431
VÜQAR TÜRKÜSÜ
Azadlıq hər kəsə qismət olurmu?
Mən azad yaşadım küləklər kibi.
Bütün varlığını bəşəriyyətə
Bəxş edən ətirli çiçəklər kibi.
Mən azad yaşadım küləklər kibi.
Bircə toz ləkəsi, bir azca zədə
Yaxın buraxdımmı büllur qəlbimə.
Tapdım ağ bəxtimi mübarizədə
Dənizlər baş qoydu cəsur qəlbimə
Günəşdən işıqlı büllur qəlbimə.
Mən burda yaşaram hökmdar kibi,
Sən orda dönmüsən quru qaxaca.
Məgər verərəmmi, dəyişərəmmi
Zindan küncündəki səadətimi
Qızıl qəsrindəki təxt ilə taca?
Sən orda dönmüsən quru qaxaca.
Medallı, çələngli bəxtiyarların
Məgər bircəsinə küsəndimmi heç?
Yırtdım maskasını saxtakarların
Bəxş etdim aləmə səadət, sevinc.
Məgər bircəsinə küsəndimmi heç?
Gözümün içinə güllə sıxanlar
Gözümdə nə gördü? Yalnız təbəssüm!
Öz evini yıxdı məni “yıxanlar”,
Polad dizlərimdə dəyanət, dözüm,
Gözümdə nə gördü? Yalnız təbəssüm.
Kimdən əsirgədim duzçörəyimi?
Keçdim cəhənnəmdən gül dərədərə.
Böldüm dilimdilim şir ürəyimi,
Payladım kəmlərə, ağciyərlərə.
Keçdim cəhənnəmdən gül dərədərə.
432
XƏLİL RZA ULUTÜRK
SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Qupquru çörəyi, adi suyu da.
Tər bənövşəm bilib qoxulamışam.
Batan günəşi də, doğan ayı da
Çiynimdə cüt görüb hər səhəraxşam
Tər bənövşəm bilib qoxulamışam.
Balaca, alanəm, dar kameramda
Azərbaycanımla verib başbaşa,
Döndərib qəlbimi məşələ, oda,
Şeirimi yazmışam beton bir daşa,
Azərbaycanımla verib başbaşa.
Tökülüb başımdan dəli leysanlar,
Leysan damlasını yaqut bilmişəm.
Yerdə mənim üçün divan quranlar
Bilirmi səmadan, göydən gəlmişəm,
Leysan damlasını yaqut bilmişəm.
Dönüb sevinc olur duyduğum kədər,
Qürur dalğalarım axınaxındır.
Mənim səadətim mənimdir məgər?
Haqqını axtaran insanlığındır.
Qürur dalğalarım axınaxındır.
Məhəmməd peyğəmbər, Konfutsi, Budda...
Bütün dahilərin ilk varisiyəm.
Ayağım topraqda, başım buludda
Haqqın nəfəsiyəm, eşqin səsiyəm.
Bütün dahilərin ilk varisiyəm.
Bir gün güllə dəysə açıq alnıma,
Qanım qızılgülə dönəcək yəqin.
Heyran qalacaqlar yas cəlalıma,
Uğrunda öləcəm bəşəriyyətin,
Qanım qızılgülə dönəcək yəqin.
Moskva, Lefortovo zindanı,
birinci gün, 1 oktyabr 1990
433
AZADLIĞIM
Hər kişi müstəqil bir partiyadır,
Hər kişi – ən ali bir hakimiyyət.
Dövlət sərhəddimi, azadlığımı
Heç kəsə vermərəm! Bilsin kəmfürsət!
Heç birinə ram olmadım
Nə sərvətə, nə şöhrətə.
Nə bir cənnət içindəcə mərmər qəsrə, imarətə.
Nə rəyasət heyətinə, hər cəhətdən kəm heyətə.
Heç birinə ram olmadım: pula, vara,
zər cilidli kitablara,
qəlp medala, boş çələngə.
Yalnız könül azadlığı!
Bu eşq ilə girdim cəngə.
Yalnız könül azadlığı –
hətta dəmir bir qəfəsdə.
“Gülüstan”ı, “Türkmənçay”ı
qanla yazan bir məhbəsdə.
Çayları bəlkə də saxlamaq olar.
Mən dənizlər kibi azadam, azad!
Gəda qarşısında iki əlini
Yerə qoyanlarla ən kəskin təzad!
İldırımlar kibi, leysanlar kibi,
Burulğanlar kibi azadam, azad!
Təmkinlə hərlənən yer kürəsiyəm,
Mənim azadlığım, mənim gücümdür.
Mənim azadlığım qansoranların
Cındır maskasını yırtmaq üçündür!
Mənim azadlığım haraylayır ki,
Çıxın mağaradan, ey əntərlərim!
434
XƏLİL RZA ULUTÜRK
SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Başınız üstündə o göylər boyda
Havaya tamarzı ağciyərlərim!
Nə bədbəxtdir evində də diplomat tək hərlənənlər...
Yaşamağa tamarzılar, ömrü boyu girlənənlər.
Düşmənimmi?
Məgər düşmən kəlməsinə heç layiqmi nadürüstlər?
Yarım düşmən, yarım dostlar?
Süd gölündə yarışanlar, üzüşənlər.
Qanı qara, üzü şənlər.
Bircə yol “xox” eşidərkən büzüşənlər.
Böyük tarix qatarının təkərinə ilişənlər.
Azca macal tapan kimi rütbələri bölüşənlər,
Diri qullar, ölü şənlər anlarmı bu səadəti?
Mənim əl boydaca köksüm içində
Yerə, göyə sığmaz hakimiyyəti?!
İstəsən, balamı verərəm ona,
Üzərəm, laləmi verərəm ona.
Ağzımın dadını, gözüm odunu,
Çayımı, selimi verərəm ona.
Verməm göylər boyda azadlığımı!
Yalnız Vətənimdir atam, qardaşım,
Qarışıb dönmüşəm yurd havasına.
Dünyada heç kəsə əyilməz başım
Baş əyir adicə quş yuvasına!
Mənim azadlığım yalnız onundur,
Ölsəm də yenidən gələrəm cana,
Dirilik suyu tək qovuşa bilsəm
Dodaqları yanıq AZƏRBAYCANA...
ADIMIZ, SOYADIMIZ
Yenə əlim çənəmdə,
Yenə başım ovcumda.
Həqiqətin böyüyü
Yenə dilim ucunda...
436
XƏLİL RZA ULUTÜRK
SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
İKİ QARDAŞIN SÖHBƏTİ
(Bir parça)
Deyirsən arasıra yadıma gəlir anam.
Deyirsən heç bilmirəm qaradır qaşı, gözü,
Ya şabalıd rəngində.
Xatirindən çıxıbdır səsinin ahəngi də.
Deyirsən xalı vardı,
Bilməm sağ yanağında, yoxsa sol yanağında.
O xal da itib gedir gah dumanlar içində,
Gah yenidən canlanır gözünün qabağında.
Ömrün bahar çağında sən ayrıldın anandan,
Tərk etdin ana yurdu.
Sən özün ayrılmazdın, ayıranlar ayırdı.
Yox, təkcə sənin deyil, qardaş, bu dərd, bu firqət.
Bu firqətlə yaşayır on milyonluq məmləkət.
Sən həsrətsən anana, bəs mən necə? Bir düşün:
Mənim anam deyilmi Təbriz, Zəncan, Marağa?
Rəvamı həsrət qala oğul, ana torpağa?
Danış mənə dərdini, danış lap açıqaşkar
Dərd aşkar olunmasa, dərman necə tapılar?
Bizim sevincimizi oğurlayan düşmanlar
Oğurlamaq istəyir indi qəmimizi də.
O torpaqdan qızılı, gövhəri qoparanlar
Qoparmaq istəyirlər hələ ürəyimizdən
Gövhər kimi hissi də.
Danış, alovlanım mən.
Odlu bəbəklərimdən yaş axsın giləgilə.
Mən öz Vətənim üçün
Nəfəsim tutulunca hönkürməmişəm hələ.
Dişim dodaqlarımı qanadıncaya qədər
Hirslənməmişəm hələ.
Düşmən görmək istəyir bizi qırıq saz kimi
Danış!
Düşmən əlilə mənim korşalmış, xırpalanmış
Hirsim, hiddətim daşsın,
Bəndibərəni aşsın qəzəbli Araz kimi...
Dostları ilə paylaş: |