müəyyən edilməlidir. Yemləmə son bal məhsulu vermə ilə növbəti nektar və ya bal şirəsi
gətirmə dövrü arasında aparıla bilər.
Keçid dövrü
66. Əgər bu standarta minimum 1 il ərzində riayət edilirsə, o zaman arı məhsulları ekoloji
istehsal edilmiş kimi satıla bilər. Keçid dövrü müddətində mum ekoloji istehsal edilmiş
mumla əvəz edilməlidir. Əgər bir il müddətində bütün mum ekoloji mumla əvəz edilə
bilmirsə, sertifikatlaşdırma qurumu keçid dövrünü uzada bilər. İstisna hallarda, nə vaxt
ki, ekoloji istehsal edilmiş arı mumu əldə etmək mümkün deyil, bu standarta cavab
verməyən mənbələrdən olan mumlardan da GABA-nın sertifikatlaşdırma qurumunun
icazəsi ilə istifadə edilə bilər. Ancaq bir şərtlə ki, həmin ərazidə qadağan edilmiş
materiallardan istifadə edilməsin.
67. Əgər pətəklərdə əvvəllər qadağan olunmuş maddələr tətbiq edilməyibsə, pətəklərdə
mumun dəyişilməsinə ehtiyac yoxdur.
Arıların mənşəyi
68. Arı ailəsi ekoloji istehsala keçə bilər. Təqdim olunan arılar mümkün qədər ekoloji
istehsal vahidlərindən gətirilə bilər.
69. Cinslərin seçimində onların yerli şəraitə adaptasiya olunma bacarıqları, uzun
ömürlülükləri və xəstəliklərə davamlılıqları da nəzərə alınmalıdır.
Arıların sağlamlıqları
70. Arı ailəsinin sağlamlığı yaxşı kənd təsərrüfatı praktikası, düzgün cins seçimi ilə
xəstəliklərin qarşısını almaqla və pətəklərlə düzgün davranma ilə qorunub saxlanıla bilər.
Buraya daxildir:
a) yerli şəraitə yaxşı uyğunlaşan və soyuğa, şaxtayadavamlı cinslər;
b) əgər lazım gələrsə, ana arıları təzələmək;
c) avadanlıqların müntəzəm təmizlənməsi və dezinfeksiyası;
d) müntəzəm olaraq arı mumlarını təzələmək;
e) pətəklərdə kifayət qədər tozcuğun və balın olması;
f) pətəklərdə olan anomal halları ortaya çıxarmaq üçün sistematik yoxlamalar;
g) pətəklərdə erkək arılara müntəzəm nəzarət;
h) əgər lazım gələrsə, xəstə pətəkləri təcrid edilmiş ərazilərə aparmalı;
i) yoluxmuş və çirklənmiş pətəkləri və materialları məhv etmək.
71. Zərərvericilər və xəstəliklər üçün aşağıdakılara icazə verilir :
− süd turşusu, oksalat turşusu, asetat turşusu
− qarışqa turşusu
− kükürd
− təbii efir yağları (məs., mentol, evkalipt, kamfora)
− Basillus thuringiensis (çöpşəkilli bakteriya)
− buxar və ya birbaşa alov.
72. Əgər profilaktik tədbirlər nəticə verməzsə, o zaman baytarlıq müalicə vasitələri
aşağıdakı şərtlər daxilində istifadə edilə bilər:
a) fitoterapevtik (bitki məhsulları ilə müalicə) və homeopatik müalicə metodlarına
üstünlük verilir;
b) əgər allopatik kimyəvi sintez edilmiş tibbi dərmanlardan istifadə edilirsə, o zaman arı
məhsulları ekoloji kimi satıla bilməz. Dərmanlanmış pətəklər təcrid edilmiş halda
saxlanmalı və onlar üçün birillik keçid dövrü müəyyən edilməlidir.
Bütün mumlar bu standarta müvafiq olan mumlarla əvəz edilməlidir;
c) hər bir baytarlıq müalicəsi aydın şəkildə sənədləşdirilməlidir.
73. Erkək arıların məhv edilməsi praktikasına ancaq Varroa jacobsoni ilə yoluxma
halında icazə verilir.
İdarəetmə
74. Arı pətəklərinin əsası ekoloji istehsal olunmuş mumdan qoyulmalıdır.
75. Pətəklərdə arıların məhsul toplamaq məqsədilə pərən-pərən salınıb, dağıdılması
qadağandır.
76. Şikəstetmə, məsələn, ana arıların qanadlarının kəsilməsi qadağandır.
77. Kimyəvi sintetik repellentlərin istifadəsi bal məhsulu alındığı ərəfədə qadağandır.
78. Tüstüdən istifadə minimum səviyyədə olmalıdır. Qəbul edilmiş tüstüverici materiallar
ya təbii olmalıdır, ya da bu standartın tələblərinə cavab verən materiallardan olmalıdır.
79. Arıçılıq məhsullarının emalı və ya bal kəsimi müddətində hərarəti mümkün qədər
aşağı səviyyədə saxlamaq məsləhət görülür.
Qeydiyyatların saxlanması
80. Sahibkar təfsilatı ilə gündəlik qeydiyyatlarını Əlavə 3, paraqraf 7-də qeyd olunduğu
kimi yazıb saxlamalıdır. Sxemlər (xəritələr) pətəklərin bütün yerləşmə yerlərinin
təsvirini özündə əks etdirməlidir.
C. Emal, saxlama, daşinma və qablaşdirma
81. Ekoloji məhsulların etibarlılığı emal mərhələsindən kənar digər mərhələlərdə də
qorunub saxlanmalıdır. Buna xüsusi texniki vasitələrdən istifadə ilə nail olunmuşdur və
bu da inqrediyentlərin çox diqqətlə aparılan emal metodlarına əsaslanır. Bu metodlar
əlavələrin və emala köməkçi vasitələrin təmizlənməsi və istifadəsindən ibarətdir.
İonlaşdırılmış şüalardan ekoloji məhsulların zərərvericilərinə nəzarətdə, ərzaq
saxlanılmasında, patogenlərin azaldılmasında və təmizlənməsində istifadə etmək olmaz.
Zərərvericilərin idarəedilməsi
82. Zərərvericilərin idarəedilməsi və onlara nəzarətdə aşağıdakı tədbirlərdən istifadə
edilməlidir:
a) Zərərverici yaşadığı yerlərin və avadanlıqlara daxil olması yollarının məhv edilməsi və
azaldılması üçün edilən profilaktik tədbirlər zərərvericilərlə mübarizədə başlıca
metodologiya olmalıdır;
b) Əgər profilaktik metodlar qeyri-adekvatdırsa, zərərvericilərə nəzarətdə ilk seçim
mexaniki-fiziki və ya bioloji metodlar olmalıdır;
c) Əgər mexaniki-fiziki və ya bioloji metodlar zərərvericilərə nəzarətdə qeyri-adekvat-
dırsa, Əlavə 2-də, Cədvəl 21-də göstərilən pestisidli-zəhərli maddələrdən
(və ya bu standartlara müvafiq olaraq GABA tərəfindən icazə verilən digər maddələr)
istifadə edilə bilər, ancaq bir şərtlə ki, bu maddələrdən emalda, saxlanmada, daşınmada
və emal avadanlıqlarını mühafizə məqsədi ilə istifadəsinə icazə verilsin və bu maddələrin
ekoloji məhsullarla təmasına yol verilməsin.