Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adına ƏDƏBİyyat institutu



Yüklə 5,1 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə77/137
tarix15.03.2018
ölçüsü5,1 Kb.
#31832
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   137

 
203 
xəbərsiz, nagüman olduğumuzu da estetik semantikanın mərkəzinə çə-
kir.  Deməli,  Şah  İsmayıl  və  Dədə  Qorqudla  bağlı  bilmədiyimiz,  bil-
məyimiz  imkansız  olan  təbii,  qanunauyğun  sirlər  mövcuddur.  Xalis 
postmodern təfəkkür, xalis dekanonizasiyadır. 
Bart “Kritonun sahilində” yazısında yeni ədəbi qaydalar və qay-
dasızlıqlar, mətndə harmoniya və xaos anlayışlarını təhlil edir. Bu yazı 
ilk  dəfə  1974-cü  ildə  “L’Ark”  jurnalında  çap  edilsə  də  1933-cü  ildə 
yazılmışdı.  Bart  bu  yazını  “Platonun  “Kriton”  əsərindən  təsirlənərək 
yazmışdı.  Platon  öz  müəllimi,  ustadı  Sokrata  həsr  etdiyi  “Kriton” 
əsərində  edam  cəzasına  məhkum  edilmiş  filosofun  cəsarətini  yazıya 
köçürür. Maraqlıdır ki, tələbələri Sokrata qaçmaq üçün kömək etsələr 
də  getmir.  O,  qanunsuzluq  və  özbaşınalığı  qınayır.  Ölkədən  qaçmaq 
qanunları heçə saymaq olardı. Platona görə, əsas məsələ öz əqidəni və 
dünyagörüşünü  müdafiə  etməkdir.  Qanunları  saymamaq  isə  ölkədə 
xaos  yaradar [18]. Bart  “Kriton sahilində” “qaydaya qarşı  qaydadan-
kənar  yazı  metodunu,  mücərrədə  qarşı  konkreti,  ümumiyə  qarşı  xü-
susini,  yeniliyə  qarşı  həm  də  dəyişən  məna  və  nəsnələri,  ölümə  qarşı 
yaşamağı” [19, s. 13] seçir. Platon ilk sistemli, yazılı fəlsəfi mətnlərin 
banisidir.  Dünya  düşüncə  tarixində  mətn  və  yazı  arasında  praktiki 
əlaqə quran filosofdur. Kamal Abdullanın “Yarımçıq əlyazma” romanı 
da Rolan Bartın yuxarıda sadalanan prinsiplərini Azərbaycan ədəbiy-
yatına konseptual, ədəbi mətn səviyyəsinə gətirən ilk romandır.
  
 
ƏDƏBİYYAT 
 
1.
 
Touraine  A.  Modernliğin  eleştrisi.  Çeviren:  Hülya  Uğur  Tanrıöver.  YKY. 
İstanbul. Şubat, 2014.  
2.
 
Abdulla K. Sehrbazlar dərəsi (roman). Bakı, “Mütərcim”, 2006. 
3.
 
Abdulla K. Unutmağa kimsə yox. Bakı, “Qanun”, 2011.  
4.
 
Derrida J. Edebiyat edimleri. Otonom Yayıncılık. Temmuz, 2010, İstanbul. 
5.
 
Abdulla K. Yarımçıq əlyazma. Bakı, “XXI” – YNE, 2004.  
6.
 
Belsey C. Poststructuralism. Oxford University Press; 1 edition November 
28, 2002. 
7.
 
Descartes  R.  Aklın  Yönetimi  İçin  Kurallar.  Çevirmen:  Engin  Sunar.  Say 
Yayınları, 2013. 
8.
 
Giddens  A.  Modernliğin  sonuçları.  Çevirmen:  Ersin  Kuşdil.  Ayrıntı 
yayınları. İstanbul, 2014. 
9.
 
Eco  U.  Six  Walks  in  the  Fictional  Woods.  Harvard  University  Press.  July 
21, 1998. 
10.
 
Frisch  M.  Günlükler  (1946-1949).  Çevirmen:  Dilman  Muradoğlu.  YKY. 
2008.  
11.
 
Fiedler L. Cross the Border-Close the Gap. Stein & Day Pub. June 1972. 
12.
 
Palmer  D.  Structuralism  And  Poststructuralism  For  Beginners.  Reprint 


 
204 
edition. 21 Aug. 2007. 
13.
 
Saussure  F.  Course  in  General  Linguistics.  Open  Court;  Reprint  edition. 
December 30, 1998. 
14.
 
Foucault M. Yapısalcılık ve Post Yapısalcılık. Birey Yayınları. Çevirmen: 
Ali Utku. 2010. 
15.
 
Bahtin  M.  Sanat  ve  Sorumluluk.  Çeviren:  Cem  Soydemir.  Ayrıntı 
Yayınları, 2005. 
16.
 
Bahtin  M.  Karnavaldan  romana.  Çeviren:  Cem  Soydemir.  Ayrıntı 
Yayınları, 2014. 
17.
 
Foucault  M.  Bilginin  Arkeolojisi.  Çevirmen:  Veli  Urhan.  Ayrıntı 
Yayaınları, 2013. 
18.
 
Platon. Kriton. Çeviren: Furkan Akderin. Say Yayınları, 2014. 
19.
 
Barthes R. Yazı ve Yorum. Çeviren: Tahsin Yücel. Metis Yayınları, 2009. 
20.
 
Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı, “Elm və təhsil”, 2016. 
 
Ulvi Babayev 
 
POSTSTRUCTURAL FUNCTION IN KAMAL ABDULLA’S  
“THE INCOMPLETE MANUSCRIPT” NOVEL 
 
Summary 
 
In  Azerbaijan  literature,  the  novels  written  by  Kamal  Abdullah  which  meet 
contemporary, technogen literary innovations in the  world are subject of the study. 
In this article, the  notion of poststructuralv  function in The Incomplete Manuscript 
novel  written  by  Kamal  Abdulla  is  investigated.  Firstly,  fundamentals  of 
poststructuralism  are  presented  in  literarily-theoretical  as  well  as  social-cultural 
context  and  manifestation  forms  are  displayed.  Later,  changing  literary-aesthetic 
tendency in the history of world literature is glanced.  
 
Ульви Бабаев 
 
ПОСТСРУКТУРАЛЬНАЯ ФУНКЦИЯ В РОМАНЕ  
«НЕЗАКОНЧЕННАЯ РУКОПИСЬ» КЯМАЛА АБДУЛЛЫ 
 
Резюме  
 
В  литературе  Азербайджана  романы  Кямала  Абдуллы  являются  пред-
метом  исследований,  которые  отвечают  современным  техногенно-литератур-
ным  инновациям  в  мировой  литературе.  В  этой  статье  исследуется  понятие 
«постструктуральная  функция»  в  романе  Кямала  Абдуллы  «Незаконченная 
рукопись».  Прежде  всего,  здесь  отражаются  основы  и  виды  литературно-
теоретического  и  социально-культурного  постструктурализма,  замечаются 
изменившиеся в мировой литературе литературно-эстетические тенденции. 


 
205 
AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI 
“ƏDƏBİYYAT MƏCMUƏSİ” 
NİZAMİ adına ƏDƏBİYYAT İNSTİTUTUNUN 
ELMİ ƏSƏRLƏRİ 
2017, № 1 
 
Nərmin ƏLİYEVA 
Nizami Gəncəvi adına Milli  
Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi 
narminbdu@gmail.com
 
 
MƏHƏMMƏDHÜSEYN ŞƏHRİYAR YARADICILIĞINDA  
SÖZ VƏ ŞEİR SƏNƏTİNİN BƏDİİ İFADƏSİ
 
 
Açar sözlər: söz xiridarı Şəhriyar, şeir sənəti, sözün hikməti 
Key  words:  Shahriyar  –  the  connoisseur  of  word,  the  art  of  poetry,  the 
meaning of the word 
Ключевые  слова:  знаток  слова  Шахрияр,  искусство  поэзии,  мудрость 
слова 
 
 
Böyük Şəhriyarın  sözün  qüdrəti, kəlamın  vüsəti haqqında  fikir-
ləri,  ədəbi-bədii  görüşləri  onun  əsərlərində,  ayrı-ayrı  yazılarında  və 
müxtəlif  şəxslərə  verdiyi  müsahibələrində  öz  əksini  tapmışdır.  Qeyd 
edək ki, şairin söz sənəti barədə fikirlərinə əsasən, onun farsca qələmə 
aldığı  şeirlərində  rast  gəlirik.  Ustad  sənətkarın  ana  dilində  yazdığı 
“Allah boyağı” şeirində oxuyuruq: 
 
Ağzında dadlı sözlərüvi sən də, Şəhriyar, 
Eylə bişir ki, xəlq dadından doyanmasın [1, s. 83]. 
 
M.Şəhriyar  “Ey  Şiraz”  şeirində  klassik  fars  şeirinin  təmsilçisi 
Sədinin sənətkarlığını nümunə gətirərək yazır: 
 
Sədi şeirində soyub sözlərin atmış qabığın, 
Söz deyil, məna olub onda kəlam, ey Şiraz [1, s. 164]. 
 
Bu beytdə Sədinin şeirin qabığını soyub atmasını belə başa düş-
mək  lazımdır  ki,  sənətkar  forma  üzərində  elə  işləməlidir  ki,  fikir  bir-


Yüklə 5,1 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   137




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə