Neft fraksiyalarida alkanlar miqdori turlicha bo`lib, dunyo neftlari bo`yicha
o`rtacha ko`rsatkichi quyidagicha:
Ayrim neft fraksiyalarida alkanlar miqdori (% mass.)
Uglevodorodlar
alkanlar, % da
60 – 95
0
C fraksiya
Geksan
29,5
2 - Metil
pentan
14,4
3 - Metil pentan
12,0
2,2 - Dimetil pentan
2,4
2,4 - Dimetil pentan
3,8
3,3 - Dimetil pentan
0,8
2,3 - Dimetil pentan
5,7
2 - Metil geksan
17,0
95 - 122
0
C (Xorij neftlari uchun)
Geptan
49,2
2,2 – Dimetilgeksan
5,7
2,4 – Dimetilgeksan
5,1
2,3 – Dimetilgeksan
11,8
2 - Metil geptan
-
4 - Metil geptan
28,2
Parafin uglevodorodlarning neftdagi miqdori turlicha bo`ladi,
rangsiz
fraksiyalarda ularning miqdori 10-70 % bo`lishi mumkin.
Metan uglevodorodlari
kimyoviy nuqtai nazardan nisbatan yuqori mustahkamlikka egadir (oddiy haroratda
ko`pchilik kuchli ta'sir qiluvchi reagentlar ta'siri uchun).
Ular oksidlanmaydilar,
sulfat va nitrat kislota bilan reaksiyalarga kirishmaydilar. Ularning xlor va boshqa
galogenlar bilan reaksiyaga kirishish qobiliyatlari ma'lum.
Maxsus sharoitlarda
(400
0
C, ko`p miqdorda metan) metandan metilxlorid, metilenxlorid, xloroform va
to`rt xlor uglerodlar hosil bo`ladi. Yuqori harorat
hamda maxsus katalizatorlar
ishtirokida parafin uglevodorodlar Konovalov reaksiyasiga (nitrolash reaksiyasi),
to`yinmagan uglevodorodlar bilan alkillash reaksiyalariga, oksidlash reaksiyalariga
