3-CÜ NİTQİN MƏTNİ:
«Ey minillərlə mehriban qonşuluq
edən nəcib müsəlmanlar! Aya, eşidibsiniz neçə vaxt bundan ə w ə l Üç
kilsə - Eçmiədzində nə qədər hərbi sursatımız hökumət tərəfmdən ələ
keçirildi?!» «Müsəlmanlardan: «Bəli! Bəli!» «Aya eşidibsiniz Şuşada
bizim nə qədər odhı silahımız qəbristanda və sair yerlərdə tutuldu?!»
Müsəlmanlardan: «Bəli! Bəli» Bəs bu sözlərdən məlum olur ki, bizlər
bu gərəkli şeyləri tədarük etmişik, nəki özümüzə, bəlkə sizlərə də ki-
fayət verən qədərdədir. Əgər, sizlərdə hikmət və qeyrət olsa, nə qə-
dər silah və pul lazım olsa bizdə hazırdır. Yüz əziyyətlə cəm etdiyi-
miz sursatı, hərbi ləvazimatı sizlə bərabər m əsrəf edərik. Yoxsa ki, ək-
sinə həmin hərbi silahlar sizə qarşı işlənıb bə\a\arın hamısı sizə toxu-
nacaqdır. Əlbəttə, deyilən işlərə sızdən yardım olmasa, bəla ildırımla-
rı sizi odlayıb əziz vətəninizi xarabalığa döndərəcəkdir. Doğma evləri-
niz də məzarlığa çevriləcəkdir. Bu məzarıstanın da qəmli guşələrin
dəfn olunan siz və övladlarınız olacaqlar» - deyib əyləşdi. Bundan son-
ra islamlar tərəfindən etiraz edilib məclis sona yetdi.
Ermənilərin nitqinə islamların etirazı.
Errnəni m illətçilə-
ri nitqlərini qurtarandan sonra müsəlmanlara h əd ələy ici sözlər do
söylədilər. Buna görə belə rəva görülm əyən fikirlər müsəlman-
lann könlünə yatmayıb etiraz əlam əti olaraq adlan aşağıda deyi-
lən Qacar kəndinin sakinləri ayağa qalxdılar v ə ən ə v v ə l Qasım-
zadə Molla Əbdürrəhim, Tapdıq Talıbxanov bu sözləri dedilər:
«Biz müsəlmanlan siz ermənilər yaxşı tanımayıbsımz! Bizim
heç vaxt belə hədələrdən qorxumuz yoxdur. Ə lbəttə, biz m üsəl-
man m illəti sizin əsgərləriniz deyilik! B izim sizin azuqə v ə si-
lahlannıza ehtiyacımız yoxdur. Zira bizim hərəkət xəyahm ız ol-
sa, azuqə əskik deyil.
BİZ YATMIŞIQ Kİ, BİZƏ AZUQƏ VERİB PAD-
ŞAHIMIZIN ÜZÜNƏ AĞ EDƏSİNİZ?! BİZİM TƏRİQƏTİMİZ HƏR HAL-
DA, BU İŞLƏ R İN Ə K SİN İ TÖ VSİYƏ ED İR ».
- deyib, sözlərini bitirdi-
lər. B u halda bütün müsəlmanlar qalxıb «biz bu işlərə şərik de-
yilik», - dem əklə monastırdan çıxm aq istəyirlər...
Bu halda erməni rəislərinin birisi ayağa durub, -»M üsəlm an-
lar, dayanmız! Dayanınız! Bir sözüm də var, deyib qurtanm, son-
ra gediniz». Müsəlmanlar dayandılar.
Erməni söylədi:
«Bilin v ə xəbərdar olun! B iz üç n əfər er-
m əni ıəisin d ən başqa yenə kom itə məmurları vardır ki, bu söz-
ləri sizə sifariş etmişlər. Hərgah yığmcaqda danışılan sözləri mü-
səlmanlar qəbul etm əsə, daşnaksütyunun cəza qoşunu tərəfındən
artıq təhlükələrə tuş olmahdırlar. Müsəlmanlardan eyib etm əz,
eyb etm əz!» - sədası ucalmaqla m əclis dağıldı.
İG T İŞ A Ş X Ə B Ə R L Ə R İ. Y uxanda qeyd edilm iş yığıncaq-
dan sonra erməni m illətçilərinm söylədiyi bəla ildınm lan Şuşa
üstünə düşdü. M əlum olduğu kim i, em ıənilər bir zərbə m üsəl-
manlara vurduqda iki zərbə də özləri yedi. B elə ki, həm in
kənddə em ıənilərin darmadağm olmağm a az qalmışdı. K eçici
xəstəlik hər tərəfə siıaət edib bir çox evləri xaraba qoydu. Bu
iğtişaş axırda Cəbrayıl uyezdinə də siraət edib, var-dövlətlə m əş-
hur olan 25 evdən ibarət D ivanəli kəndi ermənilərin hücumuna
qarban oldu. Erməhilər D ivanəli kəndinə hücum etdikdə m üsəl-
manlarda m ətanət olmadığmdan ailələrini götürüb, əşyalannı qo-
yub qaçdılar. Ermənilər isə tez-tələsik qarətdən sonra kəndi oda
tutdular. Q iym ətli dam-daşlan söküb ağaclannı Süst adlı erməni
kəndinə daşıdılar. İiıdiyə qədər həm in kəndin əhalisi çıl-çılpaq
olaraq dilənçi kimi düzləri dolanmaqdadırlar. V əh şilər m üsəlm an
bağlannm ağaclann da doğrayıb erm ənilərə verdilər. B u növ ilə
1992-ci il. İşğal edilmiş A ğdərə şəhəri.
həm in kənddə müsəlmanlann sakin olması üçün bir m əişət yeri
qoymayıb, kəndi dağıtmaq üçün bir çox tədbirlər gördülər.
V E Y S Ə L L İ K Ə N D İN İN F A C İƏ Sİ. D ivanəli kondi dağıdı-
landan sonra ermənilər V eysəlli kəndini dağıtmaq üçün kəndin
qonşuluğundakı Çartaz ermonilorini silahlandınb başqa erməni
kəndlərinin yardımı ilə V eysəllinin üstünə hücuma başladılar.
Ermənilər ümumi bir qüvvə ilə hər tərəfdən kəndi nişana
alıb güllə yağdımıağa başlayınca müsəlmanlar da hərbi qüvvələ-
rinin az olmasma baxmayaıaq onlaıa qarşı çıxırlar. Bir az döyüş-
dən sonra ermənilər 15 nəfər tələfat verib özlərindən bir nəfər
şəhid olmaqla kəndi boşaldıb çıxmağa məcbur olurlar.
Erməni qonşular kəndi dağıdıb hər təıəfm i yandırırlar, kənar-
dan durub tamaşa edən bir müsəlmanın m ülahizəsinə görə iluzu-
nu bir evdə çörək yeyib çay içmiş erməni qonşu həm in evi ha-
mıdan qabaq yandırmağa (?) sə y göstərirmiş. B u kənddə m üsəl-
m anlann ziyanı həddən çox idi.
Q A C A R H A D İS Ə L Ə R İ. K ədərli V e y sə lli hadisəsindən
sonra eım ən i daşnaksütyunlan yüz əlli evdən ibarət Qacar kən-
dinə hücuma başladılar.
Qacar kəndi hadisəsi həqiqətdə bütün kəndlərdən fərqli ol-
malıdır. Günəşin çıxmasına üç saat qalmış daşnaksütyun firqəsi-
nin generalı A slan b əy M əlikşahnəzərovun komandasmda olan
əfsərlərin başçılığı altmda olan kəndləri silah altma çağm b Qa-
car kəndinə hücum etdilər.
ERMƏNİLƏRİN QACAR KƏNDİNDƏ MÜHARİBƏ EDƏN
• •
•
#
, t
QUVVƏLƏRI.
Çartaz sakini Aşot öz əsg ər lən lə , Çıxadüz sakım
B əylər b əy öz əsgərlərilə, Mavas kəndinin sakini Sancan b əy öz
bölükləri ilə cəbrayıl uyezdinin polkovniki Çırağüz kəndinin sa-
kini Hadrut bölükləri ilə, ümumi qərargah yerinə - Qacarm iki
verst m əsafəsində qərb tərəfdə yerləşən Vəbaycan adlı mÖvqeyə
toplaşırlar. H əm in yerdə əsgəri ehtiyaclan təkmil edərək Qacar
kəndinin üstə hücum üçün ümumi hərbi şura çağm lıb, şuranın
aşağıdakı qəran ilə bölük komandanlanna lazımi tərtibat verilir.
MÜHARİBƏ TƏDARÜKÜ, YAXUD HƏRB PLANI.
Qacar kən-
dinin şim al tərəfində yerləşən X əzəz dağı M əlik şah n əzəıov bö-
lüyünə, cənub tərəfdən Ocäqlı dağı İşxanov bölüyünə, hər iki da-
ğın qərb tərəfini bir-birinə birləşdirərək m ühasirəyə almaq Saqo
adlı Z əngəzur komaridamna tapşmlır. Y uxanda qeyd edilm iş ko-
mandanlar g ecə vaxtı m əlum m övqelərdə yerlərini tutub baş ko-
mandan Sokratın işarəsinə müntəzir durdular.
Dostları ilə paylaş: |