316
vaxtında(real time) alınmasına, müxtəlif qurğuların və
sistemlərin səmərəli isteqrasıyası təşkil olunmasına və operativ
idarəetməni həyata keçirməyə imkan verir. Bu da son nəticədə
istehsalın və istehsal olunan məhsulun keyfiyyətinin artmasına
səbəb olur.
ЛОГИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ПУЛЬСОВОЙ
АНАЛИТИЧЕСКОЙ СИСТЕМЫ
Студент:
Научный руководитель:
Сулейманов Анар Рауф оглы доц.Aббасгулиев А.С.
III курс, группа 636.5
Любое отклонение в организме нарушает его
целостность, как функциональной системы. Один из
вопросов, который в настоящее время стоит перед
медицинской диагностикой – это найти причины
нарушения нормального функционирования организма и
устранить их недостатки.
Повышенное внимание к изучению пульсовых
сигналов организма объясняется его ролью при
исследовании сердечно – сосудистой системы, т.к. в
медицинских приборах регистрируемые с помощью
специальных датчиков пульсовые сигналы на основе
двенадцати параметров дают возможность учитывать
основные факторы в работе сердца человека.
При проверке пульса надо обратить внимание на
ритм,
напряженность,
быстроту
и
скорость
распространения пульсовых сигналов. Быстрота пульса
пропорциональна
к
количеству
ударов
сердца.
Существующие методы получения и обработки пульсовых
сигналов полностью не гарантируют точность полученных
результатов. Кроме этого характеристики пульса зависят
317
еще и от движения крови в сосудах. Значит подчиняются
законам гемодинамики.
Проведенные
вычисления
показывают,
что
определение
пульса
существующими
методами
неэффективно с точки зрения оперативности. Чтобы
устранить эти недостатки создана ПАС – пульсовая
аналитическая система. ПАС относится к медицинским
аппаратам
,
предназначенным
для
оперативной
диагностики состояния человека при помощи анализа
пульсовой вольны, снятой специальным датчиком.
Результатом анализа является комплексная оценка
функциональных систем. Эти оценки позволяют выявить
нарушения
в
состоянии
человека.
В
пульсовой
аналитической системе используются теоретические
основы традиционной восточной пульсовой диагностики.
ARDUİNO KONTROLLERLƏRİ ÜZƏRİNDƏ
QURULMUŞ ÇOXFUNKSİYALI VERİCİ
Tələbə: Elmi rəhbər
Ağayev Fuad Gülbala oğlu dos.F.H.Ağayev
IV kurs, qrup 617.4
Arduino
kontrollerləri
əsasında bir sıra sənaye
parametrlərinin ölçülməsini,nəzarətetmə, siqnalizasiya vəs.
prosesləri yerinə yetirmək mümkündür.Arduino kontrollerləri
digər
kontrollerlərdən
tətbiq
edilməsinin
sadəliyi,
proqramlaşdırlmasının asan olması və geniş tətbiq olunma
imkanlarına görə fərqlənir. Bu kontrollerlə müxtəlif layihələrin
həyat keçirilməsi mümkündür və bu halda müxtəlif köməkçi
elementlərdən də istifadə edilir.Köməkçi elementlər kimi LCD
displey, səs modulları,jumper(birləşdirici naqillər), bred board
və s. istifadə edilir. Təklif edilən verici bir kontrollerlər
üzərində temperaturu, torpağın nəmlilik dərəcəsini, səviyyəni,
318
məsafəni ölçməyə, eləcə də texnoloji proseslərdə və
obyektlərdə
baş verə biləcək yanğın təhlükəsinin
aşkarlanmasını həyata keçirməyə imkan verir.
Tepmeraturu ölçmək üçün LM335 analoq temperatur
sensorundan istifadə edilir, bu sensorun köməyi ilə müxtəlif
obyektlərdə temperaturun ölçülməsini həyat keçirmək olar,
məsələn konferens zallarda, salonlarda və s. Temeperaturun
qiymətini ya qoşulmuş kompüterdə, ya da LCD displeydə
görə bilərik.Sxem bir sıra üstünlüklərə malikdir: adi
termometrlərdən fərqli olaraq bu sxemdə temperatur müəyyən
səviyyəni keçdikdən sonra bred board üzərinə yerləşdirilən
buzzer(səs elementi) səs siqnalı vastəsilə məlumat verəcəkdir.
Maneəni və ona qədər olan məsafəni ölçmək üçün HC-
SR04 ultrasəs məsafə sensorundan istifadə edilir. Bu sensorla
işləmə zamanı əsas üstünlük maneəyə qədər olan məsafədən
asılı olaraq səs siqnalının gücünün (səsin yüksəkliyinin)
dəyişməsidir, belə ki, maneə daha uzaq məsafədə olarsa bu
zaman səs elementi nisbətən kiçik amplitudlu səs siqnalı hasil
edir, maneə yaxınlaşdıqca isə səs elementinin hasil etdiyi səs
siqnalının amplitudu böyüyür.
Nəmliliyin dərəcəsini ölçmək üçün isə DHT11 markalı
sensordan istifadə etmişik. Bunun vasitəsi ilə torpaqda
nəmliyin ölçülməsini və alınmış nəticəyə görə, məsələn,
suvarma sisteminin işə salınmasını təmin etmək mümkündür.
Yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün IR tipli
yanğın sensordan istifadə edilir ki, bu sensor fotoelementlə
təchiz edilmişdir və bununlada alaovlanma baş verən halda
kontroller həm həyacan siqnalı hasil edir, həm də yanğın
təhlükəsizliyi sisteminin işə düşməsi üçün siqnal formalaşdırır.
Təklif edilən çoxfunksiyalı verici “İdarəetmə sistemləri
mühəndisliyi” kafedrasında yığılmış və laboratoriya şəraitində
yoxlamadan keçmişdir. Alınmış nəticələr vericinin analoji
qurğularla müqayisədə aşkar üstünlüklərə malik olduğunu – az
enerji məsrəfinə malik olması, çox funksiyalılığı, çəki-qabarit