalarni hosil qilish, shuningdek, o‘quvchilar faoliyatini nazorat qilish, ular tomonidan egallangan bilim, ko‘nikma va malakalar darajasini baholash o‘qituvchidan yuksak pedagogik mahorat hamda ta’lim jarayoniga nisbatan yangicha yondashuvni talab etadi. Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, ta’lim beruvchining pedagogik jarayonlarni tashkil etish va boshqarish yo‘nalishidagi bilim, ko‘nikma va malakalari, qobiliyati va imkoniyatlaridan ta’lim va tarbiya jarayonlarini tashkil etishda, ta’lim oluvchilarning faoliyatini muvofiqlashtirishda qanday darajada foydalana olishi, qulay ta’limiy muhit darajasi va uning natijaviyligi, ta’lim oluvchilarda shakllangan o‘quv motivlari va qiziqish darajasi, refleksiv ta’limiy muhitning shakllanganligi ularning kasbiy kompetentliligiga bog‘liq bo‘ladi. Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Temurov S.Y. Bo‘lajak matematika o‘qituvchilarida kasbiy kompetentlikni shakllantirish - ning nazariy asoslari. 2. Anapiyayev F. Kompetensiyaviy yondashuv: muammo va yechimlar. |