Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt naziRLİYİ

119 
 
27.Ümumdünya qardaşlaşmış şəhərlər günü. (27.04.1962) 
Bu gün 1962-ci ildə Beynəlxalq qardaĢlaĢmıĢ Ģəhərlər federasiyası tərəfindən təsis 
olunub və aprel ayının axırıncı  bazar günü qeyd olunur. 
 
Ümumdünya 
qardaĢlaĢmıĢ 
Ģəhərlər 
federasiyası 
beynəlxalq  qeyri-hökumət  təĢkilatı  olub,  1957-ci  il 
aprelin  28-də  Parisdə  yaradılmıĢdır.  Bu  təĢkilatın  əsası 
Eks-le-Bendə 
(Fransa) 
qardaĢlaĢmıĢ 
Ģəhərlərin 
nümayəndələri tərəfindən  qoyulmuĢdur. O, 1970-ci ildə 
Avropa,  Asiya,  Afrika  və  Amerikanın  50-dən  çox 
ölkəsinin  minə  qədər  Ģəhərini  birləĢdiridi.  Hitlərə  qarĢı 
koalisiyanın  müttəfiq  ölkələrinin  Ģəhərləri  arasında 
dostluq və  əməkdaĢlıq  haqqında ilk  saziĢ  hələ  1942-ci  ildə  Stalinqrad  və  ingilis  Ģəhəri 
olan  Koventri  –  müharibə  nəticəsində  tamamilə  dağılmıĢ  Ģəhərlər  arasında 
imzalanmıĢdır. Beləliklə, hər il aprelin 29-da, aprel ayının sonuncu bazar günü dünyada 
ənənəvi olaraq ümumdünya qardaĢlaĢmıĢ Ģəhərlər günü keçirilir.  
 
29.Beynəlxalq Rəqs Günü (29.04.1982)
 
29 aprel peĢəkar və ya həvəskar rəqslə məĢğul olan, 
rəqsi sevən hər kəsin bayramıdır. Beynəlxalq Rəqs 
Günü 1982-ci ildən bəri ―YUNESKO‖nun qərarı ilə 
qeyd olunmağa baĢlamıĢdır. Bu tarix hər il Fransız 
baletmeysteri Jan Jorj Noverin doğum günü, yəni 
aprelin 29-na təsadüf edir. Jan Jorj Nover müasir 
baletin nəzəriyyəçisi hesab olunur. Dünyanın əksər 
ölkələrində olduğu kimi Azərbaycanda da Beynəlxalq 
Rəqs Günü təsis olduğu tarixdən ənənəvi olaraq hər il qeyd olunur. Azərbaycanda 
rəqslərin tarixi olduqca zəngin və qədimdir. Ġncəsənətin bir qolu olan rəqslərimiz 
ülvilik, gözəllik və birlik rəmzi sayılır. Hələ eramızdan 2-3 min il əvvəl, Azərbaycan 
ərazisində rəqslər insanların həyatında müəyyən yer tutmuĢdu. Bu baxımdan Qobustan 
qayaüstü təsvirləri arasında ―Yallı‖ oynayan insanların təsviri xüsusilə maraq doğurur. 
Bu təsvirlər Azərbaycan xalqının qədim dövrdən rəqsə olan marağından xəbər verir. 
Bir-birindən maraqlı, məzmunlu xalq rəqslərimiz nəinki Vətəndə, dünyanın böyük 
konsert salonlarında da sevilir. Onların simasında Azərbaycan milli xoreoqrafiya sənəti 
inkiĢaf yolunu tapmıĢdır. Ġncəsənətin ayrılmaz hissəsi olan milli rəqslərimiz gözəlliyi, 
bədiiliyi və zərifliyi ilə sənətsevərlərə nümayiĢ olunur. Folklor, qədim xalq oyunları, 
rəqs havaları milli incəsənətimizin qızıl fonduna həmiĢəlik daxil olmuĢdur. ―Tərəkəmə‖, 
―Naz eləmə‖, ―Turacı‖, ―Uzundərə‖, ―Qoçəli‖, ―Heyvagülü‖, ―Vağzalı‖ xalq rəqslərinə 
tamaĢa etmək kifayətdir ki, xalqımızın zəngin musiqiyə, köklü adət-ənənəyə bağlı oldu- 
ğunu duyasan. Filmlərimizdə da rəqslərdən elementlərə rast gəlmək olar ki, bu da milli 
rəqs sənətinin inkiĢafı və təbliğində mühüm rol oynayır. 
 
 

---

120 
 
30.Beynəlxalq Caz Günü (30.04.2011)  
 
 
 
 
30  aprel  Birinci  Beynəlxalq  Caz  Günü  (International  Jazz  Day)  2012-ci  ildə  keçirilib. 
Yeni  bayramın  təqvimə  daxil  edilməsi  və  onun  30  aprel  tarixində  qeyd  edilməsini 
YUNESKO-nun BaĢ konfransı 2011-ci ilin noyabrında elan etmiĢdir. Bu bayramın əsas 
məqsədi  kimi  onun  təsisçiləri  ―caz  haqqında,  sülh,  birlik,  insanlar  arasında  dialoq  və 
əlaqələrin  geniĢlənməsinə  yardım  edən  qüvvə  kimi  beynəlxalq  ictimaiyyətin 
məlumatlılıq  dərəcəsinin  artırılması‖nı  nəzərdə  tutmuĢdur.  Caz  XIX  əsrin  sonu  XX 
əsrin əvvəllərində Amerikada afrika və avropa mədəniyyətlərinin sintezi kimi meydana 
gəlsə də musiqi aləmində irqi ayrı seçkiliyin aradan qalxmasında böyük rol oynamıĢdır. 
Hal-hazırda  bir  çox  ictimai  təĢkilatlar,  təhsil  müəssisələri  və  ayrı-ayrı  Ģəxslər,  o 
cümlədən  dövlət  orqanları  cazın  inkiĢafına  yardım  edirlər.  Ġndi  bunun  üçün  onların 
əlində daha bir vasitə - Beynəlxalq Caz Günü var. 
Caz  millətləri  birləĢdirən  və  insanlar  və  dövlətlər  arasında  sərhədləri  aradan  qaldıran 
unikal musiqi sənət formasıdır. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

121 
 
Bu tarixi unutmayaq 
3-4. Kəlbəçər rayonunun erməni qəsbkarları tərəfindən işğalı günü (1993) 
 
Yurdun gözəl yeri dağlı Kəlbəcər 
Ürəyi yanıqlı, dağlı Kəlbəcər 
Əlləri-qolları bağlı Kəlbəcər 
Vətənin həsrəti yandırır məni. 
 
Kəlbəcər Azərbaycan Respublikasında 
şəhər.  1993-cü il aprel ayının 2-də 
Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən 
işğal olunub.
 
Kəlbəcər şəhəri 
respublikanın paytaxtı Bakı şəhərindən    
                                                                      458 km aralı, Tərtər çayı dərəsindədir.  
 
Ərazisi  -  1936  kv.km,  əhalinin  sayı  –  53.962  nəfər  idi.  Rayonun  ərazisi  1993-cü  ildə 
erməni silahlı dəstələri tərəfindən iĢğal edilmiĢdir. Kəlbəcər rayonunun gözəl və zəngin 
təbiəti,  yeraltı  və  yerüstü  sərvətləri,  münbit  torpaqları  vardır.  1998-ci  ildən  baĢlayan 
elan  olunmamıĢ  müharibədə  Kəlbəcər  camaatı  qeyrətlə  vuruĢaraq  təpədən  dırnağacan 
silahlanmıĢ və havadarlarına arxalanan erməniləri torpaqlarına yaxın qoymadılar. 1992-
ci ilin aprelin 8-də Ağdaban kəndi ermənilərin amansız hücumlarına dözə bilmədi, iĢğal 
olundu. Təkəqaya, Zağalar, Çıraq kəndlərinə soxulub evlərə od vurub, dinc əhalini diri-
diri  yandırdılar.  Ən  əhəmiyyətli  Keçiliqaya  yüksəkliyinə  sahib  çıxdılar.  Aprelin  2-də 
Kəlbəcər artıq erməni quldurlarının əlinə keçdi. ĠĢğal nəticəsində Kəlbəcərdə: 511 nəfər 
Ģəhid  oldu,  231  nəfər  itkin  düĢdü,  100-lərlə  adam  Ģikəst  oldu.  Kəlbəcər  Ģəhərindəki 
məscid  iĢğal  zonasında  qalaraq  Ermənistan  silahlı  qüvvələri  tərəfindən  dağıdılıb,  900 
kv.metr  sahəsi  və  geniĢ  kitabxanası  olan,  eksponatlarla  zəngin  Kəlbəcər  tarix 
diyarĢünaslıq  muzeyinin  bütün  maddi  və  mənəvi  sərvəti  ermənilər  tərəfindən  talan 
edilərək  Ermənistana  daĢınıb.  Kəlbəcərin  iĢğalından  sonra  3205  saylı  iclasda  BMT 
Təhlükəsizlik ġurası 822 saylı Qətnamə qəbul edib. Qətnamədə bütün iĢğalçı qüvvələrin 
Kəlbəcər  və  Azərbaycanın  digər  iĢğal  olunmuĢ  rayonlarından  dərhal  çıxarılması  tələb 
olunur.  Lakin  indiyədək  həmin  qətnamədən  irəli  gələn  hər  hansı  öhdəlik  yerinə 
yetirilməyib.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---