Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi 54-cü fəsil. Qiymətli kağızlar
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- § 3. Veksel Maddə 1004. Veksel anlayışı
Ödəyici orderi aksept edənədək və ya ödənişi icra edənədək çıxarıcı ondan orderi geri götürə bilər. Maddə 1003. Orderin başqasına verilməsi
1003.1. Remitent orderi hələ aksept edilməmiş olsa belə, hər hansı üçüncü şəxsə keçirə bilər. 1003.2. Çıxarıcı orderin keçirilməsini istisna edə bilər. Ödəyici üçün belə istisna yalnız o halda etibarlıdır ki, orderdə onun haqqında qeyd-şərt edilmiş olsun və ya ödəyici orderi aksept etməzdən və ya ödənişi icra etməzdən əvvəl çıxarıcı ödəyiciyə bu barədə məlumat vermiş olsun.
Maddə 1004. Veksel anlayışı
Veksellər adlı qiymətli kağızlardır, veksel verən onların vasitəsilə müəyyən şəxsə müəyyən məbləğ ödəmək barəsində başqa şəxsə (ödəyiciyə) göstəriş verir (köçürmə vekseli) və ya hər hansı müəyyən şəxsə və ya bu şəxsin sərəncamına müəyyən məbləğ ödəməyi öhdəsinə götürür (sadə veksel).
Maddə 1005. Köçürmə vekseli
1005.1. Köçürmə vekseli aşağıdakı rekvizitlərin olduğu sənəddir: 1005.1.1. Sənədin mətninə daxil edilmiş "veksel" adı; 1005.1.2. veksel verənin müəyyən məbləği ödəmək barəsində sadə və heç nə ilə şərtləşdirilməmiş göstərişi;
1005.1.3. kim ödəməlidirsə, onun (ödəyicinin) adı; 1005.1.4. ödəniş kimə və ya kimin sərəncamı ilə icra edilməlidirsə, onun adı; 1005.1.5. vekselin tərtib edildiyi tarix; 1005.1.6. veksel verənin imzası; 1005.1.7. vekselin tərtib edildiyi yer; 1005.1.8. vekselin ödənilməsi vaxtı (veksel üzrə ödəniş müddəti); 1005.1.9. ödənişin icra edilməli olduğu yer. 1005.2. Bu Məcəllənin 1005.1-ci maddəsində göstərilmiş rekvizitlərdən hər hansı birinin olmadığı sənədin, aşağıdakı hallar istisna olmaqla, köçürmə vekseli qüvvəsi yoxdur:
1005.2.1. ödəniş müddəti göstərilməmiş köçürmə vekseli təqdim edildikdə ödənilməli olan veksel (müddəti təqdim edilməsi ilə müəyyənləşdirilən veksel) sayılır; 1005.2.2. ödəniş yeri xüsusi göstərilmədikdə ödəyicinin adı ilə yanaşı göstərilmiş yer ödəniş yeri və bununla birlikdə, ödəyicinin yaşayış yeri və ya olduğu yer sayılır; 1005.2.3. tərtib edildiyi yer göstərilməmiş köçürmə vekseli veksel verənin adı ilə yanaşı göstərilmiş yerdə imzalanmış sayılır; 1005.2.4. verildiyi məqamda tam doldurulmamış köçürmə vekseli başqa şəxslərə verildikdə və həmin şəxslərə vekseldə çatışmayan məlumatları sonradan tamamlamaq hüququ verildikdə blank vekseli qüvvəsinə malik olur.
1006.1. Köçürmə vekseli veksel verənin özünün sərəncamı ilə verilə bilər. 1006.2. Köçürmə vekseli veksel verənin özünə verilə bilər. 1006.3. Köçürmə vekseli üçüncü şəxsin hesabına verilə bilər. Maddə 1007. Köçürmə vekseli üzrə ödəniş yeri Köçürmə vekseli üçüncü şəxsdə, ödəyicinin yaşayış yerində və ya olduğu yerdə və ya hər hansı başqa yerdə ödənilməli ola bilər.
1008.1. Təqdim edildikdə və ya təqdim edildikdən sonra müəyyən vaxt ərzində ödənilməli olan köçürmə vekselində veksel verən şərt qoya bilər ki, veksel məbləğinin üstünə faizlər hesablanacaqdır. 1008.2. Faiz dərəcəsi vekseldə göstərilməlidir; belə göstəriş olmadıqda şərt yazılmamış sayılır. 1008.3. Faizlərin hesablanmağa başlandığı gün göstərilmədikdə onlar vekselin tərtib edildiyi gündən hesablanmalıdır. Maddə 1009. Veksel məbləği
1009.1. Əgər veksel məbləği həm sözlə, həm də rəqəmlə göstərilmişdirsə, onların arasında fərq olduqda vekselin yazı ilə göstərilmiş məbləğdə qüvvəsi olur. 1009.2. Əgər köçürmə vekselində məbləğ bir neçə dəfə yazı ilə və bir neçə dəfə rəqəmlə göstərilmişdirsə, onların arasında fərq olduqda vekselin daha az məbləğdə qüvvəsi olur. Maddə 1010. Köçürmə vekselində etibarsız imzalar
Köçürmə vekselində veksel üzrə öhdəlik götürə bilməyən şəxslərin imzaları, saxta imzalar və ya uydurma şəxslərin imzaları olduqda və ya imzaları atmış və ya adından imzalar atılmış şəxsləri hər hansı başqa əsasla mükəlləfiyyətli edə bilməyən imzalar olduqda, digər şəxslərin imzaları qüvvəsini itirmir.
Maddə 1011. Nümayəndəlik səlahiyyəti olmayan şəxsin köçürmə vekselini imzalaması
Şəxsin adından fəaliyyət göstərmək üçün səlahiyyət almadan onun nümayəndəsi kimi köçürmə vekselini imzalamış hər bir şəxs veksel üzrə öhdəlikləri özü daşıyır və əgər veksel üzrə ödənişi həyata keçirmişdirsə, təmsil etdiyi şəxsin malik ola biləcəyi hüquqlara malik olur. Öz səlahiyyətlərini aşan nümayəndə də eynilə bu vəziyyətdə olur.
Maddə 1012. Veksel verənin məsuliyyəti
1012.1. Veksel verən aksept və ödəniş üçün məsuliyyət daşıyır. 1012.2. Veksel verən aksept üçün məsuliyyəti öhdəsindən götürə bilər, lakin ödəniş üçün məsuliyyəti öhdəsindən götürə bilməz. Maddə 1013. Vekselin aksepti
1013.1. Ödəyici aksept vasitəsilə köçürmə vekselini vaxtında ödəmək öhdəliyini götürür. Ödənişin həyata keçirilmədiyi halda veksel verən akseptanta qarşı məhkəməyə iddia verə bilər. 1013.2. Aksept vekseldə yazılı bəyanat vasitəsilə ifadə edilir. 1013.3. Əgər veksel təqdim edildikdən sonra müəyyən müddətdə ödənilməlidirsə və ya əgər xüsusi şərtə görə veksel aksept üçün müəyyən müddətdə təqdim edilməlidirsə, akseptə onun verildiyi günün tarixi qoyulmalıdır, bu şərtlə ki, veksel saxlayan akseptə təqdim edilmə gününün tarixini qoymağı tələb etməsin. 1013.4. Əgər veksel verən köçürmə vekselində ödəniş yeri kimi ödəyicinin yaşayış yerini və ya olduğu yeri deyil, başqa yeri göstərmişdirsə və bu zaman ödənişin hansı üçüncü şəxsdə icra edilməli olduğunu göstərməmişdirsə, ödəyici həmin şəxsi aksept zamanı göstərə bilər. 1013.5. Əgər veksel ödəyicinin yaşayış yerində və ya olduğu yerdə ödənilməlidirsə, ödəyici akseptdə ödənişin icra edilməli olduğu yerdəki hər hansı ünvanı göstərə bilər. Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|