Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi kollegiyasının 4 aprel 2009-cu IL tarixli
Yüklə 290,03 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Simptomlar və fizikal müayinə
- Simptomların əmələ gəlməsi və ya güclənməsi
- Meningitlər zamanı qeydə alınan əsas nevroloji simptomlar
- Uşaqlarda meningitlərin əsas simptomları
- MENİNGİTLƏRİN LABORATOR DİAQNOSTİKASI I. Əsas müayinə üsulları
14
Aşağıdakı əlamətlər qeyd edilərsə, o zaman meningitin olması ehtimalı artır: ►
meydana çıxır. Səpgilər qeyri-düzgün formalı, əl ilə yoxladıqda bərk olur, dəri səthindən qalxır. Hemorragik, qızılcayabənzər, rozeolyoz, papulyoz və petexial ola bilər. Ətraflarda, bədəndə, sağrı nahiyəsində, az hallarda üzdə aşkar olunur. ►
zaman dəri üzərində yerini dəyişən tünd qırmızı, göyərmiş ləkələr (ildırımsürətli meninqokokkemiya zamanı). ►
vəziyyətini dəyişdikdə, güclü səs, parlaq işıq zamanı güclənir. ►
Qusma – ürəkbulanma və qida ilə əlaqə olmadan, qəflətən, ”fəvvarə ilə” baş verir. ►
qorxma (fotofobiya), ağrının artması (hiperalgeziya) ►
Qıcolmalar (klonik, tonik və ya qarışıq) – xəstəliyin birinci saatlarında baş verir. Kiçik yaşlı uşaqlarda qıcolmaların müşahidə edilməsi meninqokokk meningitinin ilk dəfə olmasını göstərir. ►
Məcburi vəziyyət – başı dala dartılmış, ayaqlar diz və bud-çanaq oynaqlarında bükülmüş, qarına doğru dartılmış şəkildə böyrü üstə (“Qaldırılmış çaxmaq vəziyyəti“). ►
Ənsə əzələlərinin rigidliyi. Qeyd: Vərəm, poliomielit zamanı meningitlərdə ənsə əzələlərinin rigidliyi olmaya bilər. ►
simptomları. Xəstəyə baxış zamanı tənəffüsün sayı və xarakteri, nəbz və hərarət müəyyən olunur. Hərarət bakterial infeksiyalar zamanı yüksək olur, bəzən isə aşağı ola bilər (vərəm zamanı). Dəridə səpgiləri axtarmaq lazımdır.
Gecə vaxtı Güclü səs, parlaq işıq olduqda
Bədən vəziyyəti dəyişdikdə Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 15
əsas nevroloji simptomlar ►
Kerniq simptomu – xəstə arxası üstə uzanmış vəziyyətdə həkim düz bucaq altında bud-çanaq və diz oynaqlarında ayağı bükür və sonra diz oynağında açır. Baş beyin və onurğa beyni qişalarının qıcıqlanması zamanı diz oynağında ətrafın açılması əzələlərin tonik gərginləşməsinə görə çətinləşir, bəzən ağrı olur. ►
Brudzinski (yuxarı) simptomu – arxası üstə uzanmış xəstədə həkim ənsə əzələlərinin rigidliyini yoxladıqda, passiv olaraq başı önə əyir, bu zaman ətraflar diz və bud-çanaq oynağında bükülür. ►
Brudzinski (orta) simptomu – qasıq nahiyəsinə təzyiq göstərdikdə reflektor olaraq ətraflar diz və bud-çanaq oynağında bükülür. ►
bükülmüş ətrafı diz oynağında açırlar. Bu zaman digər ətraf diz oynağında bükülür. ►
etdikdə hətta huşsuz vəziyyətdə olan xəstədə həmin tərəfdə ağrı və üzdə ağrılı ifadə yaranır. ►
döyəclədikdə üzün həmin tərəfində baş ağrısı və ağrılı ifadə yaranır. Uşaqlarda meningitlərin əsas simptomları Meningitlərin 2/3 hissəsi 15 yaşdan aşağı, onlardan 80%-i isə 5 yaşa qədər uşaqlarda qeydə alınır. Yenidoğulmuşlar və 6-9 aylıq uşaqlar xüsusi risk qrupuna daxildir. Uşaqda oyanıqlıq, ağlağanlıq və dəfələrlə qusma qeydə alınarsa, meninqokokk infeksiyasından şübhələnmək olar. ►
sacayaq, ”dizi öpmə” (Meytus) simptomları. ►
Südəmər uşaqlarda əmgək triadası: əmgəyin şişməsi, gərginliyi və pulsasiyası. ►
Oppenheymer refleksləri, pəncələrin klonusu) ►
Çəpgözlük, nistaqm, burun-dodaq büküşünün hamarlanması, üzün asimmetriyası, göz qapaqlarının yumulmaması, eşitmənin, Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 16 görmənin zəifləməsi və itməsi, hemiparezlər, qırmızı dermoqrafizm. Yenidoğulmuşlarda və 2 aya qədər körpələrdə antibakterial terapiya ilə yanaşı və ya 10-20 dəqiqə əvvəl deksametazonun təyini mütləqdir (0,15 mq/kq hər 6 saatdan bir 2-4 gün ərzində), xüsusilə H.influenzae etiologiyalı meningitlər zamanı (A). Lakin körpədə antimikrob müalicə başlandıqdan sonra deksametazonun təyini xəstənin sağalmasında əhəmiyyətli deyil (A).
►
Babinski simptomu – təhrif olunmuş ayaqaltı refleksdir. Piramid fəaliyyətinin pozulması zamanı meydana çıxır. Bu refleksi yaratmaq üçün pəncəaltının lateral hissəsini cızmaqla qıcıqlandırmaq lazımdır. Bu zaman baş barmaq açılır, o biri barmaqlar yelpikvari vəziyyət alır. ►
Rossolimo simptomu – bu simptomu almaq üçün pəncənin II və V barmaqlarının altına çəkiclə vurulur. Bu zaman cavab olaraq həmin barmaqlar bükülür. ►
Oppenheymer simptomu – əlin baş və şəhadət barmağını qamış sümüyünün ön səthinə yuxarıdan aşağıya doğru təzyiqlə çəkdikdə əmələ gəlir: cavab reaksiyası ayaq baş barmağının açılması və o biri barmaqların yelpikvarı vəziyyət alması ilə özünü göstərir. ►
reflektor açılmasıdır: bu simptom, müayinə edən həkim əli ilə xəstənin baldır əzələlərini sıxdıqda baş verir. MENİNGİTLƏRİN LABORATOR DİAQNOSTİKASI I. Əsas müayinə üsulları: ►
Qanın ümumi müayinəsi (leykositoz, leykoformulada sola meyllilik, neytrofilyoz, EÇS-in artması) ►
müayinəsi ►
Meninqokokların, pnevmokokların və Haemophilus influenzae- nin (qanda, burun-udlaq seliyində) təyini üçün Lateks-testin aparılması Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
Yüklə 290,03 Kb. Dostları ilə paylaş:
|