Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maddo 84. Məhkömə tapfinqlartmn yerino yetirilməsi qaydası
- Madda 85. Sübutların tomin edilməsi
prosessual qanunvericilikdə məhkəmə tapşırıqlarının vaxtmda və keyfiyyətlə yerim; yetirilməsini vo tapşınğı vermiş məhkəməyə vaxtında cavab verilməsini təmin edən xüsusi prosessual təminatlar yoxdur. Bununla belə bu hərəkətlərin vaxtmda və keyfiyyətlə edilməsi hər bir hakimin peşə borcundan, eləcə də məhkəmə sistemi içindəki qarşılıqlı bağlılıq prinsiplərindən doğur. 5.
Azərbaycan Respublikasmın məhkəmələri xarici ölkələrin məhkəmələrinə ayrı-ayrı prosessual hərəkətlərin yerinə yetirilməsi barədə tapşniq verə bilər. Başqa ölkələrin məhkəmələrinə tapşırıqlarm verilməsi qaydaları MPM-in 456.4-cü maddəsi ilə düzənlənir.
1.
Tapşırığı aldığı günün sonrakı günündə saat 00.00-dan başlayaraq 10 gün müddətində məhkəmə onu MPM-lə bəlli edilmiş prosessual qaydalar əsasmda məhkəmə iclasında yerinə yetirməlidir. Tapşırıqda barəsində prosessual hərəkətlərin edilməsi tapşınlan şəxslər çağırış vərəqəsi ilə məhkəməyə çağırılırlar. Məhkəmə iclasın dəqiq vaxtı və yerini bəlli etməli və iş iştirakçılanna iclasın vaxtı və yerini bildirməlidir. Məhkəmə iclası MPM-in 15-ci fəslinin müddəalarına uyğun olaraq keçirilməlidir. Məhkəmə tapşınğmda göstərilən prosessual hərəkətlər iş iştirakçıları ilə bağlı edilirsə, məhkəmə MPM-İn 182-cİ maddəsinə əsasən onlara hakimə, məhkəmə katibinə və s. etiraz etmək hüquqlarını anladır. Məhkəmə iclasmda iş iştirakçılan qatıldığı halda, məhkəmə tapşırığın məzmununu məhkəmə iştirakçılarma çatdırmalıdır. Məhkəmə iclası MPM-in 22-ci fəslinin müddəalarma uyğun olaraq protokollaşdınlır. Məhkəmə işin tapşırıqda göstərilən hallarmı tam və düzgün araşdırmalıdır. Tapşırığı yerinə yetirərkən məhkəməyə müxtəlif sübutlar; yazılı və maddi sübutlar, İş İşti- rakçıtannm yazılı və şifahi İzahatları, şahidlərin ifadələri verilə bilər. Bu baradə protokola yazılmalıdır. Bu prosessual hərəkətlər zamanı verilən sübutları götürərkən məhkəmə ona verilən tapşınğm Ölçüsü ilə kifayətlənməməli, özünün bəlli etdiyi, işin düzgün həllinə kömək edən materialları toplamalıdır. 2.
Tapşırığm yerinə yetirilməsini başa çatdırdıqdan sonra məhkəmə qərardad çıxarmalı və həmin qərardadı bütün materiallarla birlikdə dərhal tapşırığı vermiş məhkəməyə göndərməlidir. 3.
Tapşınğı yerinə yetirən məhkəmənin tərtib etdiyi protokol və əldə olunan materiallar məhkəmə iclasmda açıqlanır və bu barədə məhkəmə iclasının protokolunda yazılır. Tapşınğı yerinə yetirən məhkəməyə izahat və ya ifadə vermiş iş iştirakçıları və ya şahidlər məhkəmə iclasma gələ bilərlər. 115
Məhkəmə tapşırığı qaydasında İzahat vermələrinə baxmayaraq, işə mahiyyəti üzrə baxan məhkəmə bütün hallarda işin iştirakçılanna iclasın vaxtı və yeri barədə bilgi verməlidir. Proses iştirakçıları və şahidlər iclasa gəldikdə ümumi qaydada izahat və ya İfadə verirlər. Məhkəmə onların izahat və ifadələrini məhkəmə iclasında dinləməkdən boyun qaçıra bilməz. Məhkəmə tapşınğı əsasmda toplanmış sübutların məhkəmənin özünün topladığı sübutlara nisbətən və ya əksinə, hər hansı üstünlüyü yoxdur. Məhkəmə tapşırığı ilə toplanmış və məhkəməyə göndərilmiş bütün materiallarda olan faktiki bilgilər başqa sübutlarla birlikdə qanunla bəlliləşən qaydada araşdınlmah- dır. İşin iştirakçıları və ya onları təmsil edən şəxslər bu materiallarla tanış edilməlidirlər. 4.
Xarici ölkələrin məhkəmələrinin tapşınqlanmn yerinə yetirilməsi qaydası MPM-in 456-cı maddəsi ilə düzənlənir. Madda 85. Sübutların tomin edilməsi 85.1. Özləri üçün gərəkli sübutların təqdim edilməsinin nəticə etibarı ilə mümkün olma- yacağından və ya çətin olacağından ehtiyat etməyə ə.sası olan şəxslər bu sübutların təmin olunmasını məhkəmədən xahiş edə bilərlər. 85.2. Məhkəmədə işə başlamamışdan əvvəl sübutların təmin edilməsi qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada notariuslar, konsul idarələrinin vəzifəli şəxsləri və notarius hərəkətlərini yerinə yetirən başqa şəxslər tərəfindən həyata keçirilir. 1.
İş iştirakçıları sübutlann təmin edilməsi (qorunması) üçün ölçü götürməyi məhkəmədən xahiş edə bilərlər. Qorunmasma gərək olan sübutlarm olduğunu bildikdə, məhkəmə iddiam götürdüyü vaxtdan başlayaraq prosesin istənilən mərhələsində uyğun şəxslərə bu barədə bilgi verərək MPM-in 85.1-ci maddəsində göstərilən hü- quqlarmı onlara anlatmalıdır. Şəxs onun üçün gərəkli olan, yəni sübutetmə vəzifəsi daşıdığı hallann və onun tələb və ya etirazınm söykəndiyi başqa halların varlığmı və ya yoxluğunu təsdiq edə bilən sübutların qorunmasmı xahiş edə bilər. tş iştirakçılan yalnız o halda sübutlarm təmin edilməsi (qorunması) barədə vəsatət verə bilərlər ki, həmin sübutlarm məhkəməyə verilməsinin sonradan mümkün ol- mayacağmı və ya çətin olacağım düşünməyə əsasları olsun. Bu əsaslar uydurulmuş deyil, real əsaslar olmalıdn (məsələn, işin halları üzrə mühüm bilgi verə bilən şahidin sağlamlıq durumunun təhlükəli olması barədə həkimlərin rəyləri, yaxud baş vermiş qəzanm səbəb və nəticələri haqqmda bilgi verə bilən hadisə yerindəki izlərin itməsi və ya təhrif oluna bilməsi təhlükəsi və s.). 2.
düşünülən sübutlarm vaxtmda toplanmasma yönələn və konkret sübutun özəlliklərindən irəli gələn və qanunla müəyfən edilən mülki prosessual hərəkətlərin (başqa yerə köçüb gedən və ya ağır xəstə olan şahidin dindirilməsi və ya işin iştirakçısmm izahatının alınması, pozulmaq və ya ləğv edilmək qorxusu olan kompüter molumatianmn araşdırılması vo s.) edilməsidir. 116
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|