Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi kollegiyasının 4 aprel 2009-cu IL tarixli
Yüklə 290,03 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Meningitlərin inkişafının ən əhəmiyyətli risk faktorları
6
AT EÇS – eritrositlərin çökmə sürəti EEQ – elektroensefaloqrafiya İİV – insan immun çatışmazlığı virusu XBT-10 – Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı (10-cu baxış) KT – kompüter tomoqrafiyası QİÇS – qazanılmış immun çatışmazlığı sindromu MRT – maqnit rezonans tomoqrafiyası MSS – mərkəzi sinir sistemi OBM – onurğa beyni mayesi PNL – polimorf nüvəli limfositlər RKT – randomizasiya olunmuş klinik tədqiqatlar
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
7
çalışan terapevtlər, infeksionistlər, nevropatoloqlar, ailə həkimləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Pasiyent qrupu: meningit xəstəliyi olan böyük yaşlı şəxslər və uşaqlar. Protokolun məqsədləri: ►
Müasir diaqnostika və müalicə metodlarını tətbiq etməklə meningitin diaqnostika və müalicəsinin təkmilləşdirilməsi ►
ÜMUMİ MÜDDƏALAR Meningit – baş beyin və/və ya onurğa beyni qişalarının iltihabi xəstəliyidir. ►
Bütün yaş qruplarında rast gəlinir. ►
Hava-damcı yolu ilə keçir. ►
Bəzi bakteriyalar (meninqokoklar, pnevmokoklar, streptokoklar, haemophilus, vərəm çöpləri, qarın yatalağı çöpləri, listeriyalar), viruslar (enteroviruslar, I və II tip sadə herpes virusu, epidemik parotit virusu, arboviruslar), parazitlər (amöb, malyariya) və göbələklər tərəfindən törədilir. ►
meninqokokk gəzdiriciliyindən yayılmış meninqokokkemiya və meninqoensefalitə qədər) olur. ►
karlıq, hidrosefaliya, qıcolmalar, psixi dəyişikliklər, böyrəküstü vəzin çatışmazlığı və s. Proqnoz Pasiyentlərin bir hissəsində (təqribən yarısında) tam sağalma olmur (25% xəstələrdə davamlı nevroloji dəyişikliklər, 11% xəstələrdə ağır əlillik). Bakterial meningitlərdə ümumi ölüm 19-27% (B), 60 yaşdan yuxarı yaş qrupunda isə – 38%-dir (A). Meninqokokk meningitlərdə ölüm faizi aşağıdır – 7,5% (B). Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
8 Letallıq və ağır nevroloji pozulmaların amilləri (cəhətləri): arterial hipotenziya (B)
qıcolmalar (B) huşun dəyişikliyi (B)
kəllədaxili arteriyaların stenozu (A) xəstəxanaya daxil olarkən anemiya (Hb < 110q/l) (B)
yaşa dolmuş (ahıl) insanlar (B) Epidemiologiya XX əsrin əvvəllərindən meninqokokk infeksiyası bütün qitələrdə qeyd olunur və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə (2007-ci il) inkişaf etmiş ölkələrdə hər 100 000 əhaliyə 5-10 hadisə baş verir, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə meningit nəzərə çarpan dərəcədə çox təsadüf olunur. XX əsrin 50-70-ci illərində ən yüksək xəstələnmə göstəriciləri Afrika ölkələrində qeydə alınırdı və bu region “meningit zonası”, yaxud ”meningit qurşağı” adlanırdı. 70-80- ci illərdə dünyanın 40 ölkəsində, o cümlədən Sovet İttifaqında da bu xəstəliyə rast gəlinirdi. Azərbaycan Respublikasında 2007-ci ildə meninqokok infeksiyası ilə 3 xəstələnmə halı qeydə alınmış, 1 hadisə 17 yaşında, 2 hadisə yaşlı şəxslərdə aşkar edilmişdir. Meningitlərin inkişafının ən əhəmiyyətli risk faktorları ►
Meninqokokk gəzdiriciliyinin olması ►
Mütəşəkkil kollektivlərdə sıxlıq, xüsusilə yataq otaqlarında uzun müddətli ünsiyyət ►
►
İmmunoloji reaktivliyin aşağı düşməsi ►
Xəstənin peşəsi (məs: suvaqçılar çox zaman göyərçin ifrazatı ilə təmasda olur ki, bu da kriptokokların mənbəyidir). ►
Mövsümilik
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. XBT-10 ÜZRƏ TƏSNİFAT A17.0+ Vərəm meningiti (G01*) A17.1 Meningeal tuberkuloma(G07*) A32.1 Listeriozlu meningit (G01*) və meninqoensefalit (G05.0*) A39.0 Meninqokokk meningiti (G01*) A39.2 Kəskin meninqokokkemiya A39.3 Xroniki meninqokokkemiya A39.4 Dəqiqləşdirilməmiş meninqokokkemiya A87 Virus meningiti A87.0 Enterovirus meningiti (G02.0*) A87.1 Adenovirus meningiti (G02.0*) A87.2 Limfositar xoriomeningit A87.8 Digər virus meningiti A87.9 Dəqiqləşdirilməmiş virus meningiti B00.3+ Herpetik meningit (G02.0*) B01.0+ Meningitlə gedən su çiçəyi (G02.0*) B05.1+ Meningitlə ağırlaşmış qızılca (G02.0*) B06.0 Məxmərək meningiti (G02.0*) B26.1+ Parotit mənşəli meningit (G02.0*) B37.5+
Kandidoz meningiti (G02.1*) B38.4+ Koksidioidomikoz meningiti (G02.1*) B45.1+ Kriptokokk meningit (G02.1*) G00.0 Qrippoz meningit G00.1 Pnevmokokk meningiti G00.2 Streptokokk meningiti G00.3 Stafilokokk meningiti G00.8 Digər bakteriyalar tərəfindən törədilən meningit (Fridlender çöpləri, E. Coli, Klebsiella) G00.9 Dəqiqləşdirilməmiş bakterial meningit G02.0* Digər rubrikalarda təsnif olunmuş virus xəstəliklərində meningit G02.1 Mikozlarda meningit G02.8* Digər rubrikalarda təsnif olunmuş dəqiqləşdirilmiş başqa infeksion və parazitar xəstəliklərdə meningit G03 Digər dəqiqləşdirilməmiş səbəblərlə bağlı meningit
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 290,03 Kb. Dostları ilə paylaş:
|