Azərbaycan
Yüklə 451,87 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AK-nin hazırlanmaqda olan proqramında maliyyə təhsilinə əhəmiyyət verilir.
- Bir sıra təşkilatlar müxtəlif ölkələrdə maliyyə savadlılığı və istehlakçı təhsili ilə bağlı tədqiqatlar aparmışdır.
- Azərbaycan Hökuməti maliyyə istehlakçılarının hüquqlarının müdafiəsi üçün ilkin hüquqi və institusional çərçivəni yaratmışdır.
- İstehlakçıların təkmilləşdirilmiş müdafiəsi AMB və digər maliyyə nəzarəti təşkilatlarının əsas məqsədlərinə çevrilmişdir.
8 3) Onlara maliyyə təşkilatları ilə müqavilələrin şərtlərini anlamağa və hüquqlarının icrasını təmin etməyə imkan verən maliyyə təhsili proqramlarına çıxış.
Krediti Direktivi (2008/48/EC) 2008-ci ilin aprel ayında dərc olunmuşdur. 7 (Üzv Ölkələr iki il müddəti ərzində Direktivin şərtlərini milli qanunvericiliyə daxil etməlidir). Həmçinin, 2007-ci ilin aprel ayında Komissiya Vahid Bazarda Pərakəndə Maliyyə Xidmətləri haqqında Yaşıl Sənədi və 2007-ci ilin dekabr ayında Aİ-nin İpoteka Kreditləşməsi Bazarlarının İnteqrasiyası haqqında Ağ Sənədi dərc etmişdir. Əlavə olaraq, Aİ daxilində maliyyə istehlakçıları ilə bağlı qanunvericiliyin hazırlanmasına yardım göstərmək məqsədilə, Avropa Komissiyası 2006-cı ildə Avropanın İstehlakçılar üzrə Müşavirə Qrupu tərkibində Maliyyə Xidmətlərinin İstehlakçıları Qrupunu yaratmışdır. AK, həmçinin, 2004-cü ildə maliyyə xidmətləri sahəsində istifadəçi ekspertlər qrupunu (FIN-USE) yaradıb və həmin qrupda hal-hazırda Aİ-nin 14 Üzv Ölkəsinin nümayəndələri iştirak edir. Sığorta sektoruna gəldikdə, 2007-ci ildə Avropanın Özəl Hüquq üzrə Birgə Şəbəkəsi Komissiyaya Avropanın Sığorta Müqavilələri haqqında Qanunvericiliyi üzrə Ümumi İstinad Çərçivəsinin layihə variantını təqdim etmişdir. İstinad Çərçivəsi, o cümlədən satış və sığorta müqavilələri daxil olmaqla, müqavilə şərtləri ilə bağlı qanunvericiliyi əhatə edir. Əlavə olaraq, Avropa Kommisiyası 2008 8 -ci ildə nəşr olunmuş həddindən artıq borclanma üzrə araşdırmanı təşkil etmişdir. Bu araşdırma həddindən artıq borclanmanın qarşısını almaq üçün tədbirlər toplusu (cavabdeh borcalma və pulun idarəedilməsi, cavabdeh kreditvermə, cavabdeh borcların idarəedilməsi və borcun yığılması),o cümlədən ağır şəkildə həddindən artıq borclanmış adamların yükünün yüngülləşdirilməsi və onların reabilitasiyası (borcla bağlı məsləhət və məsləhət xidmətləri, məhkəmə prosesləri, o cümlədən iflasa uğrama; və borc mübahisələrinin həlli üçün qeyri-məhkəmə (və ya dostyana) prosedurları) üçün tədbirləri özünndə əks etdirir.
noyabr ayında AK AB-nin 27 üzv ölkəsində həyata keçirilmiş 15-dən çox maliyyə təhsili proqramları üzrə aparılmış sorğunun nəticələrini dərc etmişdir. Bir ay müddətindən sonra, AK Maliyyə Təhsili haqqında Kommünike dərc etmişdir. 9 Həmin Kommünike aşağıdakı məqsədlərlə dörd təşəbbüsü müəyyən edir: 1)
AK-yə məsləhətlərin verilməsi və maliyyə təhsilinin gücləndirilməsi sahəsində cari tədbirlərin görülməsi üçün maliyyə təhsili sahəsində fəaliyyət göstərən mütəxəssislər şəbəkəsinin yaradılması; 2)
Aİ-ə Üzv Ölkələrə və həmin ölkələrdə yerləşən özəl təşkilatlara həmin ölkələrə və təşkilatlara maliyyə təhsili üzrə milli və regional konfransların təşkil edilməsi sahəsində yardımın göstərilməsi üçün vəsaitin ayrılması; 3)
Aİ daxilində maliyyə təhsili proqramları və tədqiqatlar haqqında onlayn məlumatlar bazasının dərc olunması; və 4)
üzrə müəllimlərin təlimi modulunun hazırlanması və Avropa Universitetlərinin Davamlı Təhsil Şəbəkəsinin təcrübəsinin qiymətləndirilməsi. Həmin təşəbbüslər 2010-cu ildə ətraflı nəzərdən keçiriləcək və həmin zaman AK Aİ-nin Üzv Ölkələrində maliyyə təhsili üzrə mövcud proqramların səmərəliliyini qiymətləndirəcək. Əlavə olaraq, 2009-cu ilin yanvar ayında, AK “Europa” öz internet səhifəsində Avropanın Maliyyə Təhsili Sahəsində Məlumatlar Bazasını (EDFE) dərc etmişdir. EDFE Aİ-də dövlət və özəl qurumlar tərəfindən təklif olunan bir çox maliyyə təhsili proqramlarına istinadları təmin edir.
7 Bax:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:133:0066:0092:EN:PDF
8 See http://ec.europa.eu/employment_social/spsi/studies_en.htm#Overindebtedness 9 See http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:52007DC0808:EN:NOT
9
tədqiqatlar aparmışdır. İƏİT-in 2005-ci il üzrə hesabatında maliyyə savadlılığı üzrə beynəlxalq proqramlar nəzərdən keçirilir və maliyyə məsələləri, xüsusilə də yaşayış sahələrinin alınması üçün ipoteka sahəsində istehlakçı təhsilinin əhəmiyyətinin artması vurğulanır. ABŞ-nin Federal Ehtiyat Sistemi tərəfindən 2000-2003-cü illərdə bir neçə tədqiqat aparılmışdır. Həmin tədqiqatlar nəticəsində aşkar olunmuşdur ki, ipoteka müqaviləsinin imzalanmasından əvvəl maliyyə məsləhətlərinin almış borcalanlar arasında ödənişlərin gecikdirilməsi məsləhət almamış borcalanlarla müqayisədə 34% aşağıdır. Əyani və qiyabi təlim, həmçinin, ödənişlərin gecikdirilməsi hallarını müvafiq olaraq 26% və 21% azaltmağa kömək edib. Bir neçə ölkə əhalinin müxtəlif seqmentlərində maliyyə potensialının səviyyələrini müəyyən etmək üçün ölkə miqyasında maliyyə savadlılığı sorğularını həyata keçirmişdir. Daha təfsilatlı icmal Birləşmiş Krallığın Maliyyə Xidmətləri İdarəsi tərəfindən həyata keçirilmişdir. Maliyyə savadlılığı ilə bağlı digər sorğular Kanada, Avstraliya, Yeni Zelandiya və İrlandiyada keçirilmişdir.
1995-ci ildə qüvvəyə minmişdir, lakin qanunvericiliyin icrası üçün konkret dövlət orqanı yaradılmamışdır. Maliyyə sektorunda AMB 2006-cı ildə AMB-nin Kredit Təşkilatlarının Fəaliyyətinə Nəzarət Departamentinin tərkibində Bank Xidmətləri İstehlakçılarının Hüquqlarının Müdafiəsi Qrupunu yaradıb və istehlakçılardan şikayətləri qəbul etməyə başlamışdır. AMB-nin rəhbərliyi, həmçinin, bank xidmətləri ilə bağlı şikayətlərin alınması üçün istehlakçılarla hər həftə seminarlar keçirir və Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi pərakəndə maliyyə investorları ilə bağlı məsələlər üzrə 45 dəqiqəlik həftəlik televiziya proqramında iştirak edir. Əlavə olaraq, şikayətlər Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi və Maliyyə Nazirliyinin Sığorta Nəzarəti Xidməti tərəfindən qəbul olunur. Bütün üç təşkilat şikayətlərə baxır və şikayətlərin növlərində tendensiyaları və şikayətlərin məhdud sayda xidmət təchizatçılarında cəmləşməsini müəyyən edir. Təşkilatların maliyyə təşkilatı və onun müştəriləri arasındakı mübahisələrə müdaxilə edə bilməmələri halında, nəzarət təşkilatları mütəmadi olaraq təşkilatın rəhbərliyindən şikayətin həll edilməsini təmin etmək üçün onun araşdırılmasını xahiş edir. Nəzarətçilər, həmçinin, təşkilatlarda yoxlama apararkən şikayətlə bağlı sənədləri nəzərdən keçirirlər. Buna baxmayaraq, AMB daha da irəli gedərək telefon 10 vasitəsilə şikayətlərini təqdim etmələrini asanlaşdırmaq məqsədilə istehlakçılar üçün “qaynar xətt” yaratmağı planlaşdırır. Əlavə olaraq, AMB maliyyə təhsili məsələsini də daxil etməklə İstehlakçıların müdafiəsi qrupunun fəaliyyət dairəsini genişləndirməyi planlaşdırır.
əsas məqsədlərinə çevrilmişdir. 2009-cu ilin iyun ayında AMB istehlakçıların müdafiəsi və maliyyə təhsilinin təkmilləşdirilməsi üçün aydın və sadə strategiyanın formalaşdırılması prosesini həyata keçirirdi. Məqsəd həm maliyyə xidmətlərinə çıxış imkanlarının artırılması, həm də istehlakçılara yüksək keyfiyyət səviyyəsinə malik maliyyə xidmətlərinin təqdim edilməsidir. Pərakəndə maliyyə xidmətlərinin genişlənməsi, xüsusilə 2009-cu ilin iyun ayından başlayaraq 30 illik müddətinə ipoteka kreditlərinin verilməsinin yenilənməsi istehlakçıların ipoteka kreditləşməsi çərçivəsində şərtləri və öz öhdəliklərini həmişə tam anlaya bilməmələri ilə əlaqədar istehlakçıların müdafiəsi və maliyyə savadlılığını son dərəcə mühüm məsələyə çevirmişdir. Eyni zamanda, Azərbaycanda istehlakçıların bu sahədə öz hüquqi çərçivələrini (maliyyə xidmətlərinin müəyyən növləri üzrə 14 günlük fikirləşmə və danışıqlar müddəti kimi şərtlərlə ) Aİ-nin Üzv Ölkələrində mövcud olanlarla müqaisəsinin aparılmasının gözləndiyini nəzərə alaraq, Aİ-də maliyyə xidmətləri istehlakçılarının müdafiəsi sahəsində baş verən dəyişikliklər yaxından izlənilməkdədir. İşçi Sənədinin tamamlanmasından sonra növbəti mərhələ əsas tövsiyələrin həyata keçirilməsi üçün Tədbirlər Planının hazırlanmasıdır.
10 İtehlakçıların şikayətlərini təqdim etmələri və maliyyə xidmətləri istehlakçısı kimi öz hüquqlarını soruşmaları üçün mexanizm kimi qaynar xətt 1 iyul 2009-cu il tarixində yaradılmışdır. Yüklə 451,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|