313
Здесь
- заданные функции из
, а
–управляющий параметр. В данном случае этот
параметр играет роль тепловых источников.
Любую функцию
будем считать допустимым
управлением.
Задача
оптимального
управления
ставится
следующим образом:
Из класса допустимых управлений требуется найти такое
управление, которое с соответствующим решением задачи
(1)-(3) придавал минимально значение функционалу:
[ ] ∫[ [ ] ]
∫ ∫
где
заданная функция, которая описывает
желаемое состояние управляемого объекта.
Для решения поставленной задачи применяется
метод динамического программирования и в результате,
управление находится в виде обратной связи в следующей
форме:
∫
∫
314
"AĞILLI İSTİXANANIN" İDARƏ EDİLMƏSİ
Tələbə:
Elmi rəhbər:
Məmmədov Məmməd Şahbala oğlu dos.S.F.Cəfərov
Hüseynov Rəhman Əli oğ
Şərəfli
Rövşən Almaz oğlu
Kərimov Cahandar Cavid oğlu
III kurs, Qr.600.4S
Avtomatlaşdırmanın
səmərəliliyi
sistemin
hazırlanmasında məqsədlərin qoyulmasından əhəmiyyətli
dərəcədə asılıdır: ya hansısa cari problemi həll edərək bir il
üçün ayrılmış resursları mənimsəmək, ya da istehsalatın ən
əhəmiyyətli problemlərini müəyyən edərək avtomatlaşdırmanın
inkişafını bir neçə il qabağa müəyyən etmək. Təəssüf ki, bəzi
müəssisələrdə
tez-tez
yenidənqurulma
avtomatlaşdırma
sisteminin inkişafını strateji planlaşdırılmasına imkan vermir.
Belə yanaşmanın nəticəsi hissediləcək iqtisadi səmərəliliyin
olmaması
və
informasiya
texnologiyalarının
gözdən
düşməsidir. Buna baxmayaraq, hər hansı avtomatlaşdırma
sistemini yaradarkən ona çalışmaq lazımdır ki, o artıq mövcud
olan və səmərəli işləyən sistemə "uyğun gəlsin" və sonrakı
inkişaf üçün imkanlar açsın. Bunun üçün istehsalatın
avtomatlaşdırılmasına kompleks yanaşma lazımdır
Müasir istehsalat prosesləri böyük sahələrdə səpələnmiş
kompleks obyektləri (kompressorlar, nasoslar, vericilər,
rezervuarlar və s.) özündə birləşdirir. Bu zaman ayrı-ayrı
obyektlərdən məlumatın alınması və emalı müəyyən
çətinliklərlə müşahidə olunur. Bu problemlər istehsalat
prosesinin kompleks avtomatlaşdırılması ilə həll edilir.
Müasir istehsalat proseslərinin kompleks avtomatlaşdırması
əksər hallarda müasir idarəetmə sistemlərinin tətbiqindən
aslıdır. Adətən yeni proqressiv üsulların tətbiqi ilə istehsalın
intensifikasiyası təmin edilir və istehsal olunan məhsulun
keyfiyyətinın yüksəlməsinə nail olunur.
315
Vəziyyətdən
çıxış
yolu
müasir
informasiya-
kommunikasiya texnologiyalarının tətbiq olunmasıdır. Bu
zaman prosesin aparat-texniki və proqram vasitələrinin
köməyilə blok-modul prinsipi ilə avtomatlaşdırılması təklif
edilir.
“Ağıllı istixana”nın qurulması və idarə edilməsi üçün
idarəetmə qurğusu kimi “Arduino UNO” tipli kontrollerlərdən
istifadə olunmuşdur. Bu kontroller
giriş çıxış kartları ilə təchiz
edilmiş və Processing/Wiring dilini dəstəkləyir. Kontrollerin
əsas parametrləri aşağıdakılardır:
Mikrokontroller: 8 dərəcəliATmega328P mikrosxemi;
Qida gərginliyi: 7-12V (maks. 20 V);
14 ədəd rəqəmsal giriş/çıxışlar: (6 kanalda PWM(Pilse-
Width
Modulation) mümkündür);
6 ədəd analoq giriş: (10-bitlik Analoq-Rəqəm Çeviricisi);
Proqram yaddaşı: 32
KB Flash;
Operativ yaddaş (SRAM) : 2 KB;
Daimi yaddaş (EEPROM): 1 KB;
Takt tezliyi: 16 Mhs.
Onun
əsas
vəzifəsi
prosesin
effektli
idarə
edilməsidir.Çoxsəviyyəli
avtomatlaşma
sisteminin
qurulmasında, bir qayda olaraq, səviyyələr arasında
informasiya mübadiləsinin təşkili vəzifəsi öndə durur.
İşin məqsədi “Arduino UNO” tipli kontrollerlər
əsasında istixanada normal iş rejiminin təmin edilməsindən
ibarətdir. Bu məqsədlə vericilərdən(temperatur, nəmlik və s.)
alınan məlumat əsasında kontroller tərtib edilmiş proqrmı işə
salır.
Proqramın
nəticələrinə
əsasən
lazımı
icra
mexanizmləri(ventil, nasos və s.) idarə edilir.
Beleəliklə, prosesin(istixnanın) avtomatlaşdırılmasının bu
prinsiplər
əsasında(“intellektual”
vericilərin
və
icra
mexanizmlərinin, proqramlaşdırılan məntiqi kontrollerlərin
tətbiqi) təşkili ilk olaraq texnoloji məlumatın dəqiq və