ABŞ-da gender m
əsələləri
5
onların təmsili ..............................................................................153
ABŞ-da menecerlikdə qadınlar və qadın ixtisaslarına
tarixi baxış ....................................................................................161
Yaşlı qadınların əmək haqqı və iş yerləri .....................................165
Qadınların karyeralarında irəliləmələrinə mane olan baryerlər .. 166
İş yerlərində gender stereotipləri .................................................168
İş yerlərində gender seqreqasiyası ..............................................170
ABŞ-da mühəndislik və qadın ....................................................172
İş yerlərində gender diskriminasiyası və seksual təngəgətirmə ...175
ABŞ-da iş yerlərində seksual təngəgətirmə ilə bağlı
məlumat kitabçası ........................................................................177
Nəticə ...........................................................................................181
VI FƏSİL
ABŞ-da dil, KİV və gender ........................................................184
Dilin üslubunda gender aspektləri ...............................................186
Fikrin, münasibətlərin qeyri-verbal ifadəsi
və qeyri-verbal dilin
gender aspektləri ..........................................................................189
ABŞ-da genderləşmiş KİV. KİV-in gender rollarına təsiri ..........193
Televiziya şouları .........................................................................196
Cizgi filmləri ................................................................................200
Kinolarda gender rollarında fərqlər .............................................201
Reklamlarda gender aspektləri .....................................................203
Gender neytral dil uğrunda ..........................................................206
VII FƏSİL
ABŞ-da din və gender ................................................................211
Dinin gender aspektləri ................................................................212
ABŞ-da din və gender tarixi perspektivdən .................................213
Xristianlıqda qadına baxış ............................................................216
Katolik kilsəsində qadınların rolu ................................................218
Buddizm və qadın ........................................................................220
Amerika buddist qadınları ............................................................223
Dinlərdə gender stereotipləri ........................................................226
Dində gender konflikti .................................................................228
ABŞ-da müsəlman qadınlar .........................................................230
9/11-dən sonrakı dövr ..................................................................231
Ki̇fayət Ağayeva
6
Dini kitabların dilinin
gender stereotipləşməsinə
təsiri (İncil) ...................................................................................235
VIII FƏSİL
ABŞ-da miqrasiya, multikulturalizm və gender .....................240
Amerikada miqrasiya və multikulturalizmin tarixi aspektləri .....240
Multikulturalizm və gender bərabərliyi .......................................246
ABŞ-da miqrant qadınlar və mövcud problemlər ........................249
Multikulturalizm və feminist hərəkat ...........................................256
Amerika multikultural cəmiyyətində feminist baxışlar ...............260
Miqrasiyanın gender aspektləri ....................................................264
Müasir Amerika cəmiyyətində miqrant müsəlman qadın ............266
Islam Amerika multikulturalizmi üçün təhlükədirmi? ............ 272
ABŞ-da yəhudi miqrasiyasının gender aspektləri ........................273
ABŞ-da etno-mədəni dəyərlərin
nəsillərə ötürülməsində
dərsliklərin rolu ............................................................................283
Nəticə ...........................................................................................287
ABŞ-da gender m
əsələləri
7
I FƏSİL
Gender araşdırmalarına giriş.
Siyasi azadlıq uğrunda mübarizə və
feminist hərəkat
G
ender araşdırmaları gender fenomenin akademik təd-
qiqatıdır. Gender araşdırmaları əxlaq qaydalarına fe-
mininlik və maskulinliklə assosiasiya olunan norma
və nümunələr kimi baxır. Bu fənn femininlik və maskulinliklə
əlaqəli xüsusiyyətləri özündə ehtiva edən norma və nümunələri
öyrənir.
Gender nədir? Qadın və kişilər üçün stereotip nümunələr
necə formalaşır? Onlar zamanla necə dəyişir və bunların dəyiş-
məsinə təkan verən amillər hansılardır? Feministlərə görə “cins”
və “gender” arasındakı fərq aşağıdakı kimidir. Əgər cins biolo-
ji kateqoriya olaraq dişilik və erkəklik kimi anlaşılırsa, gender
sosial kateqoriya olub femininlik və maskulinlik haqqında olan
ideyaları özündə cəmləşdirir. Gender fərdin o xarakter və xüsu-
siyyətlərini özündə ehtiva edir ki, fərd dişilik və erkəkliyindən
asılı olaraq öz sosial rolunu oynayır. Məsələn, qadın ailə daxilin-
də qayğı və tərbiyə üçün məsuliyyət daşıyır, kişi isə ictimai sfera-
da daha aktivdir. Ona görə də hər iki gender öz xüsusiyyətlərinə
uyğun əmək sahələrində çalışır; bu da o inama gətirib çıxarır ki,
qadınlar tibb başçısı kimi, kişilər mühəndis kimi daha adekvatdır-
lar. Bü xüsusiyyətlər maskulinlik və femininliklə assosiasiya olu-
nur və cəmiyyət mədəniyyətə, həmçinin tarixi dövrə görə dəyişir.
Bəşəriyyət bərqərar olduğu gündən qadınlara Tanrıdan son-
ra ikinci insan həyatının yaradıcısı kimi baxmışlar, lakin bir çox