Азярбайжан республикасы тящсил назирлийи азярбайжан дювлят игтисад университети
Yüklə 479,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5. Geyimlərin ekspertiza xüsusiyyərləri
- 1.Malların estetik xassələrinin struktur elementləri
31 dövrün zövqünü özündə əks etdirir. Ona görə də məişət əşyalarını və geyimlərin xarici formasının kökünü dəyişməsini təyin edir. Üslub cəmiyyətin maddi-iqtisadi şəraitini özündə cəmləşdirir. Üslub eyni zamanda cəmiyyətin bədii mədəniyyətinin, vəziyyətini həmin xalqın adət və ənənələrinin xüsusiyyətini və inkişaf dərəcəsini də müəyyən edir. Üst geyimlərinin modasının dəyişilməsinə müxtəlif amillər təsir göstərə bilər. Bu zaman uşaq geyimlərinə olan perspektiv tələbat da nəzərə alınmışdır. Geniş yayılmış modaya uşaq geyimlərinin hazırlandığı materialın qiyməti və yararlığı da təsir göstərir. Üst geyimlərinin yayılmış bu və ya digər formasına ideoloji amillər də təsir edir. Müxtəlif ölkələrin özlərinə məxsus modaları vardır. Bu və ya digər səbəbdən moda bir ölkədən digər ölkəyə keçir. Moda düzgün istiqamətləndirildikdə kütlə tərəfindən yaxşı qəbul edilir və geniş yayılır.bir sıra hallarda modanın dəyişilməsini psixoloji amillərlə də izah etmək olar. moda özü də müəyyən istiqamətdə məqsədə uyğun inkişaf etdirilməlidir. Belə ki, tikili malların formada və ya ayrı-ayrı hissələrinin ölçülərinin dəyişilməsi də müəyyən hədd daxilində olmalıdır. Belə olduqda mjda hamı tərəfindən qəbul edilir və istehlakçını bəzəyir. Uşaq geyimləri üçün qəbul edilmiş moda insanların səhhətini, əmək fəaliyyətini, istirahətini, rahatlığını və digər cəhətlər üçün yararlı, əlverişli olmalıdır. Üst geyimlərinə verilən estetik tələblər və onların xassələri hər şeydən əvvəl, bu paltarın təyinatına və istismar şəraitinə təmamilə uyğun olmalıdır. Uşaq geyimlərinin forması həm də istehlakçının sənətinə də uyğun olmalıdır. Üst geyimlərinin estetik xassələri yalnız modadan deyil, onların hazırlandığı materialın xassələrindən, konstruksiyasından, məmulatın texnoloji emalından və digər amillərdən asılıdır. Göstərdiyiniz bütün bütün amilləri nəzərə almadan müasir tələbə uyğun gözəl, yaraşıqlı, yaralı zövqü və tələbi ödəyən, istehlakçıları bəzəyən uşaq geyimlərini yaratmaq olmaz. Üst geyimlərinə verilən gigyenik tələblər insanların həyat fəaliyyəti üçün olduqca zəruridir. Üst geyimlərinin gigiyenik olması istehlakçıların normal həyat fəaliyyətini təmin edir. Belə ki, paltarın gigyenik xassələrinin yüksək olması
32 istehlakşının bədənində daimi temperaturun saxlanması üçün şərait yaradır, orqanizmi mühafizə edir və müxtəlif iqlim şəraitində əmək qabiliyyətini saxlamağa şərait yaradır. Üst geyimlərinə verilən tələblər insan orqanizmini fizioloji xüsusiyyətləri ilə sıx sürətdə bağlıdır. Göstərilən tələblərin vacibliyinə və uşaq geyimlərinin təyinatına gəldikdə aydın olur ki, bütün paltar üçün gigiyenik tələblər eyni ola bilməz. İstehlakçılar olduqca müxtəlif iqlim şəraitində yaşayır və işləyirlər. Respublika ərazisi soyuq, mülayim, isti və xüsusi iqlim zonalarına bölünür. Üst geyimlərinə verilən gigiyenik tələblər iqlim zonasından asılı olaraq dəyişir. Sdoyuq iqlim zonası üçün olan tikili mallar birinci növbədə bədəni soyuqdan mühafizə etməli, yaxçı isti saxlamaq xassəsinə malik olmalı, bədənin əksər hissəsini örtməli, bədənə kip oturmalı, yüngül olmalı, müxtəlif təsirlərə qarşı əks dayanan olmalıdır. Üst geyimlərinin gigiyenik xassələri qiymətləndirildikdə məmulatın rəngini də nəzərə almaq zəruridir. Paltarın rəngini günəş şüasının udulması və əks etdirilməsinin də böyük əhəmiyyəti vardır. Məlumdur ki, ağ rəngli əşyalar günəş şüasını demək olar ki, təmamilə əks etdirirlər. 98% qara rəngli əşyalar isə təmamilə udurlar. 99,5% qırmızı rəngli əşyalar isə istilik şüalarını yaxşı əks etdirirlər, tutqun rəngli materiallar isə gec çirklənirlər. Istehlakçının normal həyat fəaliyyəti üçün uşaq geyimlərinin yumşaqlığının və şəkisinin də əhəmiyyəti vardır. Paltarların çəkisi onun materialının şəkisindən və paltarın ölçüsündən asılıdır. Üst geyimlərinin çirklənmə və elektrikləşmə dərəcəsi birinci növbədə onun materialının təbiəti ilə sıx sürətdə əlaqədardır. Bir qayda olaraq süni və sintetik liflərdən hazırlanan paltarlar daha çox elektrikləşdirmə xassəsinə malik olurlar. Elektrikləşmə paltarın çirklənməsinə də böyük təsir göstərir. Yuxarıda göstərdiyimiz tələblərə yanaşı uşaq geyimlərinə verilən ən mühüm tələblərdən biri də onlara verilən istismar müddəti və ya xidmət müddətidir.
33 5. Geyimlərin ekspertiza xüsusiyyərləri Bildiyimiz kimi, xalq istehlak xassələri içərisində estetik xassələrin xüsusi payı vardır. Hətta elə növ məmulatlar da vardır ki, onların estetik xassəsi ilə funksional səviyyəsinin qiymətləndirilməsində estetik xassələrin daha dəqiq təhlil edilməsi çox vacibdir. Odur ki, məmulatın bədii-konstruksiya ekspertizasının keçirilməsi son dövrlərdə texniki estetikanın əsas problemlərdən biri olmaqla kompleks proses sayılır və malların yaralıq ölçüsünün ictimai faydalılığı və bütövlükdə əşya mühitinin formalaşması dəyərlərinin əsasını təşkil edir. Təsadüfi deyildir ki, son vaxtlar bədii layihələndirmədə xüsusi qiymətləndirilmə, yəni istehlak xassələrin ekspert qiymətləndirilməsi növü formalaşmasıdır. Istehlak əşyalarının estetik xassələrinin qiymətləndirilməsi zamanı tətbiq ediləcək metodların işlənib hazırlanmasında praktikada hökm sürən əşyaların gözəllik ideyalı, ictimai-faydalılığı, bədii yararlılığı üzrə toplanmış təcrübələr əsas kimi qəbul edilir. Bütövlükdə sənaye sənaye mallarının estetik xassələrinin strukrurasının aşağıdakı 1 saylı şəkildən görmək olar.
Şəkil 1.Malların estetik xassələrinin struktur elementləri Estetik xassələr İnformasiya təsirliyi Formasının səmərəliliyi Kompozisiya bütövlüyü Istehsalının müasirliyi D aha
ye ni lə şm ə sə vi yy əs i O ri ji na ll ığı
Ü sl ub
uyğunl uğu
M oda ya uyğunl
uğu
F unks
iona l- kons tr uks
iya
sə m ər əl il iyi
M əqs əd əm üv af iql
ik
M əna lı lı ğı nı n doğr ul uğu H əc m i- sa h ə st rukt ur as ını n yı ğc am lı lı ğı
T ekt
oni ka lı lı ğı
P la st ikl ik
Q ra fi k el em ent lə ri ni n s əl iq əl il iyi
v ə aş ka rl ığı R əng kol or it li yi
S ət hi ni n ar ayı şl andı rı lm as ını n v ə öt ür ül m əs ini n sə li q əl il iyi
B ir lə şdi
ri lm ə ye rl ər ini n t əm iz li yi
Y um rul
aş dı rı lm ış qı ra ql ar ın
d əqi ql iyi F ir m a iş ar əl ər ini n , gös tə ri ci lə ri n in
Yüklə 479,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|