Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutu
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Təsvir et və şəklini çək
55 hər iki şagird diqqətlə dinləyəməli, fikirləri izləməli və ardıcıl oxumalıdırlar. Bu metodun tətbiqi nəticəsində əməkdaşlıq və bir-birini gözləmək tələb olunur. Məndən sonra de metodu ilə müəllim istənilən bir mətni qısa şəkildə söyləyir və bitdikdən sonra şagirdlər mətni yadda saxladıqları kimi şərh edirlər. Bunun üçün şagirdlər mətni diqqətlə dinləməli və məlumatı anlamalıdırlar. Səhvimi düzəlt ən uğurlu dinləyib-anlama metodlarından biridir. Müəllim və ya hər hansı bir şagird mətni bir-iki dəfə oxuyur, şagirdlərin diqqətini sual-cavab və mətnə uyğun şəkillərlə yoxlayır. Sonra qəsdən mətni səhvlərlə deyir, diqqətlə qulaq asan şagirdlər səhvləri düzəldir. Şəkilli imla bu metod xarici dilin vizual vasitələrlə mənimsənilməsində çox böyük rol oynayır və şagirdlərin düşüncə, məntiqi təfəkkürünü möhkəmləndirir. Müəllim mətni oxuduqdan sonra ona aid şəkilləri qarışıq formada lövhəyə düzür, diqqətlə dinləyən şagirdlər şəkilləri hadisələri baş verməsi ardıcıllığı ilə sıraya düzür. Musiqili imla istənilən bir musiqi parçasını səsləndirir və şagirdlər dinləyərək yadda qalan şəkildə onu təkrar edir və ya verilmiş vərəqlərdə yazırlar. Şagirdlərin musiqi parçasının sözlərini tam mənimsəyənə qədər bu fəaliyyət bir neçə dəfə təkrar edilir. Yarımçıq hekayə müəllim mətni oxuduqdan sonra yarımçıq hekayəni şagirdlərə iş vərəqlərində paylayır və ikinci mərhələdə şagirdlər mətni yadda saxladıqları kimi tamamlayırlar. Qrupların təqdimatında düzgün cavablar uzlaşdırılır və ən yaxşı tamamlanmış mətni təqdim edən qrup oyunun qalibi olur. Bu metodla şagirdlər çoxlu yeni söz öyrənirlər. Təsvir et və şəklini çək bu üsul ilə müəllim mətni asta şəkildə oxuyur və şagirdlər diqqətlə dinləyərək mətni verilmiş ağ vərəqlərdə təsvir edirlər, ən yaxşı cavablar təqdim edilir və düzgün şəkilli mətn çəkən qrup oyunun qalibi olur. Kim çox səhv tapar? üsulu ilə müəllim hansısa məşhur bir hekayəni götürüb şagirdlərlə birgə oxuyur. Hər hansı bir şagird hekayəni bildiyi kimi söyləyir və digər kiçik qruplar onun etdiyi səhvləri sayır. Hansı qrup çox səhv tapsa, o qrup oyunun qalibi hesab edilir. Bu üsul nəticəsində şagirdlər izah, şərh, təsvir və illüstrasiya etməyi, fikir söyləməyi öyrənirlər. Zəncirli hekayə bu üsul vasitəsilə şagirdlər bir sıraya düzülərək hər hansı bir mövzu ətrafında ardıcıl hekayə qururlar: 1-ci şagird iki söz, 2-ci şagird 3 söz, 4-cü şagird 4 söz və 56 belə davam edərək cümlələr qurur və hekayəni tamamlayırlar. Bunun uğurla başa çatması üçün şagirdlər bir-birlərini diqqətlə dinləməlidirlər ki, mətni mənaca ardıcıl və düzgün tamamlasınlar. Auksion üsulundan əşya və hadisələrin xüsusiyyətlərini öyrənməklə dinləyib- anlama bacarıqlarının inkişafı üçün istifadə olunur. Bu üsul, əsasən, təlimin ilk mərhələsində tətbiq edilir. Məsələn, müəllim əşya və ya hadisəni təqdim edir, hamı növbə ilə onun xüsusiyyətləri barədə fikir söyləyir. Fikir söyləmək üçün 2-yə qədər sayılır. Əgər 2-dən sonra şagirdlər tərəfindən heç bir xüsusiyyət deyilmirsə, əşya “satılmış” hesab olunur. Bu üsuldan dərsin motivasiya və nəticələrin çıxarılması mərhələsində daha səmərəli istifadə oluna bilər. Fiziki hərəkətlə çağırış. Bu, dinləyib-anlama və danışıq fəaliyyətinin ən uğurlu üsullarından biridir. Əvvəlcə, müəllim mətni oxuyaraq məzmunu hərəkətlərlə nümayiş etdirir. Sonra şagirdlərə komanda verilir ki, bu hərəkətləri mətni oxuyarkən yerinə yetirsinlər. İkinci mərhələdə şagirdlər iki qrupa bölünür və birinci qrup mətni oxuyaraq ikinci qrupa məzmunu hərəkətlərlə göstərmək barədə komanda verir və ya əksinə, ikinci qrup hərəkətləri nümayiş etdirir, birinci qrup hərəkətləri adlandırır və ifadə edir. Bu üsul yaddaşın möhkəmlənməsinə kömək edir və fiziki tərbiyə fənninə inteqrasiya olunaraq şagirdlərin mövzunu bütöv şəkildə mənimsəməsinə xidmət göstərir. Danışma fəaliyyəti Danışma fəaliyyəti vərdişləri xarici dildə kommunikasiya yaradaraq axıcı, bəsit və uyğunluğu ilə şagirdlərə sərbəst düşüncə və güc verir. Düzgün, səliqəli danışıq dilində şagirdlər lüğət və qrammatikanı düzgün işlətməli, qarşılıqlı düzgün əlaqə yaratmalı, dəqiq vaxt müəyyənləşdirməlidirlər. Axıcı danışıq isə əksinə, heç bir vaxt qoymadan, qrammatik və lüğət düzgünlüyünə əsaslanmayan, sürətli danışıq dilidir. Bu gün hər bir müəllim şagirdlərdə əvvəlcə səliqəli, düzgün, sonra axıcı danışıq vərdişlərini aşılamalıdır. Burada fəaliyyət növü və şagirdin səviyyəsi də nəzərə alınmalıdır. Danışma fəaliyyəti ilə bağlı texnologiyalar aşağıdakılardır: “Cütlükdə düşün və paylaş”, “Daxildə və xaricdə” , “Ziqzaq”, “Rollu oyun”, “Söhbət kartları”, “Müsahibə”, “Müzakirə”, “Mətbuat“, “Debat“, “Dialoq“, “Şəkillərin təsviri“, “İnformasiya boşluqları“, “Dəyirmi masa“, “Dairəvi söhbət “ və s. Xarici dil təlimində standart dərs formaları ilə yanaşı, dərs – müzakirə, dərs – konfrans, dərs – tok- Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|