Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu



Yüklə 2,22 Mb.
səhifə13/13
tarix01.02.2018
ölçüsü2,22 Mb.
#23029
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
BAŞLIQLAR
ÖN SÖZ 3

İNANCLAR 12

XALQ ADƏT VƏ ƏNƏNƏLƏRİ 14

QARĞIŞLAR 18

NAĞILLAR

Xədicə gəldi 19

Təndirə girən keçəl 21

Ədi, Budi nağılı 27

Keçəlin nağılı 31

Fırıldaqçı molla 37

Kişi və iki qızı 39

Tülkünün tövbəsi 40

Çarvadar nağılı 41

ATALAR SÖZÜ VƏ MƏSƏLLƏR 43

İZAHI OLAN ATALAR SÖZLƏRİ VƏ MƏSƏLLƏR

Boynu elə bil əlbuxara torbasıdır 48

Birini yeyir, birini də baş altına qoyur 48

Əli kəsigin dərdini əli kəsik bilər 48

Əli kəsigin əli kəsikdən xəbəri olar 49

Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi 50

Elə bil Günbəz ayısıdır (Kənbahan ayısıdır) 52

Bu da eşşəyini sürür ki, mən də Mamağanlıyam 52

Mərənd ölüsü 53

Bir çimdiyi bilməyən bir anbarı da bilməz 53

Qəmiş qoyma (Birinci variant) 54

Qəmiş qoyma (İkinci variant) 55

Şərti şuxumda kəsərlər 56

Hökmavar uzaq, kərdisi yaxın 56

Gön günah deyən şeyxlərdəndir 57

Sən çaldın 57

Zəminin daşlısını, arvadın saçlısını al 58

Haram var, hara gedim? 59

Dədəsi ölənə kəfənə gedib 60

Kərə-kərə, dayıya da kərə? 60

Bu şəhərə girdin gördün hamı kordur,

sən də kor ol 61



TAPMACALAR 63

BAYATILAR 70

LƏTİFƏLƏR

Nadir Şahla Nadir Qulunun fərqini bilməyən

adamın ölməyi qalmağından daha yaxşıdır 98

Əsnəmək əsnəmək gətirər, rəhmət sənə

ey saman altındakı 98

O xoş dil ki səndədir, kərə də verərəm 99

Sahibin ölsün, Allah 100

Öz evimdir, xalqa nə var, qatıq yeyirəm,

ya eyran içirəm 100

Sən də lap şorun çıxardın 101

Böyüklərə peyvənd eləmişəm 101

Dəvənin biri bir dəngə 102

Ay molla, ay molla, qazman düşdü 103

Bir molla yüz itdən yaxşıdır 103

Dedim ki, yer yalanı danış, nə ki göy yalanı 104

Yəhudi taciri Təbrizdə 105

Xoruz və tülkü 106

Guruslu şeytan aldadır 107

Əgər əzanın mal-heyvana zərəri yoxdur,

qoy anqırsın 109

Böyüdükcə əməlini azır 109

Atanı yandırararm 110

Özü bəs deyildi, nənəsinə də öyrədib 111

Demə ki, kəndlidir, bilmədi, doşovun (doşab)

dadı yox idi ha 112

Bu yoğunluqda da şirbirinc olar 112

Bacadan hürüb ona neyləyəcəksən? 113

Nə yaxşı dedin, yoxsa mən

tüklü-tüklü yeyəcəkdim 114

Nə eləyim, kəsilmişlərim öyrənib 115

İki yalançının söhbəti 115

Elə o qansa, mənim bu şükrüm

min söyüşdən pisdir 116

Qum güllənənəndə, dəvə buynuz çıxaranda gəl 117

Al əlidir, nə ver əli 118

Adın demə, qoy belimə 119

Bəhlulun hazırcavablılığı 120

EL DEYİMLƏRİ 121

XALQ TƏBABƏTİ

Dərman bitkiləri 123



UŞAQ FOLKLORU

Sicilləmə 128

Düzgülər 130

Laylalar 132

Yanıltmaclar 133

UŞAQ NAĞILLARI

Toplan 134

Pıs-pıslı Püstəxanım, dabanı üstə xanım 135

Keçi nağılı 138



UŞAQ OYUNLARI

Ənzəli oyunu 140

Qələndər oyunu 141

Quş uçdu 142



ETNOQRAFİK CİZGİLƏR 144

AŞIQ RƏVAYƏTLƏRİ

Dollu Mustafa ilə şair Salman 152

Sabitlə Məhcuş xanım 159

Aşıq Səmədlə Gülnigar xanım 166

Aşıq Vəli ilə Sənəm xanım 174

Dollu Mustafa ilə şair Ağacan 181

Aşıq Bəhmənlə Humay xanım 187

Aşıq Ələsgərlə Zəriş xanım 195

Ağ Aşıqla Süsənvər xanım 201

DASTANLAR

Sara və Xan Çoban 203

Qul Mahmud 217

Əli və Leyli dastanı 235

Fəğfur şah ilə Pəri xanım 250

Bəhram və Gülixəndan dastanı 261

Seydi və Telli Pərinin dastanı 273

Qurbani və Pəri xanım 289



Güney Azərbaycan folklor örnəkləri,

II kitab.

Bakı, “Elm və təhsil”, 2014.

Nəşriyyat direktoru:

Prof. Nadir Məmmədli
Nəşriyyat redaktoru:

Sönməz Abbaslı
Kompyuterdə yığdı:

Ruhəngiz Əlihüseynova

Kompyuter tərtibçisi və

texniki redaktoru:

Aygün Balayeva

Kağız formatı:

Mətbəə kağızı:

Həcmi: 340 səh.

Tirajı: 300

Kitab Azərbaycan MEA Folklor İnstitutunun

Kompyuter Mərkəzində yığılmış, səhifələnmiş,

“Elm və təhsil” nəşriyyatında ofset üsulu ilə



hazır deopozitivlərdən çap olunmuşdur.

1 Abbaslı İ. Ön söz əvəzi// Güney Azərbaycan folkloru (Təbriz, Yekanat və Həmədan ərazilərindən toplanmış folklor örnəkləri), I, Bakı, Elm və təhsil, 2013, 3-16 səh.

2 Fərzanə M.Ə. “Ana dilimiz və milli varlığımız uğrunda, Varlıq, №1-2, Tehran, 1993

3 İsmayılova N. Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı müasir mərhələdə yaxud “Var­lıq” ədəbi məktəbinin nümayəndələri, Bakı, Elm və təhsil, 2010, 276 səh.

4 Abbaslı İ. Ön söz əvəzi// Güney Azərbaycan folkloru (Təbriz, Yekanat və Həmədan ərazilərindən toplanmış folklor örnəkləri), I, Bakı, Elm və təhsil, 2013, 3-16 səh.

6Əyyar-burada düşüncəsiz, namərd və boş-bekar adam mənasında. Ayrı mənası zirək və igid adamdır. Hicri tarixinin II yüzilliyində əyyar o adama deyilirdi ki, karvan yolu kəsib, mallarını aparırdı. Əyyarlardan bəziləri çox kişi sifət idi və zəhmətkeşlər tərəfini saxlayırdı. Bəzən bu əyyarlar biganə iş­ğalçıların və zalım hökmranların əleyhinə ayağa qalxıb və onlar ilə döyü­şür­dülər. Yəqub-ibn-Leyssəffar tarixin böyük əyyarlarındandır ki, bir iddə əy­yarların köməkliyi ilə Səffari silsiləsini yaratdı.

7 Tikantəpə və onun ətrafında yaşayan türkdilli xalqımız naziki bişirməkdən ötrü əvvəl unu südlə xəmir edib, sonra ona yağ və şəkər qatıb bişirirlər- bu nazik adlanır.

8 Ayaq salıb- yorulub, xəstələnib

9 Hökmavar ─ Təbrizin bağlı-bağatlı məhəllələrinin birinin adıdır. Seyid Əhməd Kəsrəvi də oralıdır.

10 Dəstər - daşdan düzəldilmiş əl də­yir­manıdır ki, onun üstəki daşında bir dəstə var. Məmulən bu dəyirmanda yarma, noxud ya duz dartallar.

11 Tütün- Tikan və Tikantəpədə yaşayan türkdilli xəlqlərimiz tüstü gəlməsinin yerinə tütün işlədir.

12 Qızışma-təzək

13Yalama-dodaq- pəltək danışan

14 bərni-saxsıdan qayrılmış küpə

15 Tağar - saxsıdan düzəldilmiş gön üçün isladılmış qab

16 Şirbirinc-şirin südlü aş

17 Şahsevən Azərbaycanda köçəri surətində yaşayan böyük bir elin adıdır

18 Qısnaq- qoltuq

19Paşım-sürülməmiş yerə deyilir


20 Cürü barmaq─ çəçələ barmaqdır

21 Şeir Məhəmməd bəy Riyadandır.


Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə