Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin



Yüklə 3,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/267
tarix31.08.2018
ölçüsü3,88 Mb.
#65555
növüQaydalar
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   267

şmğı  əsasında  prosessual  hərəkətləri  yerinə  yetirən  məhkəməyə  də  verilə  bilər.  Vəsatətdə 

aşağıdakılar göstərilməlidir: 

-

 

sübutun (əşyanm) növü (məktub, akt, müqavilə və yaxud hər hansı başqa əşya), ümumi 



istifadə olunan terminologiya ilə onun təsviri və fərdi əlamətləri

-

 



sübutun iş üçün önəmli olan hansı hallan bəlli etməsi

-

 



sübutun yerləşdiyi yer (hansı şəxsdə, hansı ünvanda olması); 

-

 



sübutun həmin şəxsdə olduğunu güman etmək üçün əsas

-

 



məhkəmə  qarışmazsa  vəsatət  verənin  Ö

2

dinün  həmin  sübutu  ala  bilməməsinin 

səbəbləri. 

Vəsatətin  verildiyi  məhkəmə,  MPM-in  80-ci  maddəsinə  görə  istənən  sübutun  işə  aid 

olub-olmamasını; MPM-in 81-ci maddəsinə əsasən istənən sübutun mümkünlüyünü; MPM-in 

82-ci  maddəsinə  görə  sübut  etməkdən  azad  olmaq  üçün  əsasların  olub-olmadığını;  MPM-in 

79-cu  maddəsinə  görə  sübutun  məhkəməyə  verilməsinin  mümkünlüyünü,  onun  məhkəməyə 

gətirilməsinin çətin olub-olmadığını və s. məsələləri araşdumaqla vəsatəti götürmək məsələsini 

həll  edir.  Vəsatəti  götürən  məhkəmə  sübutun  verilməsi  barədə  qərardad  çıxarır  (MPM, 

184.4-cü  maddə)  və  sübunı  saxlayan  şəxsə  sübutun  verilməsi  və  ya  göndərilməsi  haqqmda 

məhkəmə admdan sorğu göndərir. 

Sorğuda məhkəmənin adı, yerləşdiyi yer, poçt ünvam, mülki işin nömrəsi, sorğu verən 

hakimin  adı  və  familiyası,  sübut  sayılan  əşyanın  adı,  əlamətləri,  məhkəməyə  çatdırılması 

yöndəmi (sorğu verənə vermək, poçtla göndərmək, kuryerlə göndərmək və s.) və müddəti, onu 

məhkəməyə  çatdumalı  olan  şəxsin  adı, soyadı,  əgər verilməli  sübut  yazılı  sübutdursa,  onun 

əslinin və yaxud üzünün istəndiyi göstərilməlidir

5.

 

Məhkəmə  gərəkli  hallarda,  yəni  vaxta  və  vəsaitə  qənaət  etmək  və  s.  diqqətəlayiq 



səbəblər olduqda, sübutun istənməsi vəsatətini verənə sübutu olduğu yerdən şəxsən əldə edərək 

məhkəməyə  vermək  üçün  sənəd  verə  bilər.  Bu  zaman  məhkəmə  sübut  kimi  alman  əşyanın 

qiymətli  olub-olmaması,  sübutu  alacaq  şəxsin  onu  qoruyub-  qorumayacağı,  habelə  sübutun 

məhkəməyə sağ-salamat çatdırılması baxımmdan önəmli olan məsələləri nəzərə almalıdır. 

Məhkəmə  vəsatət  vermiş  şəxsə  belə  bir  sənədi  verməyə  borclu  deyil.  Onun 

verilib-verilməməsi məhkəmənin hüququdur. Sübutun istənməsi haqqmda vəsatət vermiş şəxs 

həmin sübutu məhkəmənin özünün almasmda israr edərsə və ya həmin şəxsin tələb olunanı 

özbaşına  və  vaxtında  ala  biləcəyinə  şübhə  olduqda,  məhkəmə  həmin  şəxsə  tələb  olunan 

sübutun alınması üçün sənəd verməməlidir. 

6.

 



Sorğunu alan məhkəmənin istədiyi sübut ondadırsa, onu sorğuda göstərilən müddətdə, 

belə bir müddət göstərilmədikdə isə gecikmədən məhkəməyə çatdırmalıdır. Şəxs istənən əşyanı 

məhkəmənin sorğuda göstərdiyi qaydada çatdırır. Məhkəmənin belə bir göstərişi olmadıqda, 

şəxs sübutu ya sorğunu ona qatdırana verir, ya da poçt, kuryerlə, şəxsən verməklə və s. yolla 

bilavasitə məhkəməyə çatdırır. 

Sübutu verməli olan şəxsin tələb olunan sübutu çatdırmaq imkanı olmadıqda və ya onu 

vaxtmda  çatdıra  bilmədikdə,  məhkəmənin  tələbini  aldığı  təqvim  tarixindən  sonrakı  gündən 

başlayaraq 5 gün müddətində onu verə bilməməsinin səbəblərini göstərməklə məhkəməyə bu 

barədə bilgi verməlidir. Belə səbəblərə misal olaraq həmİn 

107 



şəxsin azarlı olması, sübutun onda deyil, başqa şəxsdə və ya başqa yerdə olması və s. göstərilə 

bilər. İstənən sübutun onda olub-olmamasmdan asılı olmayaraq, üzərinə sübutu vermək yükü 

qoyulmuş şəxs məhkəməyə bu barədə bilgi verməlidir. 

7.

 



78.4-cü maddədə müəyyən olunan cərimə aşağıdakı şəxslər üzərinə qoyulur: 

1)

 



məhkəmə sübutu vermək yükünü fiziki şəxsin üzərinə qoyduqda, həmin fiziki şəxsin

2)

 



həmin yük hüquqi şəxsin üzərinə qoyulduqda, həmin hüquqi şəxsin rahbəri vəzifəsini 

tutan şəxsin. 

Şəxsin üzərinə cərimənin qoyulması üçün aşağıdakı tərkibin olması gərəkdir: 

1)

 



sübutu vermək yükünü həmin şəxsin (hüquqi və ya fiziki) Üzərinə məhkəmə qoymuş 

olmalıdu". Bu məhkəmənin verdiyi sorğuda göstərilməlidir

2)

 

məhkəmənin istədiyi sübut həmin şəxsdə (hüquqi və ya fiziki) olmalıdır; 



3)

 

şəxs  (fiziki  şəxs  və  ya  vəzifəli  şəxs)  sübutu  məhkəməyə  vermək  vəzifəsini  yerinə 



yetirməmiş olmalıdır; 

4)

 



yerinə yetirməmənin səbəbləri məhkəmə tərəfindən üzrsüz sayılmalıdır. 

Göstərilən  hallarm  hamısı  olduqda,  məhkəmə  MPM-in  78.4-cü  maddəsində  göstərilən 

cəriməni  tətbiq  edir.  Cərimə  qoyularkən  yerinə  yetirməmənin  üzrlülük  dərəcəsi,  şəxsə 

məhkəmənin  verdiyi  tələbin  təkrarlığı,  şəxsin  maddi  vəziyyəti  və  s.  hallar  göz  Önünə 

almmahdu.  Məhkəmənin  sübutu  vermək  tələbini  yermə  yetirməyənin  üzərinə  eyni  tələbin 

yerinə yetirilməməsinə görə bir neçə dəfə cərimə qoyula bilər. 

Cərimələrin  qoyulması,  götürülməsi  və  ya  azaldılması  MPM-in  126  və  127-ci 

maddələrinə  əsasən  gerçəkləşdirilir.  Cərimənin  hətta  bir  neçə  dəfə  ödəmiş  şəxs  sübutu 

məhkəməyə vermək vəzifəsindən qurtarmır. 

Tərəfin məhkəmənin tələbi ilə özündə olan sübutu verməməsi, onun həmin sübutla təsdiq 

edilməsi güman olunan faktları boynuna alması kimi dəyərləndirilə bilməz. Bu halda məhkəmə 

MPM-in 106.2-ci maddəsinə əsasən qərar çıxaru. 



Madda 79. Sübutların olduğu va saxlanıldığı yerda müayina va tədqiq edilməsi 

79.1.

 

Yazılı və ya maddi siibutlan məhkəməyə təqdim etmək mümkün olmadtqda və ya 

məhkəməyə gətirmək çəlin olduqda məhkəmə onları otduğu və ya saxlandığı yerdə müayinə və 

tədqiq edə bilər. 

79.2.

 

Məhkəmə  tərəfindən  sübutların  müayinəsi  və  tədqiqi  işdə  iştirak  edən  şəxslərə 

məlumat  verilməklə  aparılır.  Onların  gəlməməsi  müayinə  və  tədqiqatın  aparılmasına  mane 

olmur. 

79.3.

 

Gərəkli hallarda müayinə və tədqiqatda iştirak etmək üçün ekspertlər və şahidlər 

çağınla bilər. 

79.4.

 

Sübutlar olduğu yerdə müayinə və tədqiq edildikdən sonra dərhal protokol tərtib 

edilir. 

1.

 



Məhkəmə  yazılı  və  ya  maddİ  sübutların  məhkəmədən  kənarda,  həmin  sübutların 

olduğu yerdə müayinəsi (gözdən keçirilməsi) və tədqiqi (araşdın İması) barədə o zaman qərar 

verir ki, həmin sübutlan məhkəmənin yerləşdiyi yerə gətirmək ya mümkünsüzdür, yaxud da 

çox çətindir və məhkəmənin sübutun olduğu yerə gedərək onu 

108 



Yüklə 3,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   267




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə