Azərbaycan və avropa şurasi
Yüklə 1,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
100 imzalamışdır. Bu qanunverici sənəd Azərbaycanın penitensiar sistemində aparılan islahatların hüquqi bazasını daha da möhkəmləndirmiş və cəzaçəkmə yerlərinin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi üçün əlverişli zəmin yaratmışdır. Bu fərmanla Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Komissiyası yaradılmışdır. Komissiyaya islah-əmək müəssisələrində və istintaq təcridxanalarında qanunvericilik, təşkilati və digər məsələləri nəzərdə tutan tədbirlər proqramı hazırlamaq, cəzaçəkmə yerlərinin beynəlxalq standartlara uyğun təşkili və fəaliyyətinin təmin edilməsi üçün onların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, müasir nəzarət, mühafizə, mühəndis-texniki qurğularla və digər xüsusi vasitələrlə təchiz olunması üçün zəruri tədbirlər görmək, penitensiar müəssisələrin əməkdaşlarının sosial-müdafiəsinin yaxşılaşdırılması, onların əmək haqqının artırılması, cəzaçəkmə yerlərində məhkumların saxlanılması şəraitinin daha da yaxşılaşdırılması sahəsində tədbirləri davam etdirmək tapşırılmışdır. Dövlət komissiyası ölkə başçısının fərmanına əsasən tədbirlər proqramı hazırlamış və proqram təsdiq edilmişdir. Bu proqramda Azərbaycanın penitensiar sistemi qarşısında duran bir çox vacib problemlər öz həllini tapmışdır. 2000-ci il oktyabr ayının 9-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən imzalanan iki fərman da penitensiar sistem üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Belə ki, ölkəmizdə vahid penitensiar siyasəti həyata keçirmək və istintaq təcridxanalarının fəaliyyətini Avropa Şurasının standartlarına uyğunlaşdırmaq məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin nəzdində olan üç istintaq təcridxanası Ədliyyə Nazirliyinin tərkibinə verilmişdir. İkinci fərman isə dövlətimizin penitensiar sistemində həyata keçirilən islahatların gücləndirilməsinə, islah-əmək müəssisələrinin və istintaq təcridxanalarının işinin daha da yaxşılaşmasına yönəldilmişdir. Fərmanda islah- əmək müəssisələrinin və istintaq təcridxanalarının işinin təkmilləşdirilməsi, qarışıq rejimli islah-əmək müəssisələrinin yaradılması, məhbus və məhkumların saxlanılma şəraitinin və onlara göstərilən tibbi xidmətin yaxşılaşdırılması üçün qanunvericilik, təşkilati və digər tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. IV.b. İşgəncələrin və digər qəddar, qeyri-insani hərəkətlərin, yaxud ləyaqəti alçaldan rəftarın qarşısının alınması üçün beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən təklif edilmiş tövsiyələrin Azərbaycan Respublikası tərəfindən yerinə yetirilməsi üçün konkret tədbirlər görülmüşdür. Belə ki, qəbul edilmiş yeni Cinayət Məcəlləsinə işgəncəyə görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutan 132 və 133-cü maddələr daxil edilmişdir. Həmin maddələrə əsasən, şəxsdən məlumat almaq və ya onu etirafa məcbur etmək, yaxud törətdiyi və törədilməsində şübhə doğurduğu əmələ görə həmin şəxsi cəzalandırmaq məqsədilə öz qulluq mövqeyindən istifadə etməklə vəzifəli şəxs tərəfindən və ya onun təhriki ilə şəxsə işgəncə vermə, yəni, onu mütəmadi olaraq döymə və ya psixi iztirablar vermə cinayət məsuliyyətinə səbəb olur və beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə növündə cəza müəyyən edilir. 101 "BMT-nin İşgəncələrə Qarşı Komitəsinin və Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatının Azərbaycana dair hesabatı ilə əlaqədar tədbirlər haqqında" Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Sərəncam imzalamış və hesabatda göstərilən faktların yoxlanılması və tədbir görülməsi, bu sahədə insan hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olan beynəlxalq təşkilatlarla işin səmərəli təşkil olunması məqsədilə işçi qrupu yaradılmış və respublikanın hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən müvafiq tədbirlər planının hazırlanıb həyata keçirilməsi tapşırılmışdır. Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi Plenumunun qərarı ilə müəyyən edilmişdir ki, təhqiqat, ibtidai istintaq dövründə və ya cəza çəkilərkən, habelə hərbi xidmət dövründə vəzifəli şəxslər tərəfindən vətəndaşların və ya həqiqi hərbi xidmətə çağırılmış gənc əsgərlərin işgəncələrə və ləyaqəti alçaldan, qeyri-insani rəftar və cəza növlərinə məruz qalmaları cinayət qaydasında cəzalandırılmalı əməllərdir və belə məlumatlara məhkəmə bütün hallarda münasibətini bildirməlidir. Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun əmri ilə təhqiqat və ibtidai istintaq zamanı işgəncə və digər qanunsuz metodların tətbiq olunması hallarının qarşısının alınması və belə hallara yol verən əməkdaşlar barəsində qanunun bütün gücündən istifadə edilməsi və vətəndaşların pozulmuş hüquqlarının bərpa edilməsi üçün prokuror nəzarətinin həyata keçirilməsinin təmin edilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Başqa dövlətə təslim edilən şəxsə qarşı bu dövlətdə Beynəlxalq Amnistiyanın tövsiyələrində nəzərdə tutulmuş işgəncələr verilməsini ehtimal etməyə ciddi əsaslar olduqda, onun təslim edilməsinə dair İşgəncələrə dair Konvensiyanın 3-cü maddəsinin tələbləri yeni Cinayət Məcəlləsində öz təsbitini tapmışdır. IV.c. 1999-cu il dekabrın 7-də Azərbaycan Respublikasında fikir və söz azadlığını, mətbuat və jurnalistlərin müstəqilliyini təmin edən, xüsusilə mətbuat azadlığını məhdudlaşdıran inzibati tədbirlərdən istifadəni istisna edən "Kütləvi informasiya vasitələri haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir. Qanunla kütləvi informasiya vasitələri üzərində dövlət senzurasına yol verilmir, vəzifələr və məsuliyyət doğuran məlumat almaq və ya yaymaq azadlıqlarının müdafiəsi haqqında Avropa Konvensiyasının 10-cu maddəsinin 2-ci bəndinə müvafiq olaraq demokratik cəmiyyətdə zəruri olan rəsmiyyətlərə və ya cərimə sanksiyalarına məruz qala bilər. Qanuna əsasən, kütləvi informasiya vasitələrinin istehsalı və yayımı təsisçinin və ya məhkəmənin qərarı ilə müvəqqəti dayandırıla, yaxud ona xitam verilə bilər və vəzifəli şəxslər tərəfindən hər hansı müdaxilə, o cümlədən senzura tətbiq etmə, peşə müstəqilliyini pozma, kütləvi informasiya vasitələrinin istehsalını və yayımını dayandırma, tirajı müsadirə etmə və digər hüquqların pozulması Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq mülki, inzibati, cinayət və digər məsuliyyətə səbəb olur. Mətbuat haqqında qanunvericiliyin İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında Avropa Konvensiyasına tam uyğunluğunun təmin edilməsi üçün müvafiq qanuna dəyişikliklər və əlavələr edilmişdir. Yüklə 1,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|