1. Əlavə 1-ə daxil edilmiş hər Tərəf öhdəliklərin birinci fəaliyyət dövrünün başlanmasına
ən azı bir il qalmış Monreal Protokolu ilə nizamlanmayan mənbələrdən çıxan antropogen
tullantılarının və bütün parnik qazlarının uducularla absorbsiyasının qiymətləndirilməsi
məqsədi ilə milli sistem yaradır. Aşağıdakı 2-ci bənddə göstərilən metodologiyaları özündə
cəmləşdirən bu cür milli sistem üçün bu Protokolun Tərəflər müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət
göstərən Tərəflər Konfransının 1-ci sessiyasında rəhbər prinsiplər Konfrans tərəfindən qəbul
edilir.
2. Monreal Protokolu ilə nizamlanmayan bütün parnik qazlarının uducularla
absorbsiyası və mənbələrdə çıxan antropogen tullantıların qiymətləndirilməsi üçün iqlim
dəyişmələri üzrə hökumətlərarası ekspertlər qrupu tərəfindən qəbul edilən və
Konvensiyanın Tərəflər Konfransının 3-cü sessiyasında bəyənilən metodologiyalar əsas
götürülməlidir. Bu cür metodologiyalar istifadə olunmadığı təqdirdə bu Protokolun Tərəflər
müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konfransının 1-ci sessiyasında bəyənilən
metodologiyalara müvafiq olaraq lazımi düzəlişlər edilir. İqlim dəyişmələri üzrə
hökumətlərarası ekspertlər qrupunun apardığı iş və elmi-texniki aspektlər üzrə
konsultasiyaların aparılması üçün köməkçi orqan tərəfindən təşkil olunan məsləhətləşmələr
əsasında bu Protokolun Tərəflər müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konfransı
mütəmadi olaraq bü cür metodologiya və düzəlişlərin şərhini verir və lazım olduqda onları
yenidən nəzərdən keçirir və Tərəflər Konfransının istənilən müvafiq qərarını tam
dolğunluğu ilə nəzərə alır. Metodologiya və düzəlişlərin istənilən nəzərdən keçirilmə prosesi
yalnız öhdəliklərin istənilən fəaliyyət dövrü baxımından 3-cü maddə üzrə öhdəliklərin
yerinə yetirilməsinin nizamlanması məqsədi ilə tətbiq olunur.
3. Mənbələrdən çıxan antropogen tullantıların və A Əlavəsində göstərilən parnik
qazlarının uducularla absorbsiyasının karbon dioksidlə ekvivalentdə hesablanması üçün
istifadə olunan qlobal istiləşmə potensialı iqlim dəyişmələri üzrə hökumətlərarası ekspertlər
qrupu tərəfindən qəbul edilən və Konvensiyanın Tərəflər Konfransının 3-cü sessiyasında
bəyənilən potensial hesab olunur. İqlim dəyişmələri üzrə hökumətlərarası ekspertlər
qrupunun əməli işi və elmi texniki aspektdə konsultasiyaların aparılması üçün köməkçi
orqan tərəfindən təşkil olunan məsləhətləşmələr əsasında bu Protokolun Tərəflər müşavirəsi
sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konvensiyası bu cür parnik qazlarının hər birinin
potensial qlobal istiləşmə həcmini mütəmadi olaraq və zərurət yarandıqda nəzərdən keçirir
və Tərəflər Konfransının istənilən müvafiq qərarını tam dolğunluğu ilə nəzərə alır. Bu və ya
digər qlobal istiləşmə potensialı həcminin hər bir halda nəzərdən keçirilməsi öhdəliklərin
istənilən fəaliyyət dövrü baxımından yalnız 3-cü maddə üzrə öhdəliklərə tətbiq edilir.
M a d d ə 6
1. Əlavə 1-ə daxil edilmiş istənilən Tərəf 3-cü maddə üzrə öz öhdəliklərini yerinə
yetirmək məqsədi ilə mənbələrdən çıxan antropogen tullantılarının ixtisarına və ya
iqtisadiyyatın istənilən bölməsində parnik qazlarının uducularla absorbsiyasının
artırılmasına yönələn layihələr nəticəsində əldə olunan tullantıların ixtisar vahidlərini
istənilən bu cür Tərəfə ya verə, ya da qəbul edə bilər, bir şərtlə ki:
a) istənilən bu cür layihə iştirakçı Tərəflər tərəfindən təsdiq edilsin;
b) digər halda ola biləcəklərə əlavə olaraq, istənilən bu cür layihə mənbələrdən çıxan
tullantıların ixtisarını və ya uducularla absorbsiyanın artırılmasını nəzərdə tutur;
c) 5 və 7-ci maddələr üzrə öhdəliklərini yerinə yetirmədiyi təqdirdə o, heç bir tullantı
ixtisarı vahidi əldə etmir;
d) 3-cü maddə üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməsi məqsədi ilə tullantıların ixtisar
vahidinin əldə olunması daxili fəaliyyəti nizamlayır.
2. Bu Protokolun Tərəflər müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konfransı əməli
cəhətdən mümkün olduqda özünün 1-ci sessiyasında və yaxud sonralar bu maddənin həyata
keçirilməsi, o cümlədən məruzələrin yoxlanılması və təqdim edilməsi üçün sonrakı rəhbər
prinsipləri hazırlaya bilər.
3. Əlavə 1-ə daxil edilmiş Tərəf bu maddəyə uyğun olaraq tullantıların ixtisar
vahidlərinin əldə olunması, təqdim olunması və ya qəbuluna gətirib çıxaran fəaliyyətlərdə
hüququ şəxsləri öz nəzarəti altında səlahiyyətləndirə bilər.
4. Əlavə 1-ə daxil edilmiş bu və ya digər Tərəf tərəfindən bu maddədə göstərilən
tələblərin yerinə yetirilməsinə aid olan, 8-ci maddənin qərarlarına müvafiq olaraq məsələ
meydana çıxarsa, öhdəliklərə riayət etmək haqqında məsələ həll olunana qədər heç bir
Tərəfin 3-cü maddə üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməsi üçün bu cür vahidlərdən istifadə
etməməsi şərti ilə, tullantıların ixtisar vahidinin qəbulu, əldə olunması və ötürülməsi prosesi
bu məsələ aşkar olunduqdan sonra da davam edə bilər.
M a d d ə 7
1. Əlavə 1-ə daxil edilmiş hər Tərəf aşağıda göstərilən 4-cü bəndə əsasən müəyyən
edilən Konvensiyanın Tərəflər Konfransının müvafiq qərarlarına uyğun olaraq, təqdim
edilən Monreal Protokolu ilə nizama salınmayan mənbələrdən çıxan antropogen tullantıları
və parnik qazlarının uducularla absorbsiyasının illik kadastrına 3-cü maddənin qərarlarına
əməl olunması məqsədi ilə zəruri əlavə informasiyanı daxil edir.
2. Əlavə 1-ə daxil edilmiş hər Tərəf aşağıda göstərilən 4-cü bəndə müvafiq olaraq
müəyyən edilən Konvensiyanın 12-ci maddəsinə müvafiq olaraq təqdim edilən öz milli
məruzəsinə bu Protokol üzrə öhdəlikləri yerinə yetirdiyini nümayiş etdirmək məqsədi ilə
zəruri olan əlavə informasiyanı daxil edir.
3. Əlavə 1-ə daxil edilmiş hər Tərəf öhdəliklərin fəaliyyət dövrü ərzində həmin Tərəf
üçün bu Protokolun qüvvəyə minməsindən sonra Konvensiyaya uyğun olaraq təqdim
edilməsi nəzərdə tutulan ilk kadastrdan başlayaraq, hər il yuxarıda göstərilən 1-ci bəndə
uyğun olaraq tələb olunan informasiyanı təqdim edir. Aşağıda göstərilən 4-cü bənddə
nəzərdə tutulduğu kimi, bu Protokolun mövcud Tərəf üçün qüvvəyə minməsi və rəhbər
prinsiplərin qəbul edilməsindən sonra hər bir belə Tərəf yuxarıda göstərilən 2-ci bəndə
uyğun olaraq tələb olunan informasiyanı təqdim edir. Tərəflər Konfransı tərəfindən milli
məruzələrin təqdim olunması üçün qəbul edilmiş istənilən cədvəli nəzərə almaqla bu
maddəyə uyğun olaraq tələb olunan informasiyanın dövri olaraq sonrakı təqdimatı bu
Protokolun Tərəflər müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konfransı
müəyyənləşdirir.
4. Bu Protokolun Tərəflər Konfransı müşavirəsi sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər
Konfransı 1-ci sessiyasından və mütəmadi olaraq əlavə 1-ə daxil edilmiş, Tərəflərin milli
məruzələrinin hazırlanması üçün Tərəflər Konfransı tərəfindən qəbul edilmiş rəhbər
prinsipləri nəzərə alaraq bu maddəyə uyğun olaraq tələb olunan informasiyanın
hazırlanması üçün aparıcı prinsipləri nəzərdən keçirir. Bu Protokolun Tərəflər müşavirəsi
sifəti ilə fəaliyyət göstərən Tərəflər Konfransı müəyyən olunmuş miqdarın nəzərə alınması