30.4.5. bankın mühüm iştirak payını əldə edəcəyi hüquqi şəxs xarici bank olduqda, əlavə
olaraq xarici bankın baş ofisinin yerləşdiyi ölkənin bank tənzimləməsi və nəzarəti orqanı
tərəfindən verilmiş və bankın bu ölkədə fiziki və hüquqi şəxslərdən depozitlər və digər qaytarılan
vəsait cəlb etməklə bağlı fəaliyyəti həyata keçirmək üçün icazəsinin olduğunu və həmin
təşkilatın nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsinə etiraz etmədiyini təsdiqləyən arayış.
30.5. Bu Qanunun 30.4-cü maddəsinin tələblərinə uyğun təqdim edilən sənədlərə Mərkəzi
Bankda ən geci 90 təqvim günü müddətində baxılır. Həmin müddət ərzində Mərkəzi Bank
ərizəyə dair münasibətini banka yazılı surətdə bildirməzsə, ərizəyə müsbət baxılmış hesab edilir.
Aşağıdakı halları aşkar etdikdə Mərkəzi Bank başqa hüquqi şəxslərin kapitalında iştirak etməyə
banka icazə vermir:
30.5.1. bu Qanunun 30.4-cü maddəsində nəzərdə tutlmuş sənədlər tam təqdim edilməmişdir;
30.5.2. nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsi nəticəsində bankın törəmə strukturuna
çevrilən hüquqi şəxsin icra orqanlarının rəhbərləri məqbul və lazımi keyfiyyətlərə malik deyildir;
30.5.3. iştirak payının əldə edilməsi nəzərdə tutulan hüquqi şəxsin maliyyə vəziyyəti qeyri-
qənaətbəxşdir və ya belə payın əldə edilməsi bankın maliyyə vəziyyətinin pisləşməsinə səbəb
olacaqdır;
30.5.4. nəzərdə tutulan iştirak payı əldə edilən xarici banka yerləşdiyi ölkənin bank
tənzimləməsi və nəzarəti orqanı tərəfindən lazımi nəzarət həyata keçirilmədiyinə və ya bu
orqanın əməkdaşlıqdan imtina etdiyinə görə, Mərkəzi Bankın öz nəzarət funksiyalarını həyata
keçirməsi qeyri-mümkündür.
30.6. Banka icazəni verdikdə Mərkəzi Bank iştirak payının əldə edilməsinin maksimum
müddətini müəyyən edir.
30.7. Bank icazəsi olmadan mühüm iştirak payı əldə etdikdə və ya iştirak payı əldə etmək
üçün müəyyən edilmiş müddətləri gözləmədikdə, Mərkəzi Bank həmin banka yazılı sərəncam
göndərərək, onun öz iştirak payını sərəncamda göstərilən tarixədək ləğv etməyini və ya icazənin
qüvvədən düşdüyünü bildirir.
30.8. Xarici bankın yerləşdiyi ölkənin bank tənzimləməsi və nəzarəti orqanı tərəfindən həmin
banka lazımi nəzarət həyata keçirilmədikdə və ya bu orqan Mərkəzi Bankla əməkdaşlıqdan
imtina etdikdə Mərkəzi Bank banka hüquqi şəxsin kapitalında mühüm iştirak payının müəyyən
etdiyi müddətdə özgəninkiləşdirilməsi və ya geri alınması barədə yazılı göstəriş verir.
IV fəsil. Bankların fəaliyyətinə dair tələblər
Maddə 31. Bankların etibarlı fəaliyyətinə dair tələblər
31.1. Banklar idarəetməni və cari fəaliyyəti Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının,
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin, “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və
ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə
haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun, digər normativ hüquqi aktların, habelə bu
Qanunun, Mərkəzi Bankın normativ xarakterli aktlarının, bankın nizamnaməsinin tələblərinə,
onlara verilmiş bank lisenziyasında və ya icazədə göstərilən bütün məhdudiyyətlərə müvafiq
surətdə etibarlı və prudensial qaydada həyata keçirməlidirlər.
31.2. Banklar məcmu kapitalını və likvid ehtiyatlarını daimi olaraq müəyyən olunmuş
səviyyədə saxlamalı, öz öhdəliklərini yerinə yetirmək və zərərə yol verməmək üçün aktivlərin
qiymətdən düşməsinə qarşı zəruri tədbirlər görməli, mühasibat sənədlərini və digər zəruri
sənədləri qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada tərtib etməli, bankın fəaliyyətinə nəzarət
mexanizmlərini formalaşdırmalı və tətbiq etməli, zərərin əmələ gəlməsi riskini maksimal şəkildə
azaltmaq məqsədi ilə aktivlərin diversifikasiyasını (bölüşdürülməsini) təmin etməlidirlər.
Maddə 32. Bankların fəaliyyət növləri
32.1. Banklar, Mərkəzi Bankdan aldığı bank lisenziyasında qadağan edilməmişdirsə,
aşağıdakı fəaliyyət növləri ilə məşğul ola bilərlər:
32.1.1. tələbli və müddətli depozitlərin (əmanətlərin) və digər qaytarılan vəsaitlərin cəlb
edilməsi;
32.1.2. kreditlərin (təminatlı və/və ya təminatsız) verilməsi, o cümlədən istehlak və ipoteka
kreditləşdirilməsi, reqres hüququ ilə və ya belə hüquq olmadan faktorinq, forfeytinq, lizinq
xidmətləri və digər kreditləşdirmə növləri;
32.1.3. fiziki və hüquqi şəxslərin hesablarının, o cümlədən bankların müxbir hesablarının
açılması və aparılması;
32.1.4. klirinq, hesablaşma-kassa xidmətləri, pul vəsaitinin, qiymətli kağızların və ödəniş
vasitələrinin köçürülməsi üzrə xidmətlər göstərilməsi;
32.1.5. ödəniş vasitələrinin (o cümlədən kredit və debet kartları, yol çekləri və bank köçürmə
vekselləri) buraxılması;
32.1.6. öz hesabına və ya müştərilərin hesabına maliyyə vasitələrinin (o cümlədən çeklərin,
köçürmə veksellərinin, borc öhdəliklərinin və depozit sertifikatlarının), xarici valyutanın,
qiymətli metalların və qiymətli daşların, valyuta və faiz vasitələrinin, səhmlərin və digər
qiymətli kağızların, habelə forvard kontraktlarının, svoplara dair sazişlərin, fyuçerslərin,
opsionların və valyutalara, səhmlərə, istiqrazlara, qiymətli metallara və ya faiz dərəcələrinə aid
digər törəmə vasitələrin satın alınması və satılması;
32.1.7. qiymətli metalların əmanətə cəlb edilməsi və yerləşdirilməsi;
32.1.8. öhdəliklərin icrasına təminatların, o cümlədən qarantiyaların verilməsi və öz hesabına
və ya müştərilərin hesabına akkreditivlərin açılması;
32.1.9. qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət;
32.1.10. maliyyə müşaviri, maliyyə agenti və ya məsləhətçisi xidmətlərinin göstərilməsi;
32.1.11. kreditlərə və kredit qabiliyyətinin yoxlanılmasına dair informasiya verilməsi və
xidmətlər göstərilməsi;
32.1.12. sənədləri və qiymətliləri, o cümlədən pul vəsaitlərini saxlanca qəbul etmək (xüsusi
otaqlarda və ya seyf qutularında saxlamaq);
32.1.13. qiymətlilərin, o cümlədən banknotların və sikkələrin inkasasiya edilməsi və
göndərilməsi;
32.2. Banklar bu Qanunun 32.1-ci maddəsində sadalanan fəaliyyət növlərindən başqa bu
Qanunun 33-cü maddəsində göstərilən fəaliyyət növləri istisna olmaqla, digər qanunlarla nəzərdə
tutulmuş fəaliyyət növlərini də həyata keçirə bilərlər.
32.3. Bu Qanunun 32.1-ci maddəsində göstərilmiş hər hansı fəaliyyət növü üçün
qanunvericiliyə əsasən əlavə olaraq xüsusi razılıq (lisenziya) tələb edildikdə, banklar yalnız
müvafiq xüsusi razılıq (lisenziya) aldıqdan sonra onları həyata keçirə bilərlər.
Maddə 33. Banklar tərəfindən həyata keçirilməyən fəaliyyət növləri
33.1. Bu Qanunun 32-ci maddəsində icazə verilmiş fəaliyyət növləri istisna olmaqla, heç bir
bank topdansatış və ya pərakəndə ticarət, istehsal, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, yataqların
işlənilməsi, tikinti və sığorta fəaliyyəti ilə məşğul ola və ya sığorta təşkilatları istisna olmaqla
tərəfdaş, şərik və ya payçı kimi bunlarda iştirak edə bilməz.
33.2. Öhdəlik üzrə tələblərini ödəmək məqsədilə bank yalnız Mərkəzi Bankın icazəsi ilə və
yalnız icazədə göstərilən müddət ərzində bu Qanunun 33.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan
fəaliyyət növlərini həyata keçirə və ya həmin fəaliyyət növlərini həyata keçirən hüquqi şəxslərdə
tərəfdaş, şərik və ya payçı kimi iştirak edə bilər.
Maddə 34. Prudensial normativlər və tələblər
34.1. Banklar fəaliyyətləri dövründə öz aktivləri, balansarxası öhdəlikləri və kapitalının
miqdarı ilə bağlı Mərkəzi Bankın müəyyən etdiyi prudensial normativlərə və tələblərə, o
cümlədən açıq valyuta mövqeyinə riayət etməlidirlər.
Mərkəzi Bank tərəfindən müəyyən edilmiş yeni normativlər və tələblər, onlarda dəyişikliklər
banklara rəsmən bildirildikdən sonra bir aydan tez olmayaraq, nizamnamə və məcmu kapitalın
minimum miqdarına aid tələblərə dəyişikliklər isə banklara rəsmən bildirildikdən sonra altı