Az Book Library qizilgüLÜn adi
Yüklə 2,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
487 isə - gəncliyindən bəri iştirak etmək, dəyişilmək 201 və tövbə elmək hərisliyi idi, sonradan bu, ölüm ehtirasına çevrildi. Bensioda isə - kitab hərisliyidir. Başqa ehtiras növləri, o cümlədən toxumunu torpağa tökən Onanın ehtirası kimi, bu hərislik də qısır və faydasızdır, eşqlə, hətta cismani istəklə də heç bir əlaqəsi yoxdur...” “Bilirəm”, - bilaixtiyar dedim. Xoşbəxtlikdən Vilhelm özünü eşitməməzliyə vurdu. Amma fikrini davam etdirərək, eyni zamanda mənə də cavab verdi: “Həqiqi eşq - sevdiyinin xoşbəxtliyini istəməkdir”. “Bəlkə Bensio da kitablarının (artıq bu kitablar həm də onundur) qayğısına qalmağa çalışır və bunun üçün onların tamahkar əllərdən uzaq qalmalarını lazımlı hesab edir?” “Kitabların xoşbəxtliyi - onların oxunmasındadır. Kitab - işarələrdən ibarətdir, bu işarələr də başqa işarələr haqqında danışır, onlar da, öz növbəsində, cisimlərdən bəhs edir. Oxuyan gözlərdən uzaq qalan kitab - məfhumlar yaratmayan işarələr toplusudur. Deməli, həm də laldır. Yəqin ki, bu kitabxana, içində olan kitabları qorumaq üçün doğulmuşdur. Amma indi onları basdırmaq üçün yaşayır. Bu səbəbdən də əxlaqsızlıq ocağına çevrildi. Kelar dostlarına xəyanət etdiyini söylədi. Bensio da elə. O da xəyanət etdi. Eh, çox ağır bir gündür, əziz Adso! Bu günlük yetər. Biz də axşam duasında iştirak edək, sonra yatmağa gedərik”. Mətbəxdən çıxarkən Aymaroya rast gəldik. O, Malaxianın Bensionu özünə köməkçi götürməsi haqqında dolaşan söz-söhbətin doğru olub-olmadığını soruşdu. Biz də təsdiqləməli olduq. “Bu Malaxia bu gün çox yaxşı işlər görməyi bacardı, - Aymaro hər zamankı kimi lovğa və istehzalı təbəssümlə dedi. - Əgər dünyada ədalət deyilən bir şey olsaydı - İblis bu gecə onun ruhunu almağa gələrdi”. 201
Xristianlıqda “iştirakçılıq” və “dəyişilmək” adlı ayinlər var. Burada ikimənalı söz oyunu qurulmuşdur 488 B E Ş İ N C İ G Ü N A X Ş A M ,
Həmin gün axşam duası qarışıqlıq içində keçdi: keların dindirilməsi hələ bitməmişdi. Hər şeylə maraqlanan müridlər içəridə baş verənləri öyrənmək üçün ustadlarının yanından qaçıb, iclas zalının bütün pəncərə və yarıqlarını tutmuşdular. İndi, axşam ibadətində bütün rahiblər Severinin ruhunun dinclik tap- ması üçün yaxşıca dua etməliydilər. Abbatm rahiblərə müraciət etməsi gözlənilirdi. Onun nə deyəcəyi hamı üçün maraqlı idi. Lakin Müqəddəs Qriqorinin nizamnamədə yer almış dini nəsihətindən, təfsirli duadan və qaydaya görə oxunması gərəkən üç məzamirdən sonra abbat kürsüyə qalxdı - ancaq, bu gün danışmayacağını söyləmək üçün. Bu gün monastıra çox fəlakətlər üz vermişdir, - abbat dedi, - o qədər çox ki, mənəvi ata olaraq, hər zaman olduğu kimi öz oğullarına nəsihətamiz və qınayıcı nitqini söyləyə bilmir. İstisnasız olaraq, hamının və hər kəsin öz qəlbinə nəzər yetirməsi və öz vicdanını özü mühakimə etməsi anı gəlib çatmışdır. Lakin qaydaya görə birinin danışması zəruri olduğundan, abbat hesab edir ki, hamıdan ən yaşlı olan və beləcə, ölümə hamıdan daha yaxın və şərin qüdrətini artıran dünyəvi ehtiraslara daha az bulaşmış olan biri çıxış etməlidir. Qocalıq sırasına görə sözü Qrottaferratlı Alinardoya vermək lazım idi. Lakin hamıya məlumdur ki, möhtərəm qardaşımızın sağlamlığı çox zəifdir. Alinardodan sonra zamanın labüd axınının təyin etdiyi sıraya görə Xorxe gəlir. Baş rahib indi sözü ona verir. Aymaronun və başqa italyanların oturduqları yerdən narazı uğultu eşidildi. Görünür, abbat Alinardonun fikrini soruşmadan, moizə oxumağı Xorxeyə təklif etmişdi. Ustadım mənə pıçıldadı
489 ki, abbat nitq söyləməkdən imtina etməklə ağıllı davranmışdır, çünki nə danışırsa danışsın, - Bemardo və digər avinyonlular diqqətlə dinləyəcək və onun sözlərini istədikləri kimi yozacaqdılar. Qoca Xorxe isə, yəqin ki, adəti üzrə sirli kəhanətlərə baş vuracaq, buna görə də avinyonlular onun sözlərinə əhəmiyyət verməyəcəkdi. “Amma məncə, nahaq yerə, - deyə Vilhelm əlavə etdi. - Zira Xorxenin müəyyən bir məqsədi olmadan danışmağa razılıq verməsinə heç vaxt inanmaram; bəlkə də moizə oxumağı özü istəmişdir”. Bir rahibin köməyi ilə Xorxe kürsüyə çıxdı. Onun üzü kilsənin bu tərəfində yeganə işıq olan, üçayaqlının üstündəki şamla aydınlanmışdı. Başqa işıq yox idi. Şamın alovu üzünü aydınlatsa da, iki qara çuxuru xatırladan donuq gözlərinə çökmüş qaranlığı daha da nəzərə çarpdırırdı. “Sevimli qardaşlarım, - deyə sözə başladı, - və monastırımızın dəyərli qonaqları, madam ki bu zavallı qocanı dinləməyə lütf edirsiniz... Ölüm monastırımızı dörd dəfə sarsıtdı. Yaşamaqda olanların on alçaqlarım ləkələyən keçmiş və yeni günahları xatırlamaq istəmirəm. Şübhəsiz, siz də bilirsiniz ki, bu ölümləri - ilahi nizama sadiq qalaraq beşikdən məzara qədər günlərimizin sayını müəyyənləşdirən təbiətin amansızlığına yazmaq olmaz. Hamınız dərd içində boğulmağınıza baxmayaraq, bəlkə də bu acı hadisələrin ruhunuza toxunmadığım düşünürsünüz. Zira bir nəfərdən başqa sizin hamınız günahsızsınız. Bu bir nəfər cəzalandırıldıqdan sonra isə sizə yalnız həlak olanların yasını tutmaq qalar. Tanrı məhkəməsinin qarşısında dayanarkən, özünüzü hər hansı günahdan təmizə çıxarmaq məcburiyyətində qalmayacaqsınız. Siz belə düşünürsünüz, axmaqlar! - dəhşətli səslə bağırdı. - Ağılsız dəlilər! Əlbəttə ki, kim öldürmüşsə, öz günahının yükünü Tanrı dərgahına daşıyacaqdır! Amma yalnız Allahın əmrlərinə vasitəçilik etməyə razı olduğu üçün! Bağışlanma möcüzəsi həyata keçsin deyə, kiminsə Məsihə xəyanət etməsi lazım idi. Amma buna baxmayaraq, Məsihimiz ona xəyanət edəni lənətlədi və əbədi təhqirə məhkum etdi. İndi də bunun kimidir. Kimsə burada günah işlədi, ölüm və tələfat gətirdi. Lakin Tanrı bu tələfatı istəməsə də, ən azından bizim lovğalığımızı cəzalandırmaq üçün ona izin verdi!” Susdu və boş gözlərini qaranlıq məclisə çevirdi, sanki nəyisə görə bilərdi, sanki dinləyicilərin təəssüratını duymaq istəyirdi. Amma həssas eşitməsi ilə gərgin sükutdan ləzzət aldı. “Bu icmada, - deyə davam etdi, - zəhərli təkəbbür ilanı çoxdandır ki, yuva salıb. Amma hansı təkəbbür? Dünyadan əlaqəsi kəsilmiş bir monastırda hökmranlıq etmək təkəbbürümü? Əlbəttə ki yox. Zənginlik təkəbbürümü? Qardaşlarım! Bildiyimiz dünyada yoxsulluq və mülkiyyətə aid ixtilaflar baş qaldırmazdan çox-çox öncə, banimizin hələ sağ olduğu zamanlardan başlayaraq hər şeyə sahibkən belə, əslində heç nəyə sahib deyildik. Bizim yeganə sərvətimiz - qaydalara ehtiram, ibadət və iş idi. Lakin ordenimizin buyurduğu iş, xüsusən də bu monastırda gördüyümüz iş - əsasən, bəlkə də, tamamən - biliklərin öyrənil- məsi və mühafizəsi idi. Mühafizəsi deyirəm, araşdırılması deyil. Zira ilahi qüdrətə malik olan bilik tamdır və əvvəldən mükəmməldir, öz tamlığını və mükəmməllyini hələ lap başlanğıcda - özüözünü açıqlayan
Yüklə 2,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|