303
sistemini köhnə şablonlardan xilas edib, müstəqilləşdirməsi,
onu modern çağın tələblərinə uyğunlaşdırmaq üçün səylər
göstərməkdir.
ADNSU-da
təhsilin
keyfiyyətinin
yüksəldilməsi
prosesinin icrası zamanı ABŞ-Avropa təhsil məkanına
inteqrasiya
əsas
götürülməlidir.
Günümüzdə
reytinq
siyahılarında bu ölkələrin təhsil siyasətlərinin nəticələri bunu
təsdiq edir. Təhsil prosesinin effektivliyinin yoxlanması üçün
onun planlaşdırılması və icrası yox, məhz nəticəsi (tələbənin
yiyələndiyi bilik və bacarıqlar, ixtisas vərdişləri, dünyagörüşü
və.s) diqqət mərkəzində olmalıdır.
Universitetdə təhsil səviyyəsinin daxili və xarici
qiymətləndirilməsi
(əsasən
manitorinqlər
vasitəsilə)
aparıldıqdan, mövcud təhsil keyfiyyəti haqda mülahizələr
yürüdüldükdən
sonra
müxtəlif
sahələrdə
(tədris
proqramlarında
və
planlarında
dəyişikliklərin
həyata
keçirilməsi, ixtisas yönümlü laboratoriyaların yüksək
səviyyədə təchizatlaşdırılması və.s) planlı dəyişikliklər edərək
və təhsilin keyfiyyətinin dəyişimini mütəmadi gözləmləyərək
müsbət addımlara ümid etmək olar.
Avropada yaradılmış bir sıra qurumlar var ki, onlar ali
məktəb universitetlərində təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi
üçün baloniya sistemli universitetlərlə əməkdaşlıq qururlar.
Onlardan biri özündə 42 assosiasiyanı birləşdirən ENQA-dır
(Ali təhsildə keyfiyyətin təmin edilməsinin Avropa şəbəkəsi).
Ölkəmizin universitetlərinin, o cümlədən ADNSU-nun bu
qurumla sıx əməkdaşlığı Avropa təhsil məkanına inteqrasiyanı
sürətləndirməkdə, mövcud təhsil problemlərinin həllində böyük
vasitə ola bilər.
304
KEYFİYYƏT MENECMENTİ SİSTEMİNİN
QURULMASI NƏZƏRİYYƏSİ VƏ METODOLOGİYASI
Magistr:
Elmi rəhbər:
İskəndərov Nəbi Şahmərdan oğlu Dos. R.Q. Hacıyev
II kurs, qrup A6336
Azərbaycanda, o cümlədən dünyada iqtisadi islahatlar ilə
yanaşı elm və texnika inkişaf etdikcə keyfiyyət anlayışına daha
çox diqqət verilir. Hal-hazırda Azərbaycan müəssisələrində ən
ciddi problemlərdən biri də rəqabət qabiliyyətli məhsulun
istehsalının təmin edilməsinə imkan verən keyfiyyət sisteminin
yaradılmamasından ibarətdir. Keyfiyyət sistemi anlayışı altında
keyfiyyətə ümumi rəhbərliyin həyata keçirilməsi üçün zəruri
hesab edilən təşkilat strukturu, proseslər, metodikalar və
ehtiyatların məcmusu birləşdirilmişdir. İstehsalçının keyfiyyət
menecmenti
sisteminin
və
həmin
sistemə
nüfuzlu
sertifikatlaşdırma orqanı tərəfindən verilmiş sertifikatın
mövcudluğunu ən vacib şərt hesab edən xarici sifarişçilərlə
danışıqların aparılması zamanı keyfiyyət menecmenti
sisteminin olması mühüm əhəmiyyətə malikdir. Keyfiyyət
menecmenti sistemi müəssisəsinin xüsusiyyətlərini nəzərə
almalı, məhsulun işlənib hazırlanmasına və onun tətbiqinə
edilən xərclərin minimuma endirilməsini təmin etməlidir. Həm
bizim ölkədə, həm də xarici ölkələrdə keyfiyyət menecmentinə
sistemli yanaşmanın formalaşdırılması mərhələlərini bilmədən
səmərəli keyfiyyət sistemi yaradılması mümkün deyildir.
Keyfiyyət
menecmenti
sisteminin
qurulma
nəzəriyyəsinin ən əsas hədəflərindən biri hər hansı bir
müəssisənin fəaliyyətinin müştərilərin istək və tələbləri
üzərində qurmaqla, onların məmnunluğunun təmin edilməsidir.
Məhz, bu səbəbdəndir ki, standartda “müştəri məmnunluğu”
əsas tələb kimi irəli sürülür və bütün əməliyyatlarda bu
məsələyə diqqət yönəldilir. Odur ki, İSO 9001 standartları
305
müasir bazar iqtisadiyyatı sistemində ən güclü marketinq aləti
kimi istifadə olunur. Standartın tətbiqi bazarın imkanlarına və
dinamikasına çevik reaksiyasına, satış həcminin və beləliklə də
gəlirlərin artmasına, müştərilərin məmnunluğunun əldə
edilməsinə, həmçinin müəssisənin resurslarından səmərəli
istifadə olunmasına, müştərilərin etibarını qazanmaqla bazarda
firmanın dayanıqlığının təmin olunmasına yol açır.
Keyfiyyət problemi bu sahə ilə məşğul olan alimlərin,
mühəndislərin, menecerlərin və digər şəxslərin iştrakı olmadan
həll edilə bilməz. Məhsulun keyfiyyətinin artırılması və yüksək
ödənişli xarici bazara çıxmaq məqsədi ilə, hər il keyfiyyətli
menecment və keyfiyyətli məhsulu seçmək üçün ölkə
səviyəsində müsabiqələr keçirilməlidir. Belə ki, müasir dövrdə
satış bazarını hansısa bir hissəsini əldə etmək üçün əsas şərt
keyfiyyətdir. Bu səbəbdən də məhsulun rəqabət qabiliyyətini
yalnız keyfiyyət yüksəldə bilər.
Müəssisələr və təşkilatlar səviyyəsində keyfiyyət
menecmenti sistemini yaxşılaşdırmaq üçün İSO 9001-2015
standartının əsasında idarəçilik sistemini qurmaq vacib şərtdir.
İSO 9001-2015 keyfiyyət standartı almış müəssisələr bazar
iqtisadiyyatı şəraitində rəqabətə dözümlü olurlar. Rəqabət elə
bir şəraitdir ki, onun təsiri nəticəsində müəssisələr bazarda
istənilən dəyişikliyə uyğunlaşa bilər. Məhsul və xidmətlərlə
yanaşı həmçinin yaşayışın keyfiyyyətinin yüksəldilməsi hal-
hazırda ölkə rəhbərlərinin, istehsalçıların və istehlakçıların
maraq dairəsində yer alıb. Hal-hazırda keyfiyyət sisteminə
sertifikat əldə etmək istəyən şirkətlərin sayı, Azərbaycanda
gündən-günə artmaqdadır, çünki bunsuz sənayedə uzun
müddətli uğur qazanmaq mümkün deyil.
Dostları ilə paylaş: |