Azərbaycanlilarin II dünya müharġBƏSĠNDƏ ĠġTĠraki
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
114 Yanvarın 23-də Bakıda iki milyonluq xalqın öz şəhidlərini tarixdə misli görülməmiş birlik şəraitində, düşmənlərə nifrət ilə dəfn etməsi dünyanı heyrətə gətirdi. Bu matəm günlərində Azərbaycan xalqı bir əsrə bərabər mübarizə təcrübəsi və dərsi aldı. Həmin günlərdə Sovet Ordusu Lənkəranda, Cəlilabadda, Neftçalada və Gəncədə də Bakıda törətdiyi vəhşiliklərə bənzər hərbi əməliyyatlar həyata keçirdi. 1990-cı ilin yanvar faciəsində, ondan sonrakı Xocalı soyqırımında (fevral 1992) Rusiya silahlı qüvvələrinin fəal iştirakı Rusiya hakim dairələrinin bu xain siyasətinin üzdə görünən faktlarıdır. Bütün bunlar ona görə edildi ki, Azərbaycan öz ərazisində Rusiyanın ordu hissələrinin qalmasına razılıq verməmişdi. 1991-ci ilin sonunda Sovetlər İttifaqı dağıldıqda və ittifaqa mənsub olan silahlar bölüşdürüldükdə Rusiyanın şovinist və imperiyapərəst siyasətçiləri Azərbaycana ən köhnə silahların verilməsinə nail oldular. Az sonra isə həmin Rusiya işğalçı Ermənistana əlavə 1 milyard dollar qiymətində ən müasir silahları da peşkəş verdi və bu proses indi də davam edir. Ölkə üçün ağır bir şəraitdə yenidən hakimiyyətə gələn Heydər Əliyev 1993- cü ilin noyabr ayının 2-də radio və televiziya ilə xalqa müraciət etdi və dəfələrlə hərbi hissələrdə vəziyyəti yoxladı. Görülən tədbirlər nəticəsində Azərbaycan ordusuna döyüş hazırlığı xeyli yüksəldi. Bütün bunların nəticəsi idi ki, erməni silahlı qüvvələrinin 1993-cü ilin dekabrında və 1994-cü ilin yanvar-aprel aylarında başladıqları geniş miqyaslı hücumları nəticəsiz qaldı. 1994-cü ilin 12 mayında Ermənistanla Azərbaycan arasında gedən müharibə cəbhələrində atəşkəs əldə edildi. Bununla da Azərbaycanda milli ordu yaradılması və Ermənistanın işğalçı dövlət olduğunu geniş beynəlxalq ictimaiyyətə sübut etmək üçün şərait yarandı. Azərbaycanın müstəqil dövləti öz qüdrətli ordusunu yaradarkən müasir Türkiyə dövlətinin ilk prezidenti Atatürkün hərbi sərkərdəlik irsindən geniş istifadə edir. Böyük öndər Mustafa Kamal Atatürkün ən böyük xidmətlərindən biri onun öz qəhrəmanlığı ilə türk əsgərini qəhrəman etməsidir. M.Atatürk demişdir: “Hər hansı bir ordunun dəyəri zabit və komanda heyətinin dəyəri ilə ölçülür”. Türkiyənin çoxəsrlik hərb tarixi sübut edir ki, Osmanlı türkləri öz müstəqilliklərini döyüş (savaş) qabiliyyətləri və hünərləri ilə saxlamışlar. 8 cildlik “Osmanlı tarixi”nin müəllifi Alfons Lamartin (1790-1869) yazmışdır: “Türklər millət kimi dünyanın ən fəxri insanlarıdır.... Onlar dünyanın birinci millətləri olmalarını öz namusları ilə qazanmışlar”. 115 Prezident Heydər Əliyev böyük ehtiram hissi ilə qeyd edir ki, “Türkiyənin keçdiyi cumhuriyyət yolu, demokratiya, iqtisadi inkişaf yolu bu gün Azərbaycan üçün böyük örnəkdir”. 48 Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərini zəbt etmək üçün başladığı silahlı basqınlar Sovet dövlətinin mövcudluğu şəraitində başlandığı üçün bu müharibə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmədi. Çoxları bunu Sovet dövlətinin daxili işi hesab etdi; halbuki, başlanan bu müharibə daşnakların çoxdan hazırladıqları “Böyük Ermənistan” yaratmaq planının 49 tərkib hissəsi idi. Vətən sərhəddən başlandığı üçün bütün müharibələrdə olduğu kimi, düşmən hücumunun ilk zərbəsi də Azərbaycanın sərhəd qoşunlarına dəydi. Qarabağ savaşının başlanmasının ilk günlərində Azərbaycanın sərhəd qoşunları 3 zabit, 6 gizir və 17 döyüşçü itirdilər. Bunlardan 6 nəfəri “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” fəxri adına (5 nəfəri ölümündən sonra) layiq görülmüşdür. Xalqımız Qarabağ uğrunda döyüşlərdə 20 mindən çox şəhid vermişdir. Bu müharibə cəbhələrində bəzi uğursuzluqlarımızın səbəbləri ayrıca bir araşdırmanın mövzusudur və görünür bu uğursuzluqların təqsirkarları aşkar edilərək, lənətlənəcəklər. Bununla belə siyasi və bədii ədəbiyyatda Qarabağ savaşındakı uğursuzluqlarımızdan nəticə çıxarmaq çox vacibdir və həmin savaşın fəal və namuslu iştirakçılarının xatirə və memuarlarının yazılması da təşkil edilməli və nəşr etdirilməlidir. Gənc şairə Minayə Əliyevanın 1998-ci ildə çap etdirdiyi “Bəsdir yatdın Misri qılınc kölgəsində” adlı kitabçasında şüurlara təsiredici misralar çoxdur. Kitabda “qızları əsir düşən millətim”, və buna oxşar sətir və ifadələr böyük təsir qüvvəsinə malikdir. Belə kitabların bütün hərbi hissələrdəki “Azərbaycan əsgərinin kitabxanalarında” olması və oxunması çox vacibdir. Gənclərin hərbi-vətənpərvərlik tərbiyəsində müharibə veteranlarının onlarla görüşləri böyük təsir gücünə malikdir. Qarabağ müharibəsində Azərbaycanın milli qəhrəmanı adı almış Rövşən Əsgərov və Fəxrəddin Cəbrayılov, Zabit Quliyev, Fariz Mədətov hazırda gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi istiqamətində fəaliyyət göstərirlər. Ali və orta məktəblərdə tədris edilən hərbi hazırlıq dərslərində gənclərin hərbi-vətənpərvərlik tərbiyəsinə xüsusi diqqət yetirilir və bu işdə müharibə veteranları da fəal iştirak edirlər. Məsələn: Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasında hərbi kafedra 1939-cu ildən fəaliyyət göstərir və kafedrada indi zabitlərdən 20 nəfərdən çoxu erməni işğalçılarına qarşı müharibədə iştirak 48 “Xalq” qəzeti, 12 may, 1998. 49 Bu haqda bax: İsmayılov İ.Z. Azərbaycanın XX əsrdə dövlətçilik siyasəti məsələləri, Bakı, 1995, s. 101-108. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|